Contae Chiarraí
(Athsheolta ó Ciarraí)
 Contae Chiarraí | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|||||
_-_geograph.org.uk_-_777017.jpg)  | |||||
| Suíomh | |||||
| |||||
| Stát ceannasach | Éire | ||||
| Cúige Éireannach | Cúige Mumhan | ||||
| Príomhchathair | Trá Lí | ||||
| Daonra | |||||
| Iomlán | 147,707 (2016) | ||||
| • Dlús | 30.73 hab./km² | ||||
| Tíreolaíocht | |||||
| Cuid de | South-West Region, Ireland (en)  | ||||
| Achar dromchla | 4,807 km² | ||||
| Pointe is airde | Corrán Tuathail (1,038.6 m) | ||||
| Ar theorainn le | |||||
| Eagraíocht pholaitiúil | |||||
| Comhlacht feidhmiúcháin | office of the Cathaoirleach of Kerry County Council (en) | ||||
| Comhlacht reachtach | comhlacht reachtach Chomhairle Contae Chiarraí | ||||
| Aitheantóir tuairisciúil | |||||
| Lonnaithe i gcrios ama | |||||
| Cód ISO 3166-2 | IE-KY | ||||
| Cód NUTS | KY | ||||
| Eile | |||||
| Logainm.ie | 100005 | ||||
| Suíomh gréasáin | kerrycoco.ie | ||||
In iarthar Chúige Mumhan atá Ciarraí nó Contae Chiarraí.[1] Tá dhá pháirc náisiúnta sa chontae. Tá Corrán Tuathail, an sliabh is mó in Éirinn, suite i gCiarraí. Bíonn an fhéile "The Rose of Tralee" ar siúl i Mí Lúnasa. Is iomaí féilte a bhíonn ar siúl ann i rith na bliana. Is é an dTrá Lí an príomhbhaile sa chontae.
Bailte i gContae Chiarraí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Abha na Scáil, Ard Fhearta
- Baile an Mhuilinn, Baile na Sceilge, Baile an Bhuinneánaigh, An Baile Dubh, Baile an Fheirtéaraigh, Baile Uí Thaidhg, Béal Átha Longfoirt, Baile Mhic Eilegóid, Brosnach, Baile Uí Shíoda, Baile an Ridire
- An Caladh, Cathair Dhónaill, Cathair Saidhbhín, Caislean Graighre, Caisleán na Mainge, Cill Flainn, Cill Garbháin, Cill Airne, Cill Flainn, Cill Orglan, Cill Mhaoile, Cnoc na gCaiseal, Ceann Trá, An Coireán, Cathair Uí Mhóráin, Cuas an Bhodaigh, Cathair Bó Sine, An Cam, An Currach, Na Coirríní
- Doire Mór, Doire Fhionain, An Daingean (nó Daingean Uí Chúis), Dubháth, Dún Chaoin, Dún Síon, Dubháth
- An Fearann Fuar, An Fhianait, An Fheothanach, Fionnóg, An Fhaiche Mhór, Na Foidhrí, An Fosadh
- Gleann Beithe, Gníomh go Leith, Gleann Beith
- Lios Póil, Lios Eiltín, Lios Tuathail, Leic Snámha, Lios an Phúca
- Maigh Mheáin, Mainistir Ó dTorna
- An Neidín
- Oileán Chiarraí, Oileán Dairbhre
- An Ráth Mhór
- Scarteach an Ghlainne, An Siopa Dubh, An tSnaidhm, An Scragán
- Tairbeart, An Tóchar, Trá Lí, An Tearmann, An Teampall Nua
Baile fearainn
[cuir in eagar | athraigh foinse]Barúntachtaí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Clann Mhuiris, Corca Dhuibhne
- Dún Ciaráin Thuaidh, Dún Ciaráin Theas
- Gleann na Ruachtaí
- Maigh gCoinchinn
- Oireacht Uí Chonchúir
- Triúcha an Aicme
- Uíbh Ráthach
Daoine cáiliúla
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Mícheál Ó Conaill, Dónall Ó Conaill, Tomás Ó Criomhthain, Pádraig Ó Cíobháin
