Jump to content

An tAoire

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
An tAoire
an tAoire
an tAoire
Ainm Laidine (IAU)Bootes; Arctophylax
NodBoo
Ginideach LaidineBootis, Bootae; Arctophylacis
SiombalaíochtFairtheoir an Bhéir
Dronairde15 h
Diallas+30°
Achar907 céim cearnach
Céim 13ú
Líon na réaltaí
(amharcmhéid < 3)
3
Réalta is gileArcturus (α Boo)
(méid −0.04)
Dreigecheathanna
Réaltbhuíonta
ar theorainn leista
Infheicthe sna leithid idir +90° agus −50°
Sárfheicthe i rith na míosa seo: Meitheamh an infheictheacht is fearr
Ainm eile: Arctophylax

an tAoire ar cheann de na 88 réaltbhuíon nua-aimseartha, agus tá sé ar cheann freisin de na 48 réaltbhuíon a bhí ar chatalóg Tholamaes. Aoire bó nó treabhdóir atá ann, ach feictear air freisin mar fhaireoir béar, toisc go bhfuil sé in aice le réaltbhuíonta an Bhéir Mhóir agus an Bhéir Bhig. Tá an ceathrú réalta is gile ar spéir na hoíche, Arcturus, le feiceáil ar an réaltbhuíon seo. Boötes an t-ainm Laidine a thugtar air. (Nod leat gur déirise é an t-idirdhealaitheach ar an dara "ö" san ainm, agus nach umlabht é.)

Príomhghnéithe

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Arcturus: is é seo an réalta is gile de chuid na réaltbhuíne seo; fathach flannbhuí atá ann, agus a thrastomhas 30 uair chomh mór le trastomhas na Gréine. Ar amharcmhéid -0.04, tá Arcturus ar an gceathrú réalta is gile ar spéir na hoíche. Is furasta é a aimsiú mar tá sé suite ar cheann an stua a dhéantar má chuirtear fad le heireaball an Bhéir Mhóir. Tá Arcturus ar cheann de thrí rinn Thriantán an Earraigh, mar a deirtear leis – Spica (α Virginis) agus Denebola (β Leonis) an dá cheann eile.
  • ε Boo: is réalta dúbailte é seo, dá ngairtear freisin Izar; réalta flannbhuí is ea an phríomhréalta agus í ar amharcmhéid 2.7; gorm-ghlas an coimhdire agus é ar méid 5.12.

Réada suntasacha domhainspéire

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Folús an Aoire suite sa cheantar seo den spéir. Aimsithe sa bhliain 1981, is réigiún sféarúil an-mhór é seo atá folamh amach is amach ó réaltraí.

Miotaseolaíocht

[cuir in eagar | athraigh foinse]
Réaltaí a bhfuil ainmneacha dílse orthu:
  • 16/α Boo -0.05: ArcturusHaris-el-sema
    < αρκτούρος (Gréigis arktouros) = Fairtheoir an Bhéir
    < ? (Araibis al-haris as-sama) = Coimeádaí Neimhe (an t-ainm Araibise ar réaltbhuíon an Aoire)
  • 42/β Boo 3.49: NekkarMeres
    < mí-athscríobh de بقّار (Araibis baqqār) = Seoltóir Bó
  • 27/γ Boo 3.03: SeginusCeginusSeginHaris
    < Laidin Seginus < (Araibis ?) < (Gréigis Theguius) = ? (an t-ainm Gréigise ar réaltbhuíon an Aoire)
    < ? (Araibis al-haris as-sama) = Coimeádaí Neimhe (an t-ainm Araibise ar réaltbhuíon an Aoire)
  • 36/ε Boo 1.76: IzarIrzaMirakMiracMirachPulcherrimaMizar
    < زارإ (Araibis ’izār) = Crios
    < ? al-maraqq ?
    < Laidin pulcherrima = Is Áille
    deréalta: ε¹ 2.35; ε² 2.70
  • 8/η Boo 2.68: Muphrid
    < مفرد الرامح (Araibis mufrid ar-rāmiħ) = Aonar an Sleádóra
  • 23/θ Boo 4.04: Asellus Primus
    < Laidin asellus primus = an Chéad Asal
  • 17/κ Boo 4.38: Asellus Tertius
    < Laidin asellus tertius = an Tríú Asal
    déréalta: κ¹ 4.53; κ² 6.62
  • 51/μ Boo 4.18: AlkaluropsInkalunisInkalurusIcalurusIcallurusClavaVenabulum
    < Araibis < καλαύροψ (Gréigis kalaurops) = an Bachall
    < Laidin clava = Cleith Ailpín; Pionsa Maol
    < Laidin venabulum = Ga Sealgaire
    déréalta: μ¹ 4.31; μ² 6.51
  • 54/φ Boo 5.25: Ceginus
    < Laidin Seginus < (Araibis ?) < (Gréigis Theguius) = ? (an t-ainm Gréigise ar réaltbhuíon an Aoire)
    Nod leat go dtugtar an t-ainm céanna ar Gamma Boötis
  • 38/h Boo 5.79: MergaEl Mara el MusalselaFalx Italica
    < المرأة المسلسلة (Araibis al-mar’a[tu] al-musalsalah) = an Bhean Chuibhrithe
    < Laidin falx italica = Bileog
Réaltaí a bhfuil ainmneacha Bayer orthu:
16/α Boo -0.05: 42/β Boo 3.49; 27/γ Boo 3.03; 49/δ Boo 3.46; 36/ε¹ Boo 2.35; 36/ε² Boo 2.70; 30/ζ Boo 3.78; 8/η Boo 2.68; 23/θ Boo 4.04; 21/ι Boo 4.75; 17/κ¹ Boo 4.53; 17/κ² Boo 6.62; 19/λ Boo 4.18; 51/μ¹ Boo 4.31; 51/μ² Boo 6.51; 52/ν¹ Boo 5.04; 53/ν² Boo 4.98; 37/ξ Boo 4.54; 35/ο Boo 4.60; 29/π¹ Boo 4.49; 29/π² Boo 5.58; 25/ρ Boo 3.57; 28/σ Boo 4.47; 4/τ Boo 4.47; 5/υ Boo 4.05; 54/φ Boo 5.25; 48/χ Boo 5.25; 43/ψ Boo 4.52; 41/ω Boo 4.80; A Boo 4.80; b/46 Boo 5.67; c/45 Boo 4.93; d/12 Boo 4.82; e/6 Boo 4.92; f/22 Boo 5.40; g/24 Boo 5.58; h/38 Boo 5.79; i/44 Boo 4.83; k/47 Boo 5.59
Réaltaí a bhfuil uimhreacha Flamsteed orthu:
1 Boo 5.73; 2 Boo 5.63; 3 Boo 5.97; 4/τ Boo 4.50; 5/υ Boo 4.05; 6/e Boo 4.92; 7 Boo 5.71; 8/η Boo 2.68; 9 Boo 5.02; 10 Boo 5.76; 11 Boo 6.23; 12/d Boo 4.82; 13/CF Boo 5.26; 14 Boo 5.53; 15 Boo 5.29; 16/α Boo -0.05; 17/κ Boo 4.38; 18 Boo 5.41; 19/λ Boo 4.18; 20 Boo 4.84; 21/ι Boo 4.75; 22/f Boo 5.40; 23/θ Boo 4.04; 24/g Boo 5.58; 25/ρ Boo 3.57; 26 Boo 5.91; 27/γ Boo 3.03; 28/σ Boo 4.47; 29/π¹ Boo 4.49; 29/π² Boo 5.58; 30/ζ Boo 3.78; 31 Boo 4.86; 32 Boo 5.55; 33 Boo 5.39; 34/W Boo 4.83; 35/ο Boo 4.60; 36/ε Boo 1.76; 37/ξ Boo 4.54; 38/h Boo 5.79; 39 Boo 5.68; 40 Boo 5.64; 41/ω Boo 4.80; 42/β Boo 3.49; 43/ψ Boo 4.52; 44/i Boo 4.83; 45/c Boo 4.93; 46/b Boo 5.67; 47/k Boo 5.59; 48/χ Boo 5.28; 49/δ Boo 3.46; 50 Boo 5.38; 51/μ¹ Boo 4.31; 51/μ² Boo 6.51; 52/ν¹ Boo 5.04; 53/ν²e Boo 4.98; 54/φ Boo 5.25
Réaltaí suntasacha eile:

