Liam Tomás Mac Cosgair
Liam Tomás Mac Cosgair | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lúnasa 10, 1917 - Samhain 25, 1918 District: Kilkenny City (en) ![]() Election: UK Parliamentary by-election (en) ![]()
Nollaig 14, 1918 - Deireadh Fómhair 26, 1922 District: North Kilkenny (en) ![]() Election: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1918
Eanáir 21, 1919 - Bealtaine 10, 1921 District: North Kilkenny (en) ![]() Election: Olltoghchán na hÉireann, 1918
Aibreán 2, 1919 - Meán Fómhair 9, 1922 - Earnán de Blaghd →
Lúnasa 16, 1921 - Meitheamh 8, 1922 District: Ceatharlach–Cill Chainnigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1921
Iúil 17, 1922 - Meán Fómhair 21, 1923 ← Mícheál Ó Coileáin - Earnán de Blaghd →
Meán Fómhair 9, 1922 - Lúnasa 9, 1923 District: Ceatharlach–Cill Chainnigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1922
Meán Fómhair 9, 1922 - Nollaig 6, 1922 ← Art Ó Gríofa
Meán Fómhair 19, 1923 - Bealtaine 20, 1927 District: Ceatharlach–Cill Chainnigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1923
Márta 20, 1924 - Samhain 21, 1924 ← Risteárd Ó Maolchatha - Peter Hughes →
Meitheamh 23, 1927 - Lúnasa 16, 1927 District: Ceatharlach–Cill Chainnigh Election: Olltoghchán na hÉireann, Meitheamh 1927
Iúil 10, 1927 - Deireadh Fómhair 12, 1927 ← Caoimhín Ó hUiginn - James FitzGerald-Kenney →
Iúil 10, 1927 - Deireadh Fómhair 11, 1927 ← Caoimhín Ó hUiginn - Patrick McGilligan →
Deireadh Fómhair 11, 1927 - Nollaig 17, 1931 District: Corcaigh Election: Olltoghchán na hÉireann, Meán Fómhair 1927
Márta 9, 1932 - Nollaig 22, 1932 District: Corcaigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1932
Feabhra 8, 1933 - Meán Fómhair 8, 1933 District: Corcaigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1933
Meán Fómhair 8, 1933 - Meitheamh 14, 1937 District: Corcaigh
Meitheamh 17, 1934 - Meitheamh 1, 1944 ← Eoin Ó Dubhthaigh - Risteárd Ó Maolchatha →
Iúil 21, 1937 - Bealtaine 25, 1938 District: Corcaigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1937
Meitheamh 30, 1938 - Bealtaine 26, 1943 District: Corcaigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1938
Iúil 1, 1943 - Bealtaine 10, 1944 District: Corcaigh Election: Olltoghchán na hÉireann, 1943 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Saol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ainm iomlán | William Thomas Cosgrave | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eolas breithe | Baile Átha Cliath, Meitheamh 6, 1880 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Náisiúntacht |
Éire Poblacht na hÉireann Saorstát Éireann Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bás | Baile Átha Cliath, Samhain 16, 1965 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Áit adhlactha |
Goldenbridge Cemetery (en) ![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Muintir | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Céile/Céilí |
Louisa Flanagan (en) ![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Páistí |
liosta iomláin
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Siblíní |
liosta iomláin
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oideachas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Teangacha | An Béarla | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gairm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gairm | polaiteoir | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Áit oibre | Londain | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Céim | captaen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Creideamh | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Reiligiúin | Caitliceachas | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Páirtithe polaitíochta |
Cumann na nGaedheal Sinn Féin Fine Gael |
Ba é Liam Tomás Mac Cosgair (6 Meitheamh 1880 – 16 Samhain 1965) an chéad Uachtarán ar Ard-Chomhairle Shaorstát Éireann ó 1922 go 1932.
Throid Mac Cosgair le linn Éirí Amach 1916 agus bhí sé ina aire rialtais sa Chéad agus sa Dara Dáil.
