Fine Gael
 | Ní mór an t-alt seo a ghlanadh, ionas go mbeidh caighdeán níos fearr ann.
Tar éis duit an t-alt a ghlanadh, is féidir leat an teachtaireacht seo a bhaint de. Féach ar Conas Leathanach a Chur in Eagar agus an Lámhleabhar Stíle le fáil amach faoin dóigh cheart le feabhas a chur ar alt ciclipéide. |
|
|||||
| Sonraí | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ainm gearr | FG  | ||||
| Cineál | páirtí polaitíochta | ||||
| Idé-eolaíocht pholaitíochta | daonlathas Críostaí Eorpachas coimeádachas liobrálach liobrálachas eacnamaíoch | ||||
| Ailíniú polaitíochta | ar dheis ón lár | ||||
| Foirm dlí | |||||
| Dáta a bunaíodh | 8 Meán Fómhair 1933 | ||||
| Bunaitheoir(í) | Liam Tomás Mac Cosgair, Frank MacDermot agus Eoin Ó Dubhthaigh | ||||
| Gníomhaíocht | |||||
| Ball de | Páirtí Phobal na hEorpa | ||||
| Ballraíocht | 21,000 (2016) | ||||
| Rialachas corparáideach | |||||
| Ceanncheathrú | |||||
| Uachtaránacht | Martin Heydon Leo Varadkar (2017–) | ||||
| Eile | |||||
| Dath | | ||||
| Suíomh gréasáin | finegael.ie | ||||
  | |||||
Páirtí polaitíochta i bPoblacht na hÉireann is ea Fine Gael. Tá sé ar an dara páirtí is mó i rialtas na hÉireann: tá séúr airí sinsearacha acu as cúigear déag, agus tá ceannaire an pháirtí, Leo Varadkar, ina Thaoiseach i láthair na huaire. Fuair an páirtí 20.9% de na vótaí céad-rogha agus 35 suíochán Dála in Olltoghchán 2020, á chur ar an tríú páirtí is mó sa Dáil.
De réir mar a maíonn an páirtí féin, tá timpeall ar 30,000 duine ina mbaill d'Fhine Gael.[1] Inniu, dearctar go ginearálta ar Fhine Gael mar an páirtí is faide ar an eite dheis de na páirtithe a bhfuil ionadaíocht acu i nDáil Éireann ó thaobh na heacnamaíochta de, agus iad ag tacú go mór le cánacha ísle agus polasaithe a thacaíonn leis na gnólachtaí.[2] Ar cheisteanna sóisialta, meastar go bhfuil Fine Gael níos liobrálaí ná príomh-pháirtí traidisiúnta eile na hÉireann, Fianna Fáil, ach níos coimeádaí ná an chuid is mó de pháirtithe eite chlé na hÉireann.[2] Tacaíonn an páirtí go láidir le ballraíocht na hÉireann san Aontas Eorpach, agus é ag cur in aghaidh Phoblachtánachas na láimhe láidre go tréan.
Tá siad ina mball de Pháirtí Eorpach an Phobail i bParlaimint na hEorpa, agus is iad na páirtithe Críost-daonlathacha, a bhíonn go ginearálta ins an ghrúpa seo chomh maith, na páirtithe is cosúla le Fine Gael i mór-roinn na hEorpa.
Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]
Téann stair Fhine Gael siar go dtí laethanta an Chogaidh Chathartha. Ach níor tháinig an páirtí ar an bhfód roimh an mbliain 1933, nuair a tháinig an Lár-Pháirtí Náisiúnta, Cumann na nGaedheal agus an Garda Náisiúnta (nó "Na Léinte Gorma" tráth dá raibh) le chéile.
Polasaí i dtaobh na Gaeilge[cuir in eagar | athraigh foinse]
Bhí baint áirithe ag Fine Gael leis an Language Freedom Movement nuair a bhí an ghluaiseacht sin ag cur in aghaidh na "Gaeilge éigeantaí" sna 1960idí/1970idí, rud a tharraing míchlú áirithe frith-Ghaeilgeoireachta ar an bpáirtí ag an am.
In Earrach na bliana 2006, d'éiligh Éanna Ó Cionnaith, ceannaire an pháirtí, go maolófaí ar stádas na Gaeilge sna scoileanna. Is í an chiall a bhain gluaiseacht na Gaeilge as an gcineál sin cainte ná gurbh é seandúchas an pháirtí ó laethanta an LFM a tháinig chun solais arís.
Leanadh den pholasaí seo go dtí an bhliain 2011, ainneoin gan tacaíocht aon fhianaise a bheith ag an impleachtaí an pholasaí dar leo. Mar sin féin is beag cainte a rinneadh faoi tar éis allagar an toghcháin agus tuigeadh go raibh Páirtí an Lucht Oibre tar éis cur ina choinne mar pholasaí.
Ceannairí an pháirtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
| Ceannaire | Blianta | Toghcheantar |
|---|---|---|
| Eoin Ó Dubhthaigh | 1933–34 | Ceann ar bith. |
| L. T. Mac Cosgair | 1934–44 | Ceatharlach-Cill Chainnigh |
| Risteard Ó Maolchatha | 1944–59 | Tiobraid Árann |
| Séamas Diolún | 1959–65 | Muineachán |
| Liam Mac Cosgair | 1965–77 | Dún Laoghaire |
| Gearóid Mac Gearailt | 1977–87 | Átha Cliath Theas Thoir |
| Ailéin de Diúc | 1987–90 | Cill Dara |
| Seán de Briotún | 1990–2001 | An Mhí |
| Micheál Ó Nuanáin | 2001–02 | Luimneach Thoir |
| Éanna Ó Cionnaith | 2002–17 | Maigh Eo |
| Leo Varadkar | 2017– | Bhaile Átha Cliath Thiar |
Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ "Join Fine Gael". Fine Gael. Dáta rochtana: 2019-12-25.
- ↑ 2.0 2.1 "Fine Gael vs Fianna Fáil: what's the difference?" (en). SpunOut.ie - Ireland's Youth Information Website. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2019-12-25. Dáta rochtana: 2019-12-25.
 | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |