Úsáideoir:Lankiveil/1000

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.

Tá mórán Vicipéideanna ann. Tá cuid acu an-mhór,agus cuid eile acu an-bheag. Is gá go mbionn cuid ailt bhunusach acu uilig ar leith, fiú amháin má bionn stumpaí iad na ailt sin.

Seo liosta do 1,000 ailt bhunusach ba mhaith a bheith ar gach Vicipéid.

Buncoincheap[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Duine daonna
    1. Fear
    2. Bean
    3. Leanbh
    4. Buachaill
    5. Cailín
  2. Rud
  3. Ainmhí
  4. Glasra
  5. Mianra

Fealsúnacht [cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Intinn
  2. Corp
  3. Anam
  4. Toil saor
  5. Réaltacht
  6. Fírinne
  7. Comhfhios
  8. Meatafisic
  9. Eitic
  10. Epistemology
  11. Aeistéitiúilas

Beathaisnéis[cuir in eagar | athraigh foinse]

Trí abairt ar a laghad ar 100 daoine staire.


Ceoltóirí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Wolfgang Amadeus Mozart
  2. Johann Sebastian Bach

Taiscéalaíanna[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Jacques Cartier
  2. Christopher Columbus
  3. Marco Polo
  4. Hernán Cortés
  5. Vasco da Gama
  6. Ferdinand Magellan
  7. Francis Drake
  8. Roald Amundsen
  9. Edmund Hillary

Eolaíanna agus Aireagóirí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Scientists[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Albert Einstein
  2. Charles Darwin
  3. Isaac Newton
  4. Galileo Galilei
  5. Alan Turing
  6. Al-Khawarizmi (Abu Abdullah Muhammad bin Musa al-Khwarizmi)
  7. Ptolemy (Claudius Ptolemaeus)

Aireagóirí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Henry Ford
  2. Johann Gutenberg
  3. Na Deirtháireanna Wright
  4. Leonardo Da Vinci
  5. Thomas Alva Edison
  6. Bill Gates
  7. Linus Torvalds

Scríbhneoirí agus Machneoir[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Plato
  2. Aristotle
  3. Mairtín Liútar
  4. Adam Smith
  5. Karl Marx
  6. William Shakespeare
  7. Johann Wolfgang von Goethe
  8. Socrates
  9. Pythagoras
  10. Dante Alighieri
  11. Mary Wollstonecraft
  12. Rosa Luxemburg
  13. George Orwell
  14. J. R. R. Tolkien
  15. Immanuel Kant
  16. Lao Tzu
  17. Homer
  18. Herodotus
  19. Hippocrates
  20. Veirgil
  21. Zeami
  22. Victor Hugo
  23. René Descartes
  24. Molière
  25. Voltaire

Daoine polaitiúil[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Akbar the Great
  2. Tutankhamun
  3. Leon Trotscaí
  4. Tamerlane
  5. Genghis Khan
  6. Julius Caesar
  7. Caesar Augustus
  8. William the Conqueror
  9. Hugh Capet of France
  10. Richard I of England
  11. Mahatma Gandhi
  12. Sitting Bull
  13. Kwame Nkrumah
  14. Charles de Gaulle
  15. Searlas V, Impire Naofa Rómhánach
  16. Laoiseach XIV na Fraince
  17. Ferdinand Magellan
  18. Otto von Bismarck
  19. Peter the Great (of Russia)
  20. Simón Bolívar
  21. Samuel de Champlain
  22. Hernán Cortés
  23. Vladimir Lenin
  24. Napoléon Bonaparte
  25. Alexander the Great
  26. Saladin
  27. Josef Stalin
  28. Adolf Hitler
  29. Benito Mussolini
  30. Winston Churchill
  31. Franklin Delano Roosevelt
  32. Harry Truman
  33. Mao Tse-tung
  34. Shaka Zulu
  35. Pol Pot
  36. Hirohito, Emperor of Japan
  37. Franz Ferdinand
  38. Charlemagne
  39. Queen Victoria (UK)
  40. Emperor Wilhelm II (Germany)
  41. Cleopatra

Nuapolaiteoirí agus ceannaire idirnáisiúnta[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. George W. Bush
  2. Gerhard Schröder
  3. Jacques Chirac
  4. Silvio Berlusconi
  5. Kofi Annan
  6. Nelson Mandela
  7. Tony Blair

Eile[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Martin Luther King
  2. Gavrilo Princip

Litríocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Míle agus a haon Oíche
  2. An Córan
  3. An Bíobla
  4. Don Quixote
  5. Odyssey/Iliad
  6. An Poblacht le Plato
  7. An Prionsa le Machiavelli
  8. Tórach

