Dónall Ó Braoin

Dónall Ó Braoin

Beathaisnéis
Breith	11 Lúnasa 1894 Contae Thiobraid Árann, Éire
Bás	27 Nollaig 1969 75 bliana d'aois Baile Átha Cliath, Éire
Teachta Dála
11 Deireadh Fómhair 1961 – 11 Márta 1965 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 17ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Theas Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1961
Teachta Dála
20 Márta 1957 – 1 Meán Fómhair 1961 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 16ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Theas Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1957
Teachta Dála
2 Meitheamh 1954 – 13 Nollaig 1956 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 15ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Theas Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1954
Teachta Dála
13 Meitheamh 1951 – 23 Aibreán 1954 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 14ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Theas Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1951
Teachta Dála
18 Feabhra 1948 – 2 Bealtaine 1951 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 13ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Theas Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1948
Teachta Dála
9 Meitheamh 1944 – 11 Nollaig 1947 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 12ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1944
Teachta Dála
1 Iúil 1943 – 10 Bealtaine 1944 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 11ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1943
Teachta Dála
30 Meitheamh 1938 – 26 Bealtaine 1943 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 10ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1938
Teachta Dála
21 Iúil 1937 – 25 Bealtaine 1938 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 9ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1937
Teachta Dála
8 Feabhra 1933 – 14 Meitheamh 1937 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 8ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1933
Teachta Dála
9 Márta 1932 – 22 Nollaig 1932 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 7ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1932
Teachta Dála
19 Meán Fómhair 1923 – 20 Bealtaine 1927 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 4ú Dáil Toghcheantar: Tiobraid Árann Toghadh i: Olltoghchán na hÉireann, 1923
Gníomhaíocht
Gairm	polaiteoir
Ball de pháirtí polaitíochta	Fianna Fáil
Teangacha	An Ghaeilge

Dónall Ó Braoin.

Bhí Dónall Ó Braoin, nó Dan Breen (11 Lúnasa, 1894 – 27 Nollaig, 1969) ina throdaí saoirse agus ina pholaiteoir d'Fhianna Fáil. Cuimhnítear é mar dhuine amháin a bhí páirteach sa luíochán a chuir tús le Cogadh na Saoirse in Éirinn.

Toghadh an Braonach ina Theachta Dála níos déanaí, agus chaith sé an seal ar fad idir na blianta 1932 agus 1965 ina shuí i nDáil Éireann.

Réabhlóidí

Rugadh an Braonach, nó Dan Breen, mar a thugtaí air as Béarla, do lánúin feirmeoirí ar an tSulchóid Bheag i gCo. Thiobraid Árann. Fuair sé oideachas san áit chéanna sula ndeachaigh sé leis an bpláistéireacht mar shlí beatha. Ina dhiaidh sin, bhí sé ag obair ina fhear líne don Great Southern Railway.

Chuaigh an Braonach sna hÓglaigh sa bhliain 1914. Ar an 21 Eanáir 1919, an lá céanna ar tháinig an chéad Dáil le chéile i mBaile Átha Cliath, bhí an Braonach páirteach i luíochán ar an tSulchóid Bheag. Faoi cheannas Sheáin Uí Threasaigh, d'ionsaigh dornán d'Óglaigh díorma de shaighdiúirí dubha a bhí díreach ag seoladh lasta ábhair phléasctha go dtí cairéal na háite. Fuair beirt saighdiúirí dubha bás sa teagmháil. Is gnách glacadh leis gurbh é an cath seo a chuir tús le Cogadh na Saoirse in Éirinn.

Bainis : An Braonach ina shuí lena bhean, Brigid Malone. Ina sheasamh: Sean Hogan agus Áine Malone

Le linn an chogaidh, gheall na Gaill duais deich míle punt d'aon duine a chimeodh an Braonach. Mar sin féin, bhí sé in ann é féin a chur i gceannas ar chuid mhór de na hÓglaigh. Ábhar scéalaíochta agus seanchais is ea a chrógacht mar Óglach.

Teachta Dála

Nuair a bhí an dá chogadh - Cogadh na Saoirse agus Cogadh na gCarad - thart, vótáladh isteach ar an Dáil é sa bhliain 1923, mar phoblachtach a bhí in aghaidh an Chonartha Angla-Éireannaigh.

Dan Breen (ina shuí), Sean Hogan agus Ned O'Brien i Chicago, 1^ú Eanáir 1922 is cosúil

Sa bhliain 1924, d'fhoilsigh an Braonach leabhar faoin am a chaith sé ina threallchogaí, My Fight for Irish Freedom. Ní raibh sé féin ina scríbhneoir maith, ach fuair sé cuidiú óna chara, Somhairle Ó Fathaigh, arbh é deartháir Phroinsias Uí Fhathaigh é.

Cuireadh Gaeilge ar an leabhar freisin, agus tháinig an t-aistriúchán i gcló faoin teideal Ag Troid ar son na Saoirse.

Sa chéad olltoghchán sa bhliain 1927, chaill an Braonach a shuíochán Dála, agus chuaigh sé go Meiriceá. Nuair a tháinig sé ar ais, d'éirigh ní b'fhearr leis, agus fuair sé a shuíochán ar ais i dtoghchán na bliana 1932.

An Dáil

Chaith an Braonach an chéad tríocha bliain eile ina Theachta Dála do Thiobraid Árann. D'éirigh sé as sa bhliain 1965 le dul ar pinsean. Shíothlaigh an Braonach i mBaile Átha Cliath, ceithre bliana ina dhiaidh sin.