An Phéist

An Phéist

an Phéist
Ainm Laidine (IAU)	Serpens
Nod	Ser
Ginideach Laidine	Serpentis
Siombalaíocht	an nathair
Dronairde	Ceann: 16 h Eireaball: 18 h
Diallas	Ceann: 10° Eireaball: −4°
Achar	637 céim cearnach Céim 23ú
Líon na réaltaí (amharcmhéid < 3)	1
Réalta is gile	Unukalhai (α Ser) (méid 2.65)
Réaltbhuíonta ar theorainn leista	Coróin an Tuaiscirt an tAoire an Mhaighdean an Mheá Fear na bPéisteanna Earcail an tIolar an Saighdeoir an Sciath
Infheicthe sna leithid idir +80° agus −80° Sárfheicthe i rith na míosa seo: Iúil an infheictheacht is fearr

Ceann de na 88 réaltbhuíon nua-aimseartha is ea an Phéist, agus ba cheann í freisin de na 48 réaltbhuíon a bhí ar chatalóg de chuid Tholamaes. I measc na réaltbhuíonta nua-aimseartha, is uathúil í mar réaltbhuíon ar mbeith roinnte ina dá chuid di, dá ngairtear Ceann na Péiste (nó Serpens Caput, ar an taobh thiar) agus Eireaball na Péiste (nó Serpens Cauda, ar an taobh thoir). Tá réaltbhuíon Fhear na bPéisteanna suite idir an dá chuid seo.

Tugtar Serpens mar ainm Laidine ar réaltbhuíon na Péiste, rud a chiallaíonn "nathair". Bí cúramach gan an réaltbhuíon seo a thógáil in abhraíocht réaltbhuíon na Péiste Bige, dá ngairtear Hydrus as Laidin, ná in abhraíocht réaltbhuíon na Péiste Uisce, dá ngairtear Hydra as Laidin.

Príomhghnéithe

Ós rud é go bhféachtar ar an bPéist mar réaltbhuíon amháin, d'ainneoin go bhfuil sí roinnte ina dá chuid, ní bhaineann ach aon sraith amháin d'ainmneacha Bayer leis an dá pháirt. Mar sin de, is í α Ser an réalt is gile ar Cheann na Péiste, agus is í η Ser an réalt is gile ar Eireaball na Péiste. Agus níl aon réaltaí ar an réaltbhuíon seo atá níos gile ná an tríú méid ach amháin an dá réalt siúd; mar sin de is deacair an réaltbhuíon seo a aimsiú ar spéir na hoíche. I measc na réaltaí atá ar an gCeann faightear α, β, γ, δ, ε, ι, κ, λ, μ, π, ρ, σ, τ, χ agus ω Ser. I measc na réaltaí is gile atá ar an Eireaball faightear ζ, η, θ, ν, ξ, agus ο Ser.

• δ Ser: is réalta dhúbailte í δ Ser, atá ar an gCeann, agus 27 solasbhliain i bhfad ón Domhan

• θ Ser: is réalta dhúbailte í freisin θ Ser, atá ar an Eireaball

Réada suntasacha domhainspéire

• M5: tá an réaltbhraisle chruinneogach seo amuigh is istigh ar 8° siar ó dheas d' α Ser ar an gCeann; tá sí ar na réaltbhraislí is áille ar spéir na hoíche

• M16: is réaltbhraisle oscailte óg í seo, atá le feiceáil i measc Réaltnéal an Iolair; réaltnéal idirleata ar Eireaball na Péiste is ea é seo a bhfuil réaltaí nua á gcruthú faoi láthair ann

• IC 4756:

• Bealach na Bó Finne: téann píosa de Bhealach na Bó Finne trí Eireaball na Péiste, mar a léiríonn na páirteanna scáthlínithe ar an léarscáil neamhaí.

