An Péintéir

An Péintéir

an Péintéir
Ainm Laidine (IAU)	Pictor
Nod	Pic
Ginideach Laidine	Pictoris
Siombalaíocht	an Tacas
Dronairde	6 h
Diallas	−53°
Achar	247 céim cearnach Céim 59ú
Líon na réaltaí (amharcmhéid < 3)	0
Réalta is gile	α Pic (méid 3.27)
Réaltbhuíonta ar theorainn leista	an Siséal an Chíle an Colm an Colgán Deireadh na Loinge an tIasc Eitilte
Infheicthe sna leithid idir +26° agus −90° Sárfheicthe i rith na míosa seo: Eanáir an infheictheacht is fearr

Tá an Péintéir ar cheann de na réaltbhuíonta miona atá le feiceáil ar an leathsféar neamhaí theas. An tAb Nicolas Louis de Lacaille a chruthaigh sna blianta 1751-52 é. Tá an réaltbhuíon bheag dhoiléir seo suite idir an réalta an-soiléir darb ainm Canopus agus Scamall Mór Magellan.

Tugtar Pictor mar ainm Laidine ar an réaltbhuíon seo, rud a chiallaíonn "péinteir".

Príomhghnéithe

• β Pic: réalta an-óg a bhfuil diosca prótapláinéadach uimpi

• ι Pic: réalta dhúbailte

Stair

Ba é an réalteolaí Francach an tAb Nicolas Louis de Lacaille a chruthaigh réaltbhuíon an Phéintéara. Chaith Lacaille na blianta 1751 agus 1752 san Afraic Theas agus é ag clárú réaltaí an leathsféir theas. Bhí beagnach 10,000 réalta agus 42 réada domhainspéire ar an léarscáil neamhaí a rinne sé ag an am sin. Tháinig amach an chéad eagrán sa bhliain 1756 ach ní raibh ann ach plánaisféar agus é sa teanga Fraincise. Níor foilsíodh an chatalóg iomlán agus eagrán deifnídeach an phlánaisféir go dtí an bhliain 1763, bliain amháin tar éis bhás Lacaille. Coelum Australe Stelliferum an t-ainm a thug Lacaille ar an leabhar seo. San eagrán seo, d'aistrigh sé na hainmneacha ón bhFraincis go dtí an Laidin, agus chuir sé trí réaltbhuíon na Cíle, na Seolta agus Dheireadh na Loinge in áit Argo Navis (nó Le Navire, mar a thug sé air sa chéad eagrán).

Le linn dó a bheith ag cur i gclár na réaltaí theas, chum Lacaille ceithre réaltbhuíon déag chun áiteanna éigin i ndeisceart na spéartha a líonadh nach raibh a lán réaltaí iontu – agus an Péintéir ina measc (féach an bosca thíos). Sa lá atá inniu ann glacann an an tAontas Réalteolaíoch Idirnáisiúnta (ARI) le gach ceann de na réaltbhuíonta sin; agus glactar freisin leis na trí réaltbhuíon a rinne Lacaille as an Long.

Le Chevalet et la Palette ("an Tacas agus an Pailéad") an t-ainm Fraincise a thug Lacaille ar an réaltbhuíon seo ar dtús. Equuleus Pictorius ("Tacas an Phéintéara") an t-ainm Laidine a tugadh uirthi ar an bplánaisféar a tháinig amach sa bhliain 1763. Sa bhliain 1801, ar an léarscáil neamhaí Uranographa de chuid an réalteolaí Ghearmánaigh Johann Bode, tugadh Pluteum Pictoris ("Ceardlann an Phéintéara") mar ainm Laidine ar an réaltbhuíon seo. Pictor an t-ainm Laidine a thugtar uirthi sa lá atá inniu ann.

I measc na n-ainmneacha éagsúla eile a tugadh ar an réaltbhuíon seo ó thráth go chéile, is féidir na cinn seo a leanas a thabhairt faoi deara:

• Equus Pictoris – Friedrich Wilhelm Argelander sa bhliain 1843 agus Bruhns sa bhliain 1872

• Chevalet du Peintre – Angelo Secchi sa bhliain 1879

• Pluteum agus Brustwehr – ar an Allgemeiner Handatlas de chuid Richard Andree sa bhliain 1881. Brustwehr an focal Gearmáinise ar "uchtbharr". Is féidir an focal Laidine pluteum a thuiscint sa chaoi sin, ach is léir gur "ceardlann" a bhí i gceist nuair a thug Bode an t-ainm seo ar réaltbhuíon an Phéintéara.

• Atélier du Peintre – Dallet sa bhliain 1890

• Pittore – Celoria sa bhliain 1900

• Cavallo – Maffi sa bhliain 1928

Miotaseolaíocht

Ós rud é nár cruthaíodh réaltbhuíon an Phéintéara go dtí an 18ú haois, níl aon bhaint aici le miotaseolaíocht an tSeansaoil. Lena chois sin, ní bhaineann aon mhiotaseolaíocht leis an réaltbhuíon seo ós rud é gur scoir Lacaille den thraidisiún sin ar dá réir a d'ainmnítí na réaltbhuíonta as carachtair mhiotaseolaíocha; ina áit sin roghnaigh sé go formhór ainmneacha uirlisí a úsáidtear sna heolaíochtaí.

Naisc sheachtracha

• Yale Bright Star Catalog
• an Péintéir ar shuíomh Robin Gatter Curtha i gcartlann 2006-05-26 ar an Wayback Machine
• Star Tales de chuid Ian Ridpath
• an Péintéir agus miotaseolaíocht an Domhain Curtha i gcartlann 2006-06-14 ar an Wayback Machine
• an Péintéir ar shuíomh Richard Dibon-Smith
• Peoria Astronomical Society: an Péintéir Curtha i gcartlann 2006-06-15 ar an Wayback Machine

Tagairtí

• Burnham, Robert Jr. (1966, 1978). Burnham's Celestial Handbook: An Observer's Guide to the Universe Beyond the Solar System, v.3. General Publishing Company, Ltd., Toronto. ISBN 0-486-23673-0.