Jump to content

Meas Buachalla

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó Mess Búachalla)
Teimpléad:WD Bosca Sonraí CarachtarMeas Buachalla
Cineálcarachtar miotasach Cuir in eagar ar Wikidata
Comhthéacs
Cruinnemiotaseolaíocht na gCeilteach Cuir in eagar ar Wikidata
Dáta
Inscnebaineann Cuir in eagar ar Wikidata
Muintir
CéileEterscél Cuir in eagar ar Wikidata
AthairEochu Airem Cuir in eagar ar Wikidata
LeanaíConaire Mór mac Eterscél Cuir in eagar ar Wikidata

I Miotaseolaíocht na nGael, ba í Meas Buachalla (Sean-Ghaeilge Mess Búachalla), máthair Ard-Rí na hÉireann, Conaire Mór.

Tá seanbhrí liteartha ag a hainm, le ciall toradh, sliocht, .i. leanbh tréigthe.[1]

Sna seanscéalta

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is pas trí na céile í a sinsearacht.

Sa scéal Tochmharc Éadaoine, is iníon í an ardrí, Eochaidh Aireamh, trí chiorrú coil lena iníon féin. Mheall Midhir é gurbh a máthair, Éadaoin, a bhí ann.[2]. Sa Bhanseanchas, deirtear gurbh é Esa an t-ainm d'iníon Eochaí agus Éadaoine.[3]

Sa scéal Toghail Brú Dá Dearga, ba iníon í de dheartháir Eochaí, Eochaidh Feidhil agus Éadaoin féin.[4] De bharr a giniúint trí chóiriú coil, her father orders her exposed, ach aimsíodh agus tógadh í le haoire agus a bhean chéile. D'fhás sí marcas chailín fíor álainn, agus pósadh í go héigeantach leis an ardrí, Eterscél Mór. Oíche amháin, i dtigh Eterscéil, thug fear anaithnid cuairt i riocht éin uirthi, ag eitilt tríd an spéirléas. Rug sí mac an fhir úd, darbh ainm Conaire Mór, ach tógadh é mar mhac Eterscéil.

  1. meas2 ar teanglann.ie
  2. Jeffrey Gantz (aistr.), Early Irish Myths and Sagas, Penguin Classics, 1981, ll. 37-59
  3. Banshenchas: the Lore of Women ag Jones' Celtic Encyclopedia
  4. Gantz, 1981, ll. 60-106