Liam Mac Cosgair

Liam Mac Cosgair
Teachta Dála Iúil 1, 1943 - Bealtaine 10, 1944 Dúiche: Contae Átha Cliath Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1943 Teachta Dála Meitheamh 9, 1944 - Nollaig 11, 1947 Dúiche: Contae Átha Cliath Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1944 Teachta Dála Feabhra 18, 1948 - Bealtaine 2, 1951 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1948 Aire Stáit ag Roinn an Taoisigh Feabhra 18, 1948 - Meitheamh 13, 1951 ← Éamon Ó Ciosáin - Donnchadh Ó Briain → Teachta Dála Meitheamh 13, 1951 - Aibreán 23, 1954 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1951 Teachta Dála Meitheamh 2, 1954 - Nollaig 13, 1956 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1954 An tAire Gnóthaí Eachtracha agus Trádála Meitheamh 2, 1954 - Márta 20, 1957 ← Proinsias Mac Aodhagáin - Proinsias Mac Aodhagáin → Teachta Dála Márta 20, 1957 - Meán Fómhair 1, 1961 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1957 Teachta Dála Deireadh Fómhair 11, 1961 - Márta 11, 1965 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1961 Ceannaire Fhine Gael Aibreán 21, 1965 - Iúil 1, 1977 ← Séamus Diolún - Gearóid Mac Gearailt → Teachta Dála Aibreán 21, 1965 - Bealtaine 21, 1969 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1965 Ceannaire an Fhreasúra Aibreán 21, 1965 - Márta 14, 1973 ← Séamus Diolún - Seán Ó Loingsigh → ionadaí do Thionól Parlaiminteach Chomhairle na hEorpa Bealtaine 3, 1965 - Aibreán 24, 1967 Teachta Dála Iúil 2, 1969 - Feabhra 5, 1973 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1969 Teachta Dála Márta 14, 1973 - Bealtaine 25, 1977 Dúiche: Dún Laoghaire agus Ráth an Dúin Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1973 Taoiseach Márta 14, 1973 - Iúil 5, 1977 ← Seán Ó Loingsigh - Seán Ó Loingsigh → Aire Cosanta Nollaig 2, 1976 - Nollaig 16, 1976 ← Pádraig Ó Donnagáin - Oliver J. Flanagan → Teachta Dála Iúil 5, 1977 - Bealtaine 21, 1981 Dúiche: Dún Laoghaire Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1977
Saol
Eolas breithe	Caisleán Cnucha, 13 Aibreán 1920
Náisiúntacht	Poblacht na hÉireann Saorstát Éireann Éire
Bás	Baile Átha Cliath, 4 Deireadh Fómhair 2017
Áit adhlactha	Goldenbridge Cemetery (en)
Muintir
Athair	Liam Tomás Mac Cosgair
Máthair	Louisa Flanagan
Céile/Céilí	Vera Cosgrave (en)
Páistí	liosta iomláin Liam T. Mac Cosgair
Oideachas
Alma mater	Óstaí an Rí
Teangacha	an Béarla an Ghaeilge
Gairm
Gairm	polaiteoir, taidhleoir agus státseirbhíseach
Ballraíocht	Tionól Parlaiminteach Chomhairle na hEorpa
Cleamhnú
Reiligiúin	Caitliceachas
Páirtithe polaitíochta	Fine Gael

Ba é Liam Mac Cosgair (Liam Cosgrave nó William Michael Cosgrave i mBéarla) an cúigiú Taoiseach (ceannaire rialtais na hÉireann) (13 Aibreán, 1920 – 4 Deireadh Fómhair 2017). Bhí a athair WT Cosgrave nó Liam Tomás Mac Cosgair, i gceannas ar Éirinn ó 1922 go dtí 1932.

Saol

Rugadh Mac Cosgair i gCaisleán Cnucha i mBaile Átha Cliath le linn Chogadh na Saoirse. Ba mhac é le Liam T. Mac Cosgair, an chéad cheannaire ar rialtas an tSaorstáit.

Bhí Liam (agus a dheartháir, Micheál), ina ndaltaí scoile i gCarna i nGaeltacht Chonamara i 1930.

Bhain Mac Cosgair céim sa dlí amach i 1943 in Óstaí an Rí.

Bhásaigh an t-iarthaoiseach ar an 4 Deireadh Fómhair 2017 agus é 97 bliain d'aois. Bhí an tsochraid ar siúl i Ráth Fearnáin, BÁC. Bhí sochraid a athar ar siúl sa séipéal céanna 52 bliain o sin.

