Jump to content

Niúmóine

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí GalarNiúmóine
cuir in eagar
Cineálgalar scamhóige, lower respiratory tract infection (en) Aistrigh, pneumonitis (en) Aistrigh agus galar Cuir in eagar ar Wikidata
Speisialtacht leighisleigheas análaithe agus galair thógálacha Cuir in eagar ar Wikidata
Cóireáil chliniciúil
Comharthaícasacht, tachypnea (en) Aistrigh, fiabhras, dispnia, haemaitís, srannadh agus crithfhuacht Cuir in eagar ar Wikidata
Scrúduithechest radiograph (en) Aistrigh, tomagrafaíocht ríomhairithe X-ghathach agus sputum culture (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Cóireáilcógas Cuir in eagar ar Wikidata
Pataigineas
Cúisionfhabhtú, aspiration pneumonia (en) Aistrigh agus caitheamh tobac Cuir in eagar ar Wikidata
Aicmiú
ICD-11CA40 Cuir in eagar ar Wikidata
ICD-10J18.9 Cuir in eagar ar Wikidata
ICD-9480, 481, 482, 483, 484, 485, 486 agus 770.0 Cuir in eagar ar Wikidata
CIAPR81 Cuir in eagar ar Wikidata
Acmhainní seachtracha
Enciclopèdia Catalana0135681 Cuir in eagar ar Wikidata
DiseasesDB10166 Cuir in eagar ar Wikidata
MedlinePlus000145 Cuir in eagar ar Wikidata
Patient UKpneumonia-pro Cuir in eagar ar Wikidata
MeSHD011014 Cuir in eagar ar Wikidata
UMLS CUIC0032285 Cuir in eagar ar Wikidata
DOIDDOID:552 Cuir in eagar ar Wikidata

Athlasadh scamhóg mar gheall ar ionfhabhtú le microrgánaigh, de ghnáth le baictéirvíris, is ea niúmóine.[1]

Mar mhalairt ar bhroincíteas, a chuireann isteach ar na haerphasáistí, baineann an t-ionfhabhtú seo leis na saic ailbheolacha, go domhain sna scamhóga mar a dtarlaíonn malartú na ngás de ghnáth.

Athlastar na hailbheolais seo, agus líonann siad le sreabhán is cealla athlasta.

Cuireann sé seo isteach go mór ar mhalartú na ngás, agus laghdaíonn tiúchan na hocsaigine sa bhfuil.

Galar dian a bhíonn ann a thosaíonn go tapa, le giorra anála, fiabhras, casacht tháirgiúil, haemaitís is pliúraisí. Nuair a bhaineann an frithghníomhú athlasta le cuid de mhaothán, maothán amháin, nó níos mó ná sin, tugtar niúmóine maothánach air. Nuair a bhíonn paistí ionfhabhtaithe scaipthe ar fud na scamhóg, tugtar broinciniúmóine air.[2]

  1. Niall Ó Dónaill, eag.: “Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): niúmóine” (ga). Teanglann.ie. An Gúm (1977). Dáta rochtana: 2024-09-30.
  2. Hussey, Matt (2011). "Niúmóine". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 486.