Liam Tomás Mac Cosgair

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaLiam Tomás Mac Cosgair

Cuir in eagar ar Wikidata
Ainm sa teanga dhúchais(en) W. T. Cosgrave
Beathaisnéis
Breith(en) William Thomas Cosgrave
6 Meitheamh 1880
Baile Átha Cliath, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Bás16 Samhain 1965
85 bliana d'aois
Baile Átha Cliath, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Áit adhlacthaReilig Goldenbridge Cuir in eagar ar Wikidata
Teachta Dála
1 Iúil 1943 – 10 Bealtaine 1944 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 11ú Dáil

Toghcheantar: Corcaigh

Teachta Dála
30 Meitheamh 1938 – 26 Bealtaine 1943 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 10ú Dáil

Toghcheantar: Corcaigh

Teachta Dála
21 Iúil 1937 – 25 Bealtaine 1938 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 9ú Dáil

Toghcheantar: Corcaigh

Ceannaire Fhine Gael
17 Meitheamh 1934 – 1 Meitheamh 1944
← Eoin Ó DubhthaighRisteárd Ó Maolchatha →
Teachta Dála
8 Meán Fómhair 1933 – 14 Meitheamh 1937 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 8ú Dáil

Toghcheantar: Corcaigh
Teachta Dála
8 Feabhra 1933 – 8 Meán Fómhair 1933 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 8ú Dáil

Toghcheantar: Corcaigh

Teachta Dála
9 Márta 1932 – 22 Nollaig 1932 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 7ú Dáil

Toghcheantar: Corcaigh

Teachta Dála
11 Deireadh Fómhair 1927 – 17 Nollaig 1931 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 6ú Dáil

Toghcheantar: Corcaigh

An tAire Gnóthaí Eachtracha
10 Iúil 1927 – 11 Deireadh Fómhair 1927
← Caoimhín Ó hUiginnPatrick McGilligan →
An tAire Dlí agus Cirt
10 Iúil 1927 – 12 Deireadh Fómhair 1927
← Caoimhín Ó hUiginnJames FitzGerald-Kenney →
Teachta Dála
23 Meitheamh 1927 – 16 Lúnasa 1927 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 5ú Dáil


Aire Cosanta
20 Márta 1924 – 21 Samhain 1924
← Risteárd Ó MaolchathaPeter Hughes →
Teachta Dála
19 Meán Fómhair 1923 – 20 Bealtaine 1927 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 4ú Dáil


Teachta Dála
9 Meán Fómhair 1922 – 9 Lúnasa 1923 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 3ú Dáil


Príomh-Aire na Dála
9 Meán Fómhair 1922 – 6 Nollaig 1922
← Art Ó Gríofa
An tAire Airgeadais
17 Iúil 1922 – 21 Meán Fómhair 1923
← Mícheál Ó CoileáinEarnán de Blaghd →
Teachta Dála
16 Lúnasa 1921 – 8 Meitheamh 1922 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 2ú Dáil


An tAire Tithíochta, Pleanála agus Rialtais Áitiúil
2 Aibreán 1919 – 9 Meán Fómhair 1922 – Earnán de Blaghd →
Teachta Dála
21 Eanáir 1919 – 10 Bealtaine 1921 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 1ú Dáil

Toghcheantar: North Kilkenny (en) Aistrigh

Ball den 31ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
14 Nollaig 1918 – 26 Deireadh Fómhair 1922 (díscaoileadh na parlaiminte)

Toghcheantar: North Kilkenny (en) Aistrigh

Ball den 30ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
10 Lúnasa 1917 – 25 Samhain 1918 (díscaoileadh na parlaiminte)


Faisnéis phearsanta
ReiligiúnCaitliceachas
Gníomhaíocht
Suíomh oibre Londain Cuir in eagar ar Wikidata
Gairmpolaiteoir Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de pháirtí polaitíochtaCumann na nGaedheal
Sinn Féin
Fine Gael Cuir in eagar ar Wikidata
TeangachaBéarla
Gairm mhíleata
Céim mhíleatacaptaen Cuir in eagar ar Wikidata
Teaghlach
CéileLouisa Flanagan Cuir in eagar ar Wikidata
PáisteLiam Mac Cosgair Cuir in eagar ar Wikidata
SiblínPhilip Cosgrave

Ba é Liam Tomás Mac Cosgair (6 Meitheamh 188016 Samhain 1965) an chéad Uachtarán ar Ard-Chomhairle Shaorstát Éireann ó 1922 go 1932.