Tíreanna[cuir in eagar | athraigh foinse]

ar a laghad abairt amhain agus an clár eolaise ar gach uilig tír ar an liosta seo: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries

Domestic matters[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bia[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Arán
  2. Caife
  3. Maize
  4. Cotton
  5. Soya bean
  6. Sorghum
  7. Wheat
  8. Barley
  9. Oats
  10. Fruit
  11. Vegetable
  12. Tobacco
  13. Cheese
  14. Alcohol
  15. Tea
  16. Rice

Deoch[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Uisce
  2. Beoir
  3. Fíon
  4. Coca Cola

Tíreolaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ar a laghad trí abairt ar gach continent

  1. An t-Afraic
  2. Antartaice
  3. An t-Áise
  4. An Aigéine
  5. An Eoraip
  6. Meiriceá Thuaidh
  7. Meiriceá Theas

Reigiúin eile[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. An Meánoirthear
  2. Latin America

Eile[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. An Sahára
  2. Andes
  3. An tAmhainn Amazon
  4. An Níl (amhainn)
  5. An tAigéan Atlantach
  6. An tAigéan Indeach
  7. An tAigéan Ciúin
  8. An tAigéan Theas
  9. An tAigéan Aircteach
  10. An Mheánmhuir
  11. An Muir Dhubh
  12. An Muir Thuaidh
  13. Muir Bhailt
  14. Bolcán
  15. Himalayas
  16. Na hAlpa
  17. An Cainneon Mhór
  18. An Sceir Bhacainn Mhór
  19. An t-Amhainn Mississippi
  20. Eas Niagara
  21. Loch Tanganyika
  22. Titaca
  23. Na Locha Mhór

Cathaireacha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cathaireacha tábhachtach an dhomhain -- criteria: tábhachtachas staire, daonra, agus/nó leithead talaimhe:

  1. London
  2. Paris
  3. Berlin
  4. Istanbul (formerly Constantinople)
  5. St. Petersburg
  6. Moscó
  7. Jerusalem
  8. Meice
  9. Tokyo
  10. An Aithin
  11. An Róimh
  12. Shanghai
  13. Beijing
  14. New York
  15. Washington
  16. Tenochtitlán
  17. Bombay (Mumbai)
  18. Buenos Aires
  19. Seoul
  20. Jakarta
  21. Karachi
  22. Manila
  23. Sao Paulo
  24. Cathair Mheicsiceo
  25. Dhaka
  26. Lagos
  27. Cairo
  28. Tehran
  29. Lima
  30. Bogota
  31. Bangkok
  32. Kinshasa
  33. Rio de Janeiro
  34. Baghdad
  35. Calcutta (Kolkata)
  36. Bangalore
  37. Tianjin
  38. Osaka
  39. Los Angeles
  40. Hong Kong

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ar a laghad cúig abairt ar:

  1. Dineasár
  2. Éabhlóid agus Éabhlóid Daonna
  3. Réamhstair
  4. Seandálaíocht
  5. Aois Clocha
  6. Aois Umha
  7. Suiméir
  8. Sean-Éigipt
  9. Aois Iarainn
  10. An Ghréig clasaiceach
  11. An t-Impireacht Rómhánach
  12. Aois Dhubh
  13. Na Lochlannaigh
  14. Cogaí na Croise
  15. An Scoilt Mhór
  16. An Plá Dhubh
  17. Renaissance
  18. Fionnachtain mheiriceá
  19. Spanish Inquisition
  20. An t-Impireacht Beannaithe Rómhánach an Náisiún Gearmánach
  21. Cogadh Cathartha Shasana
  22. Daoirse
  23. An Soilsiú
  24. Réabhlóid na Rúise 1917
  25. Réabhlóid na Fraince
  26. Réabhlóid tionsclaíochta
  27. Cogadh Cathartha SAM
  28. The Scramble for Africa
  29. An Chéad Chogadh Domhanda
  30. Réabhlóid Dheireadh Fómhair
  31. Cogadh Cathartha na Rúise
  32. Cogadh Cathartha na Spáinne
  33. An Dara Cogadh Domhanda
  34. Uileloscadh
  35. Cogadh Fuar
  36. Cogadh Vítneaim
  37. Cinedheighilt

agus freisin, ar a fíor-laghad, tús ar:

  1. Stair Indiach
    1. An Sibhialtacht Gleann Indus
    2. Shishunaga Dynasty
    3. Ceannas Ioslamach an India
    4. Impireacht Mughal
    5. British Raj
    6. Neamhspleáchas Indiach
    7. Deighilt an India
  2. Stair Síneach
    1. Yuan Dynasty
    2. Ming Dynasty
    3. Qing Dynasty
    4. Cogadh Cathartha Síneach
  3. Stair Seapánach
    1. Athbhunú Meiji
  4. Stair Astrálach
  5. Stair Rúiseach
    1. An Rúis impirúil
    2. Réabhlóid Rúiseach
  6. Stair Afracach
  7. Stair Iosraelach

Agus staireanna reiligiúnda/cultúrtha éagsúla, srl:

  1. Stair an t-Ioslamachas
  2. Stair an Giúdachas
  3. Stair an Chríostaíocht
  4. Stair an Búdaíocht
  5. Stair an Hiondúchas
  6. Stair an Síciocht

agus stair críochnúil ar gach uilig tír a úsáidtear an teanga den Vicipéid ar leith mar teanga dúchasach, comh maith.

Polaitíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Anarchy
  2. Cumannachas
  3. Faisisteachas
  4. Daonlathas
  5. Monarcacht
  6. Dictatorship
  7. Náisiúnachas
  8. Globalisation
  9. Sóisialachas
  10. Social Democracy
  11. Liobrálachas
  12. Libertarianism
  13. Capitalism
  14. Imperialism
  15. Racism
  16. Feminism
  17. Religious Fundamentalism

Ceisteanna Daonna[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Ceartaí Daonna
  2. Gnéaiseochas
  3. Ciníochas
  4. Pionós an bháis
  5. Ginmhilleadh
  6. Cosc beireatais
  7. Cogadh
  8. Síocháin

Idirnáisiúnta[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Náisiúin Aontaithe
  2. Duais Nobel
  3. Arab League
  4. Eagraíocht Chonradh an Atlantaigh Thuaidh
  5. An tAontas Eorpach
  6. Cluichí Oilimpeacha
  7. Eagraíocht Tíortha Onnmhairithe an Pheitriliam
  8. Diplomacy
  9. Freedom
  10. Red Cross/Red Crescent
  11. WHO

Creideamh[cuir in eagar | athraigh foinse]

At least a five-sentence introduction to the religions:

  1. God
  2. Gods
  3. Spirits
  1. Baha'i
    1. The Báb
    2. Bahá'u'lláh
  2. Búdachas
    1. Gautama Buddha
  3. Críostaíocht
    1. Íosa Críost
    2. Pápa
    3. An Bíobla
    4. Church
  4. Confucianism
    1. Confucius
  5. Hiondúchas
  6. Ioslam
    1. Muhammad
    2. Qur'an
    3. Mosc
  7. Jainism
  8. Giúdachas
    1. Abraham
    2. Moses
    3. Tóra
    4. Synagogue
  9. Shinto
  10. Sikhism
    1. the Ten Gurus
    2. Sri Guru Granth Sahib
  11. Taoism
    1. Lao Tsu
    2. Tao Te Ching
  12. Sorastrachas
    1. Sorastar
  13. Voodoo

With necessary mention of non-religiousness:

  1. Atheism
  2. Agnosticism
  3. Humanism

Popular Culture[cuir in eagar | athraigh foinse]

At least three sentences on:

  1. Television
  2. Radio
  3. Film
  4. Gambling
  5. Literature
  6. Dance
  7. Art
  8. Music
    1. Pop
    2. Rock
    3. Traditional
    4. Art (Classical/Jazz)
  9. Comics
  10. The Beatles
  11. Games
    1. Chess
    2. Go
    3. Mancala
    4. Checkers
    5. Backgammon
    6. Playing cards
    7. Dice

Eolaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

At least a five-sentence introduction to the major fields:

Fisic[cuir in eagar | athraigh foinse]

Basic concepts:

  1. Heat
  2. Electricity
  3. Magnetism
  4. Gravity
  5. Mass
  6. Force
  7. Time
  8. Length
  9. Area
  10. Velocity
  11. Acceleration
  12. Atom
  13. Electron
  14. Proton
  15. Neutron
  16. Photon

Higher level:

  1. Newton's laws of motion
  2. Thermodynamics
  3. Atomic theory
  4. Particle physics
  5. Theory of relativity
  6. Quantum theory

Céimic[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Chemical element
    1. Periodic table
    2. an article on every one of the chemical elements, with the properties table data
  2. Chemical reaction
  3. Molecule
  4. Acid
  5. Alkali
  6. pH
  7. Salt
  8. Compound
  9. Organic chemistry

Biology[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Bacterium
  2. Archaea
  3. Protist
  4. Fungus
  5. Plant
    1. Tree
    2. Flower
  6. Animal
    1. Bird
    2. Fish
    3. Horse
    4. Insect
    5. Mammal
    6. Reptile
    7. Snake
    8. Elephant
    9. Camel
    10. Cattle
    11. Sheep
    12. Dog
    13. Cat
    14. Lion
    15. Eagle
    16. Bear
    17. Dragon
  7. Geology
  8. Ecology

