Caladbolg

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.

Sa Rúraíocht i Miotaseolaíocht na nGael, ba chlaíomh Fhearghasa mhic Róigh é Caladhbholg[1] (Sean-Ghaeilge Caladbolg[2]), gaolmhar le Caledfwlch i Litríocht na Breataine Bige, agus Excalibur[3] sa Matter of Britain.[4][5][6] Scríofa scaití Caladcholg ("claíomh crua"), tá sé nasctha chomh maith le laoch níos aduaine na nUladh Fearghas mac Léite, a mholann cónaidhmiú dhá seanscéal. Dúradh gur chlaíomh dhá-láimh é a dhéanadh ciorcal ar nós bogha ceatha agus é á luascadh; go mbíodh an cumhacht aige chun mullaigh na gcnoc a bhaint díobh; agus go ndéanadh ár agus eirleach ar arm iomlán.

Táin Bó Cúailnge[cuir in eagar | athraigh foinse]

I rith an Táin Bó Cúailnge, tháinig Ailill mac Máta ar an gcaidreamh idir Fhearghas Mac Róigh agus agus a bhean chéile Méabh, agus bhain Caladbolg de marcas chúiteamh. Thug sé ar ais é ámh tar éis athchruinniú arm na Uladh ina choinne. Rinne Fearghas léirscrios ar ghaiscí na nUladh lena chlaíomh, ach d'áitigh Conall Cearnach é gan Conchúr mac Neasa a mharú. Ina ionad sin, bhuail Fearghas na "Trí Bhuille Mhóra" ar thrí chnoc bheaga, ag scoitheadh a mhullaigh díobh.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. caladh3 ar teanglann.ie FGB
  2. 2 calad Compds ar eDIL
  3. Excalibur ar etymonline.com
  4. Tá an t-ainm le fáil san iolra mar fhocal cineálach do "claimhte móra" insan aistriúchán Gaelach de chuid na 10ú haoise ar an scéal Clasaiceach, Toghail na Traí
  5. Thurneysen, R. "Zur Keltischen Literatur und Grammatik", Zeitschrift für celtische Philologie, Iml. 12, lch. 281 ff.
  6. O'Rahilly, T. F., Early Irish history and mythology, Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath , 1957, lch. 68