Throid Mac Cosgair le linn Éirí Amach 1916 agus bhí sé ina aire rialtais sa Chéad agus sa Dara Dáil.

1922[cuir in eagar | athraigh foinse]

Goineadh an Coileánach go marfach an 22 Lúnasa 1922 agus ceapadh Mac Cosgair ina Chathaoirleach ar an Rialtas Sealadach.

An 9 Meán Fómhair 1922, toghadh LT Mac Cosgair mar Uachtarán ar an Tríú Dáil, in éagmais na beirte príomhcheannairí ar pháirtí Shinn Féin ar thaobh an Chonartha (Art Ó Gríofa agus an Coileánach).[1]

An 6 Nollaig 1922, bunaíodh Saorstát Éireann agus ghlac an Rialtas le forálacha an Chonartha Angla-Éireannaigh agus rinneadh tiarnas de chuid Impireacht na Breataine d’Éirinn go hoifigiúil. Ceapadh LT Mac Cosgair ina Uachtarán ar Ard-Chomhairle Shaorstát Éireann.

1923-1932[cuir in eagar | athraigh foinse]

27 Lúnasa 1923: Bhuaigh Cumann na nGaedheal, an páirtí a d’eascair as eite Shinn Féin a bhí ar thaobh an Chonartha, an chéad olltoghchán i Saorstát Éireann. Ghnóthaigh páirtí LT Mac Cosgair 63 shuíochán agus Éamonn de Valéra 44. Staon ionadaithe Shinn Féin de Valéra ó shuí sa Dáil go dtí 1927.

An 10 Meán Fómhair 1923, ghlac Saorstát Éireann ballraíocht i gConradh na Náisiún. Threoraigh LT Mac Cosgair toscaireacht Éireannach sa Ghinéiv, mar a nglacadh le ballraíocht an tSaorstáit i gConradh na Náisiún. Dhearbhaigh sé sin go raibh aitheantas idirnáisiúnta ar stádas an tSaorstáit.

Rinneadh é a atoghadh ina Uachtarán ar an Ard-Chomhairle i 1927.[2]

1933 ar aghaidh[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí Mac Cosgair ina cheannaire ar Chumann na nGaedheal go dtí go ndeachaigh siad le chéile leis an Lár-Pháirtí agus gluaiseacht na Léinte Gorma.

sna 1930idí ?

Ar an 8 Meán Fómhair 1933, bunaíodh an "United Ireland Party" (Fine Gael níos déanaí). Bhí Eoin Ó Dubhthaigh i gceannas ar chomhghuaillíocht de pháirtithe ar dtús (Cumann na nGael, Lár-Pháirtí Náisiúnta agus an Garda Náisiúnta nó na Léinte Gorma). D'éirigh Mac Cosgair as an uachtaránacht (ní raibh aon suim aige bheith ina uachtarán is cosúil). Bhí iontas agus díomá ar an bpobal ag an am.

Bhí Mac Cosgair ina cheannaire ar Fhine Gael tar éis dhíbirt Eoin Uí Dhubhthaigh.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. centenaries.ucd.ie (2016). "Decade-of-Centenaries". Dáta rochtana: 2020.
  2. Houses of the Oireachtas (1927-10-11). "NOMINATION OF PRESIDENT OF THE EXECUTIVE COUNCIL – Dáil Éireann (6th Dáil) – Tuesday, 11 Oct 1927 – Houses of the Oireachtas" (en-ie). www.oireachtas.ie. Dáta rochtana: 2020-11-16.