- Mícheál Ó Duibhir, Nuala Ní Dhomhnaill
- Pádraig Ó Fiannachta, Piaras Feirtéir
- Seán Ó Lúing
- Muiris Mac Gearailt, Séamas Ó Muíneacháin
- Aogán Ó Rathaille
- Seán Ó Sé, Eoghan Rua Ó Súilleabháin, Peig Sayers, Muiris Ó Súilleabháin, Páidí Ó Sé, Pádraig Ó Spealáin
Tíreolaíocht
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Ard na Caithne, Abhainn Chárthaí
- Baile Mhic Eilegóid, Brosnach, Na Blascaodaí, Bá an Daingin, Beiginis, An Blascaod Mór, Barr Trí gCom, Binn Chaorach, Binn os Gaoith, Binn an Tí
- Corca Dhuibhne, Cuan an Chaoil, Ceann Sléibhe, Cuan Chaisín, Cuan Thrá Lí, Ceann Chiarraí, Cnoc Daod, Na Cruacha Dubha, Cnoc Breasail, Cathair Conraoi, Corrán Tuathail, Cnoc an Chuillin, Cnoc na Péiste, Cruach Mhór, Cnoc na dTobar, Cnoc Bhreandáin, Cnoic na Síofra, Cnoc an Stacaigh, Cuan Bhearrúin, Céim an Daimh
- An Dóinn, Dá Chích Anann, Doire Mór, Dún Lóich
- Easach Toirc
- An Fhearta
- An Geocán, An Gunna Mór
- Inis Tuaisceart, Inis Mhic Uileáin, Inis Faithlinn, Inis na Bró
- An Leamhain, Loch Cárthaí, Loch Luíoch, Loch Léin, Loch Gaineamháin agus Loch na mBreac Dearg
- Na Machairí, Maolán Buí, Mullach an Ois, Mórchuaird Chiarraí
- Oileán na gCánóg, Oileán Dairbhre, Oileán Baoi
- Pointe an Ghoba, Páirc Náisiúnta Chill Airne
- Na Scealaga, Sceilig Bheag, An Sliabh Corcra, Sliabh Mis, Sliabh Torc, Slí Bhéara, Slí Chorca Dhuibhne, Slí Uíbh Ráthaigh, Slí Chiarraí Thuaidh, Sliabh Luachra
- Trá Ros Beithe, An Tiaracht, An Triúr Deirfiúr, Trá na Beannaí
- Uíbh Ráthach
Cultúr
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Ardeaglais Ard Fhearta, Aerfort Chiarraí
- Caisleán Ghallarais, Caiseal Stéig, Caisleán Bhaile an Sceilg, Caisleán an Rois, Coláiste na Sceilge, Comhairle Contae Chiarraí
- An Dún Beag, Drúchtín Ballach, Deoise Chiarraí
- Fán
- Íochtar Cua, Institiúid Teicneolaíochta Trá Lí
- Mainistir Mhucrois, Meánscoil na mBráithre Críostaí
- Prióireacht Bhaile an Sceilg
- Riasc, Caisleán an Rois
- Séipéilín Ghallarais, Sceilig Mhichíl, Siamsa Tíre, Stáisiún Cill Airne, Staidiam Mhic Gearailt
- Tuath Ó Siosta, Tigh Mór Dhoire Fhíonáin, Teach Dhoire Fhionáin, Teach Mhucrois, Tearmann Dúlra Choill na hIúraí,
Teangacha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí 64,105 duine ábalta Gaoluinn a labhairt. Labhair 13,109 daoine teanga eile seachas Béarla nó Gaeilge. Ba í an Pholainnis an teanga ba chomónta de na teangacha seo agus 3,942 duine á labhairt gach lá.
Spórt
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá stair fhada agus rathúil ag Contae Chiarraí maidir le peil Ghaelach. Is í foireann idirchontae Chiarraí an fhoireann is rathúla sa tír sa lá atá inniu ann.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ “Contae Chiarraí/Kerry | logainm.ie” (ga). Bunachar Logainmneacha na hÉireann (Logainm.ie). An Coimisiún Logainmneacha. Dáta rochtana: 2023-06-22.