Stair is miotaseolaíocht

Is í an Phéist an nathair atá ar iompar ag Fear na bPéisteanna, an láimhseálaí nathrach. Ar dtús ní raibh ach réaltbhuíon amháin sa cheantar seo den spéir dá ngairtí Serpentarius nó Ophiuchus (.i. Fear na bPéisteanna). Baineann an réaltbhuíon seo le miotas faoi bunús an leighis. Ach roimh an 17ú haois níor bhain aon mhiotaseolaíocht leis an bPéist seachas miotaseolaíocht Fhear na bPéisteanna.

Réaltaí

Réaltaí a bhfuil ainmneacha dílse orthu:

• Unukalhai [Unukalhay, Unuk al Hay, Unuk Elhaia, Unuk] nó Cor Serpentis (24/α Ser) 2.63

  < عنق الحية ^{cunuq[u] al-ħayya[h]} muineál na nathrach

  < cor serpentis croí na nathrach

• Chow (28/β Ser) 3.65

  < 周 (Mandairínis zhōu) Ríshliocht Zhou

• Alya [Alga] (63/θ¹ Ser) 4.62

  < ? al-alyah ?an chaora gheir-eireaballach

Réaltaí a bhfuil ainmneacha Bayer orthu:

41/γ Ser 3.85; 13/δ Ser 3.80; 37/ε Ser 3.71; 57/ζ Ser 4.62; 58/η Ser 3.23; 63/θ² Ser 4.98; 21/ι Ser 4.51; 35/κ Ser 4.09; 27/λ Ser 4.42; 32/μ Ser 3.54; 53/ν Ser 4.32; 55/ξ Ser 3.54; 56/ο Ser 4.24; 44/π Ser 4.82; 38/ρ Ser 4.74; 50/σ Ser 4.82; 9/τ¹ Ser 5.16; 12/τ² Ser 6.22; 15/τ³ Ser 6.10; 17/τ⁴ Ser 6.51; 18/τ⁵ Ser 5.93; 19/τ⁶ Ser 6.00; 22/τ⁷ Ser 5.80; 26/τ⁸ Ser 6.15; 31/υ Ser 5.71; φ Ser 5.54; 23/ψ Ser 5.86; 20/χ Ser 5.34; 34/ω Ser 5.21; 36/b Ser 5.09; 60/c Ser 5.38; 59/d Ser – dúbailte 5.2, 5.20; e Ser 5.76; 11/A¹ Ser 5.50; 25/A² Ser 5.39; 1/M Ser 5.51

Réaltaí a bhfuil ainmneacha Flamsteedorthu:

2 Ser 5.71; 3 Ser 5.32; 4 Ser 5.62; 5 Ser 5.04; 6 Ser 5.35; 7 Ser 6.29; 8 Ser 6.11; 10 Ser 5.15; 14 Ser 6.51; 16 Ser 5.26; 30 Ser 5.53; 39 Ser 6.07; 40 Ser 6.28; 43 Ser 6.07; 45 Ser 5.63; 46 Ser 6.74; 47 Ser 5.69; 49 Ser 6.68; 61 Ser 5.93; 62 Ser 5.58; 64 Ser 5.56

Réaltaí suntasacha eile:

• Gl 710 9.72 – gartheagmháil (1.1 solasbhliain) leis an nGrian san am ata le teacht
• HD 168443 6.92 – tá 2 phláinéad aici
• HD 168746 7.95 – tá pláinéad aici

Naisc sheachtracha

• Yale Bright Star Catalog
• an Phéist ar shuíomh Robin Gatter Curtha i gcartlann 2005-03-20 ar an Wayback Machine
• Ian Ridpath's Star Tales
• an Phéist agus Miotaseolaíocht an Domhain Curtha i gcartlann 2005-11-18 ar an Wayback Machine
• an Phéist ar shuíomh Richard Dibon-Smith
• Peoria Astronomical Society: an Phéist Curtha i gcartlann 2005-08-17 ar an Wayback Machine
• The Deep Photographic Guide to the Constellations: an Phéist

Tagairtí

• Burnham, Robert Jr. (1966, 1978). Burnham's Celestial Handbook: An Observer's Guide to the Universe Beyond the Solar System, v.3. General Publishing Company, Ltd., Toronto. ISBN 0-486-23673-0.