1922[cuir in eagar | athraigh foinse]
Goineadh an Coileánach go marfach an 22 Lúnasa 1922 agus ceapadh Mac Cosgair ina Chathaoirleach ar an Rialtas Sealadach.
An 9 Meán Fómhair 1922, toghadh LT Mac Cosgair mar Uachtarán ar an Tríú Dáil, in éagmais na beirte príomhcheannairí ar pháirtí Shinn Féin ar thaobh an Chonartha (Art Ó Gríofa agus an Coileánach).[1]
An 6 Nollaig 1922, bunaíodh Saorstát Éireann agus ghlac an Rialtas le forálacha an Chonartha Angla-Éireannaigh agus rinneadh tiarnas de chuid Impireacht na Breataine d’Éirinn go hoifigiúil. Ceapadh LT Mac Cosgair ina Uachtarán ar Ard-Chomhairle Shaorstát Éireann.
1923-1932[cuir in eagar | athraigh foinse]
27 Lúnasa 1923: Bhuaigh Cumann na nGaedheal, an páirtí a d’eascair as eite Shinn Féin a bhí ar thaobh an Chonartha, an chéad olltoghchán i Saorstát Éireann. Ghnóthaigh páirtí LT Mac Cosgair 63 shuíochán agus Éamonn de Valéra 44. Staon ionadaithe Shinn Féin de Valéra ó shuí sa Dáil go dtí 1927.
An 10 Meán Fómhair 1923, ghlac Saorstát Éireann ballraíocht i gConradh na Náisiún. Threoraigh LT Mac Cosgair toscaireacht Éireannach sa Ghinéiv, mar a nglacadh le ballraíocht an tSaorstáit i gConradh na Náisiún. Dhearbhaigh sé sin go raibh aitheantas idirnáisiúnta ar stádas an tSaorstáit.
Rinneadh é a atoghadh ina Uachtarán ar an Ard-Chomhairle i 1927.[2]
1933 ar aghaidh[cuir in eagar | athraigh foinse]
Bhí Mac Cosgair ina cheannaire ar Chumann na nGaedheal go dtí go ndeachaigh siad le chéile leis an Lár-Pháirtí agus gluaiseacht na Léinte Gorma.
Ar an 8 Meán Fómhair 1933, bunaíodh an "United Ireland Party" (Fine Gael níos déanaí). Bhí Eoin Ó Dubhthaigh i gceannas ar chomhghuaillíocht de pháirtithe ar dtús (Cumann na nGael, Lár-Pháirtí Náisiúnta agus an Garda Náisiúnta nó na Léinte Gorma). D'éirigh Mac Cosgair as an uachtaránacht (ní raibh aon suim aige bheith ina uachtarán is cosúil). Bhí iontas agus díomá ar an bpobal ag an am.
Bhí Mac Cosgair ina cheannaire ar Fhine Gael tar éis dhíbirt Eoin Uí Dhubhthaigh.
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ centenaries.ucd.ie (2016). "Decade-of-Centenaries". Dáta rochtana: 2020.
- ↑ Houses of the Oireachtas (1927-10-11). "NOMINATION OF PRESIDENT OF THE EXECUTIVE COUNCIL – Dáil Éireann (6th Dáil) – Tuesday, 11 Oct 1927 – Houses of the Oireachtas" (en-ie). www.oireachtas.ie. Dáta rochtana: 2020-11-16.
![]() |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |
- Daoine a rugadh i 1880
- Básanna i 1965
- Airí Rialtais na hÉireann
- Baill Chumann na nGaedheal
- Baill Shinn Féin
- Ceannairí Fhine Gael
- Baill den 1ú Dáil
- Baill den 2ú Dáil
- Baill den 3ú Dáil
- Baill den 4ú Dáil
- Baill den 5ú Dáil
- Baill den 6ú Dáil
- Baill den 7ú Dáil
- Baill den 8ú Dáil
- Baill den 9ú Dáil
- Baill den 10ú Dáil
- Baill den 11ú Dáil
- Daoine as Baile Átha Cliath
- Feisirí de Pharlaimint na Ríochta Aontaithe
- Fir
- Ridirí
- Taoisigh na hÉireann