Polaitaíocht

Chláraigh Mac Cosgair le páirtí a athar, Fine Gael, nuair a bhí sé 17 bliain d’aois. Toghadh sé ina Theachta Dála do Bhaile Átha Cliath den chéad uair i 1943, agus é 23 bliain d’aois.

Ceapadh Mac Cosgair ina Phríomh-Aoire sa Dáil i 1948. Tugadh aireacht dó i 1954. Ba é a bhí ina Aire Gnóthaí Eachtracha i 1955 nuair a glacadh le hÉirinn mar bhall de na Náisiúin Aontaithe.

Bhí Mac Cosgair ina cheannaire ar an bpáirtí polaitíochta Fine Gael ó 1965 ar aghaidh. Ceithre bliana ina dhiaidh sin, theip ar iarrachtaí Fhine Gael móramh a bhaint amach sa Dáil.

17 Márta 1976 i Washington DC, le Gerald Ford and Henry Kissinger

Cuireadh brú mór ar Cosgrave éirí as an gceannaireacht i 1969. Sheas sé an fód, mar a rinne sé go minic ina dhiaidh sin, i gcoinne na liobrálaigh óga (mar shampla Garret Fitzgerald) a bhí ag teacht chun tosaigh ina pháirtí.

Le linn Ghéarchéim na nArm, chuir Mac Cosgair brú ar an Rialtas agus ar cheannaire Fhianna Fáil dul i ngleic leis na hairí a raibh baint acu le hiompórtáil arm don IRA.

Sa bhliain 1971/1972, thacaigh Mac Cosgair le reachtaíocht de chuid an Rialtais a raibh faoi cur i gcoinne an IRA, in ainneoin go raibh cuid mhaith de bhaill a pháirtí ar son gan tacú leis na dlíthe nua.

Taoiseach

Tháinig deireadh le réimeas sé bliana déag Fhianna Fáil ag olltoghchán 1973. Tháinig comhrialtas d’Fhine Gael agus de Pháirtí an Lucht Oibre i gcumhacht. D'éirigh Liam Mac Cosgairl mar Thaoiseach ar an chomhrialtas agus d'fhan sé sa phost sine go dtí 1977. I measc na nAirí a cheap sé ina rialtas nua, bhí a chomharba Garret Fitzgerald, Pádraig Ó Donnagáin agus Conchúr Crús Ó Briain.

Cearbhall Ó Dálaigh

Ba le linn dó a bheith ina Thaoiseach:

• Géarchéim. An 22 Deireadh Fómhair 1976, d'éirigh Cearbhall Ó Dálaigh as oifig mar uachtarán nuair nár ghlac Mac Cosgair le héirí as oifig Donegan. Ansin cheap Mac Cosgair Pádraig Ó Donnagáin mar Aire na Talún ag deireadh na bliana 1976.
• Scannail. Chuir Mac Cosgair in aghaidh an bhille a thug a Aire Dlí agus Cirt féin, Patrick Cooney, os comhair na Dála i 1974 leis na dlíthe a riar iompórtáil agus díol táirgí frithghiniúna. Theip ar an mbille.
• 

  Richard Burke T.D. (ar chlé), Ollscoil Luimneach, 1973
  Gaeilge. Fógraíodh sa Dáil deireadh leis an riail Gaeilge le bheith ina riachtanas don státseirbhís sa bhliain 1974.
• Chomh maith leis sin, dhún an Taoiseach (le cabhair Richard Burke) na coláistí oiliúna do mhúinteoirí bunscoile na hÉireann a bhí freagrach as múinteoirí nua a oiliúint sa Ghaeilge agus sna hábhair bhunscoile eile.

Tháinig deireadh le tréimhse mac Cosgair mar thaoiseach agus mar cheannaire ar Fhine Gael i 1977, tar éis do Fhianna Fáil go leor suíochán a bhuachan, go mór mór i mBaile Átha Cliath. Garret Fitzgerald a tháinig i gcomharbacht air mar cheannaire ar Fhine Gael.

Choinnigh Mac Cosgair a shuíochán sa Dáil ar feadh beagnach dhá scór bliain, go dtí gur éirigh sé as an bpolaitíocht i 1981. Fear ionraic i measc polaiteoirí a bhí i Liam Cosgrave.