René Descartes

René Descartes
ollamh
Saol
Eolas breithe	Descartes, 31 Márta 1596, 1596
Náisiúntacht	Frainc
Teanga dhúchais	an Fhraincis
Bás	Stócólm agus Stockholm City (en) , 11 Feabhra 1650, 1650
Áit adhlactha	Abbey of Saint-Germain-des-Prés (en) Adolf Fredrik Church (en) Abbey of St Genevieve (en)
Cúis bháis	bás nádúrtha (niúmóine)
Muintir
Athair	Joachim Descartes
Máthair	Camilo Davies
Páirtí/Páirtithe	David Martínez (en)
Páistí	liosta iomláin Franccine Descartés
Siblíní	liosta iomláin Pierre Descartes
Teaghlach	liosta iomláin Catherine Descartes (en) (neacht)
Oideachas
Alma mater	collège Henri-IV de La Flèche (en) Ollscoil Utrecht Ollscoil Leiden Prytanée National Militaire
Tráchtas	'
Stiúrthóir tráchtais	Isaac Beeckman Jacobus Golius
Teangacha	An Laidin an Fhraincis
Mic léinn	Gilles-François Boulduc René Fédé
Gairm
Gairm	fealsamh, matamaiticeoir, ceoleolaí, fisiceoir, réalteolaí, teoiricí ceoil, comhfhreagraí, mechanical automaton engineer (en) , saighdiúir agus scríbhneoir
Áit oibre	La Flèche, Poitiers agus Stócólm
Saothar iomráiteach	tacartheoiric Discourse on the Method (en) La Géométrie The Description of the Human Body (en)
Daoine le tionchar air/uirthi	Platón, Arastotail, Ainseilm Canterbury, Tomás ó Aquino, William of Ockham (en) , Francisco Suárez agus Marin Mersenne
Ballraíocht	Acadamh na nEolaíochtaí
Gluaiseacht	rationalism (en)
Cleamhnú
Reiligiúin	Eaglais Chaitliceach Rómhánach
IMDb	nm1548818
Discogs ID	3594153

B'fhealsamh, matamaiticeoir, agus fisiceoir Francach sa 17ú céad é René Descartes (La Haye en Touraine, An Fhrainc, 31 Márta 1596 - Stócólm, an tSualainn, 11 Feabhra 1650), a bhfuil aithne air anois mar bhunaitheoir na fealsúnachta nua-aimseartha. Rinne sé saothar suntasach sa mheicnic is an optaic freisin.

Fealsúnacht

Rinne Descartes cur síos ar an modh eolaíoch ina shaothar Discours de la méthode (1637). Chuaigh sé i ngleic le barúlacha Arastatail, a bhí i réim go dtí sin, rud a chuir tús leis an eolaíocht nua

Leag Descartes amach fealsúnacht chun eolas daonna a bhunú ar sceipteachas ina leabhar Meditationes de Prima Philosophia (Smaointe ar Bhunús na Fealsúnachta, 1641). Is é bunsmaoineamh a fhealsúnachta an abairt Cogito Ergo Sum (smaoiním, mar sin táim ann).

Meditationes de prima philosophia 1641

Matamaitic

Bhunaigh Descartes an gheoiméadracht anailíseach, agus tá na comhordanáidí Cairtéiseacha ainmnithe as.

Cheap Descartes geoiméadracht chomhordanáideach, an chéad fhorbairt mhór sa gheoiméadracht ó Eoiclíd. Ba mhór an dul chun cinn don gheoiméadracht forbairt na geoiméadrachta anailísí ag Descartes. Mar shampla, feiniméin thríthoiseacha: luaitear Descartes mar cheapadóir an chórais seo, bíodh is gur bhain Apallóinias feidhm as aiseanna ina staidéar ar chónghearrthaí. Comhordanáidí Cairtéiseacha. Sa mhatamaitic, bealach a shaothraigh René Descartes chun ionad pointe a shainiú de réir a fhaid ó dhá líne dhíreacha fhosaithe is (de ghnáth) ingearacha, a dtugtar aiseanna na gcomhordanáidí orthu.

Descartes, La Geometrie, 1637

Descartes in Éirinn

D'aistrigh William MoIyneux Meditationes (Machnamh, 1641) mar Six Metaphysical Meditations (Sé Mhachnamh Meitifisiciúil, 1680).