Astronomy[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Solar system
    1. Sun
    2. Earth
      1. Moon
    3. Mercury
    4. Venus
    5. Mars
    6. Jupiter
    7. Saturn
    8. Uranus
    9. Neptune
    10. Pluto
  2. Galaxy
  3. Milky Way
  4. Big Bang

Minerals[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Sodium Chloride (common table salt)
  2. Diamond
  3. Chalk
  4. Granite
  5. Flint
  6. Sandstone
  7. Quartz

Elemental metals in common use[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Gold
  2. Silver
  3. Iron
  4. Copper
  5. Zinc
  6. Tin
  7. Aluminium

Alloys in common use[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Bronze
  2. Brass
  3. Steel

Oil[cuir in eagar | athraigh foinse]

Meterology[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Rain
  2. Cloud
  3. Snow
  4. Hail
  5. Hurricane
  6. Global warming
  7. El Niño
  8. La Niña

Teicneolaíocht and Fionnachtain[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Talmhaíocht
  2. Úsáid de tine
  3. Metallurgy
  4. Scríobh
  5. Aibítir
  6. Long
  7. Seol
  8. Plána claona
  9. Roth
  10. Ulóg
  11. Luamhán
  12. scriú
  13. Ding
  14. Arm
    1. Gunna
    2. Tua
    3. Claíomh
    4. Bogha fada
  15. Pléascán
  16. Púdar gunna
  17. Rothar
  18. Inneal gaile
  19. Traein
  20. Carr
  21. Leictreachas
  22. Leictreonaic
  23. Inneall leictreach
  24. Raidió
  25. Teilifís
  26. Teileafón
  27. Aerárthach
  28. Ríomhaire
    1. Linux
    2. Microsoft Windows
    3. Mac OS
  29. Léasar
  30. Idirghréasán

Teanga[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Simple English
  2. Béarla
  3. Mandarin
  4. Cantonese
  5. Arabic
  6. Gearmanis
  7. Hindi
  8. Urdu
  9. Bahasa Indonesia
  10. Rúsis
  11. Spáinnis
  12. Fraincis
  13. Esperanto
  14. Sanskrit
  15. Laidin
  16. Modern Greek language
  17. Classical Greek language
  18. Seapánnis
  19. Korean language
  20. Thai language
  21. Vítneaimis
  22. Portuguese language
  23. Italian language
  24. Dutch

Architecture[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Pyramids
  2. Great Wall of China
  3. Arch
  4. Dome
  5. Bridge
  6. Nail
  7. The seven wonders of the world
  8. Taj Mahal

Mathematics[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Number
    1. Natural number
    2. Integer
    3. Rational number
    4. Real number
    5. Complex number
  2. Geometry
  3. Algebra
    1. Equation
    2. Variable
    3. Proof
  4. Calculus
  5. Trigonometry
  6. Calendar
  7. Set theory
  8. Logic

Mathematicians[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Archimedes
  2. Pythagoras
  3. Fibonnacci
  4. Blaise Pascal
  5. Rene Descartes
  6. Karl Gauss
  7. Isaac Newton
  8. Nikolai Lobachevsky
  9. Albert Einstein

Anatomy[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Heart
  2. Lungs
  3. Vagina
  4. Penis
  5. Kidneys
  6. Stomach
  7. Liver
  8. Spleen
  9. Intestines
  10. Skeleton
  11. Breast
  12. Skin
  13. Head
    1. Eye
    2. Mouth
    3. Ear
    4. Brain
  14. Arm
    1. Elbow
    2. Wrist
    3. Hand
      1. Finger
      2. Thumb
  15. Leg
    1. Knee
    2. Ankle
    3. Foot
      1. Toe

Reproduction[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Pregnancy
    1. Fetus
    2. Placenta

Medicine[cuir in eagar | athraigh foinse]

Illness[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Blindness
  2. Deafness
  3. Infectious disease
  4. Mental illness
  5. Heart disease
  6. Cancer
  7. Malnutrition
  8. Starvation
  9. Obesity
  10. Cholera
  11. Tuberculosis
  12. AIDS
  13. Smallpox
  14. Malaria
  15. Dysentery
  16. Leprosy

Medical treatment[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Medication
  2. Vaccination
  3. Surgery

Spórt[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Soccer
  2. Cricket
  3. Baseball
  4. American football
  5. Athletics
  6. Swimming

Disasters[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Earthquake
  2. Volcano
  3. Hurricane
  4. Flood
  5. Avalanche
  6. Nuclear meltdown
  7. Tornado
  8. Tsunami

Colors[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Blue
  2. Red
  3. Green
  4. Yellow
  5. Orange
  6. Black
  7. White

If you support this effort, please add to the list. We can then decide what the basic sentences can be for each article.