Conganchnes mac Dedad
Cineál | duine |
---|---|
Dáta | |
Inscne | fireann |
Muintir | |
Athair | Deda mac Sin |
Ba laoch é C... Mac Deadha (Sean-Ghaeilge Conganchnes mac Dedad) (adharc-chraiceann) luaite i seanscéal bhás Chealtchair; níor mharaigh seisean Cealtchar ámh, ach maraíodh é féin. Ba mhac Dedu mac Sin é.
Chuaigh sé go hUlaidh chun díoltas a bhaint as bás a nia, Cú Roí mac Dáire mac Dedad. D'fhág sé léirscrios ina dhiaidh, agus é dochloíte de bharr a chraicinn ghairbh, "mar adharc", ag cur sleánna agus claimhte dá threo.
D'iarr Conchúr ar Chealtchar an ruaig a chur ar Chonganchnes mórchumhachtach, agus ghlac Celtchar leis. Sheol sé a iníon féin, Níab, chuige, chun a mhuinín a bhaint, agus thairg sé dó "fleadh do chéad gach tráthnóna."
D'fhiafraigh Níab dá fear céile nua conas ab fhéidir é a mharú. D'fhreagair Conganchnes gur gá bioranna dearg-theo a bhuail isteach ina shála agus a sháigh staff ina lorgaí. D'inis Níab an fhaisnéis dá hathair, agus dúirt leis draíocht chodlata agus arm mór araon a ullmhú.
Leanadh go cruinn na treoracha, tháinig na fir aniar aduaidh ar Chonganchnes agus é faoi thionchar na draíochta codlata. Buaileadh na bioranna isteach ina sála, díreach go smior a lorgaí, agus fuair Conganchnes bás. Bhain Cealtchar a cheann de. Thar a cheann d'éirigh carn, cách a shiúl thart ag leagadh cloiche.
Saothair
[cuir in eagar | athraigh foinse]- The Ulster Cycle Curtha i gcartlann 2007-03-11 ar an Wayback Machine ar patrick.brown
- Celtic Literature Collective
- Dobs, Margaret C., Side-lights on the Táin age and other studies. Dún Dealgan: WM. Tempest. 1917.
- Ettlinger, Ellen; The Invulnerable Hero in Celtic Legend; Man, Vol. 42, Már. - Aibh., 1942, ll. 43–45.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]