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Burnham, Robert Jr. (1966, 1978). Burnham's Celestial Handbook: An Observer's Guide to the Universe Beyond the Solar System, v.1. General Publishing Company, Ltd., Toronto. ISBN 0-486-23673-0.


Na 48 réaltbhuíon ar chatalóg Tholamaes

an Abhainn | an Altóir | Andraiméide | an tAoire | an tAra | an Béar Beag | an Béar Mór | an Bodach | Caiseoipé | an Capall Beag | Ceiféas | an Ceinteár | Coróin an Deiscirt | Coróin an Tuaiscirt | an Cupán | an Cúpla | an Deilf | an Dragan | an Eala | Earcail | na hÉisc | an Faolchú | Fear na bPéisteanna | an Gabhar | an Giorria | Iasc an Deiscirt | an tIolar | an Leon | an Lir | an Long | an Madra Beag | an Madra Mór | an Mhaighdean | an Mheá | an Míol Mór | Peigeasas | Peirséas | an Phéist | an Phéist Uisce | an Portán | an Préachán | an Reithe | an Saighdeoir | an tSaighead | an Scairp | an Tarbh | an Triantán | an tUisceadóir


Na 88 réaltbhuíon nua-aimseartha
an Abhainn | an tAerchaidéal | an Altóir | Andraiméide | an tAoire | an tAonbheannach | an tAra | an Béar Beag | an Béar Mór | an Bodach | an Caimileon | Caiseoipé | an Capall Beag | Ceiféas | an Ceinteár | an Chíle | an Clog | an Colgán | an Colm | an Compás | Compás an Mhairnéalaigh | Coróin an Deiscirt | Coróin an Tuaiscirt | an Chorr | an Chros | an Chuileog | an Cupán | an Cúpla | an Dealbhóir | an Deilf | Deireadh na Loinge | an Dragan | an Eala | Éan Parthais | Earcail | na hÉisc | an Faolchú | Fear na bPéisteanna | an Féinics | an Fhoirnéis | Folt Bheirnicé | an Gabhar | an Giorria | Iasc an Deiscirt | an tIasc Eitilte | an tIndiach | an tIolar | an Laghairt | an Leon | an Leon Beag | an Lir | an Lincse | an Líontán | an Madra Beag | na Madraí Fiaigh | an Madra Mór | an Mhaighdean | an Mheá | an Micreascóp | an Míol Mór | an tOchtamhán | an Phéacóg | Peigeasas | an Péintéir | Peirséas | an Phéist | an Phéist Bheag | an Phéist Uisce | an Portán | an Préachán | an Reithe | an Riail | an Saighdeoir | an tSaighead | an Scairp | an Sciath | an Seiseamhán | na Seolta | an Sionnach | an Sioráf | an Siséal | an Tábla | an Tarbh | an Teileascóp | an Triantán | Triantán an Deiscirt | an Túcán | an tUisceadóir