Míchail Gorbaitseov

Míchail Gorbaitseov
	Voice
6. Ard-Rúnaí Pháirtí Cumannach an Aontais Shóivéadaigh
11. Cathaoirleach an Phraesaidiam d'Ard-Shóivéadach den an APSS
Chairman of the Supreme Soviet of the USSR (en)
President of the Soviet Union (en)
Saol
Ainm iomlán	Михаил Сергеевич Горбачёв
Eolas breithe	Privolnoye (en) , 2 Márta 1931 (91 bliain d’aois)
Náisiúntacht	An tAontas Sóivéadach; An Rúis
Grúpa eitneach	Rúisigh
Teanga dhúchais	An Rúisis
Muintir
Céile/Céilí	Raisa Gorbacheva (en)
Páistí	liosta iomláin Irina Virganskaya (en) ;
Oideachas
Alma mater	Moscow State University, Faculty of Law (en) ; Stavropol State Agrarian University (en)
Leibhéal oideachais	Dochtúir Eolaíochtaí
Teangacha	An Rúisis
Gairm
Gairm	polaiteoir, saineolaí dlí agus gníomhaí timpeallachta
	Rannpháirtí 22nd Congress of the Communist Party of the Soviet Union (en) ; 24th Congress of the Communist Party of the Soviet Union (en) ; 25th Congress of the Communist Party of the Soviet Union (en) ; 26th Congress of the Communist Party of the Soviet Union (en) ; 27th Congress of the Communist Party of the Soviet Union (en) ; 28th Congress of the Communist Party of the Soviet Union (en) ;
Duais	liosta iomláin Duais Nobel na Síochána (1990) ; Commandeur des Arts et des Lettres‎ (Meán Fómhair 29, 1997) ; honorary citizen of Berlin ; Order of Honour (2001) ; Order of the October Revolution (1978) ; Collar of the Order of the White Lion ; Order of the Badge of Honour (1966) ; Indira Gandhi Peace Prize (1987) ; Princess of Asturias Award for International Cooperation (1989) ; Philadelphia Liberty Medal ; Free Your Mind (2008) ; North–South Prize ; Alexander Men Prize ; Ronald Reagan Freedom Award ; Delta Prize for Global Understanding ; Champions of the Earth (2006) ; Order of the Red Banner of Labour (1949) ; Medal "For Labour Valour" (1957) ; Medal "For Strengthening of Brotherhood in Arms" (1980) ; Harvey Prize (1992) ; Otto Hahn Peace Medal (1989) ; Medal "In Commemoration of the 1500th Anniversary of Kyiv" (1982) ; Golden Plate Award ; Global Economy Prize (2015) ; Grawemeyer Award (1994) ; Order of St. Andrew the Apostle the First-Called (2011) ; Jubilee Medal "Forty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941–1945" (1985) ; Order of Christopher Columbus ; Grand Cross Special Class of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany (Samhain 7, 1999) ; Gradam Grammy ; honorary doctor of the University of Madrid Complutense (1990) ; Honorary citizen of Košice (2018) ; Order of Saint Agatha ; Grand Cross of the Order of Liberty (1995) ; Honorary doctor of the University of Liège ; honorary doctor of the University of Münster ; honorary doctor of the University of Tromsø ; Ord Leinín (1971, 1973, 1981) ; Point Alpha Prize (2005) ; Environment Prize (2010) ; Osgar (2005) ; Osgar (2009) ; Franz Josef Strauss Award (2011) ;
Ballraíocht	International Academy of Sciences San Marino (en) ; Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) ; Politburo of the Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) ; Club of Rome (en)
Creideamh
Reiligiúin	An tAindiachas
Páirtithe polaitíochta	Páirtí Cumannach an Aontais Shóivéidigh; ROSDP (en) ; Social Democratic Party of Russia (en)
IMDb	nm0329784
	gorby.ru

Iar-cheannaire na Rúise is ea Míchail Gorbaitseov^[1] nó Mikhail Gorbachev (Rúisis: Михаи́л Серге́евич Горбачёв), a bhí i gceannas idir 1985 agus 1991 (rugadh i bPrivolnoye, an Rúis, é ar an 2 Márta 1931). Ba é Gorbachev an ceannaire deireanach ar an Aontas Sóivéadach.

Teacht i réim[cuir in eagar | athraigh foinse]

Fuair Leonid Brezhnev bás sa bhliain 1982. Ar feadh cúpla bliain ina dhiaidh sin, chonacthas beirt seanfhear, Yuriy Andropov agus Konstantin Chernenko, ag rialú an Aontais go tiubh sna sálaí ag a chéile. Ceannairí idirlinne ab ea iad nach raibh mórán difríochta idir iad agus Brezhnev.

Sa bhliain 1985, áfach, tar éis bhás Chernenko, ba é Gorbachev a ghlac ceannaireacht an pháirtí, an tríú ceannaire taobh istigh de thrí bliana.^[2]

Bhí sé i bhfad ní b'óige ná mar ba ghnách d'Ard-Rúnaí an Pháirtí Chumannaigh a bheith, agus chrom sé ar an eacnamaíocht, an Páirtí agus an polasaí meán cumarsáide a chur i gcrích.

Reagan agus Gorbaitseov, 1987

Leasuithe[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí Gorbachev go háirithe an-bhuartha faoi staid an gheilleagair Rúisigh. Ba eisean an chéad cheannaire Sóivéadach nach raibh baint pholaitiúil aige leis an ré Stailíneach. Bhí a fhios ag Gorbachev nach dtiocfadh leis an Rúis leanúint de bheith ag caitheamh airgid gan stad ar mhaithe le bheith ag an leibhéal céanna caiteachas cosanta le SAM:

Thatcher, Gorbaitseov agus a bhean chéile

B'iad na focail 'peireastráice" (perestroika, "atógáil, athstruchtúrú") agus "gleasnast" (glasnost', "neamhbhailbhe") a tharraing Gorbachev chuige ag iarraidh a chuid leasuithe a shainmhíniú.

B'é an gleasnast ba mhó a d'athraigh an saol san Aontas, nó bhain sé srianta na cinsireachta de na meáin chumarsáide, ionas go bhfuair muintir an Aontais cead cainte agus teacht ar eolas an chéad uair riamh sa stair.

Míchail Gorbaitseov sa bhliain 1988

Deireadh leis an gCogadh Fuar[cuir in eagar | athraigh foinse]

I mí Dheireadh Fómhair 1989, thug Míchail Gorbachev cuairt ar Bheirlín Thoir agus spreag na daoine le brú ar son an daonlathais.^[3]

Rinne Gorbachev iarracht athchóiriú a dhéanamh, agus cuireadh deireadh leis an gCogadh Fuar mar thoradh. Bronnadh Duais Nobel na Síochána air i 1990.

Titim an rialtais Sóivéadach[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ní raibh Gorbachev féin ag súil leis an seachthoradh, áfach, gur thosaigh na poblachtaí Sóivéadacha éagsúla ag éileamh forlámhais ar a gcuid tailte, nó fiú neamhspleáchas,

Tharla Iarracht ar coup d'état san APSS i 1991. Theip ar na ceannaircí nuair a chuir trúpaí a bhí dílis do Yeltsin agus Gorbachev an coup faoi chois. D'fhógair Boris Yeltsin ar an 22 Lúnasa 1991 go raibh an coup thart. Bhain sé dea-cháil amach.

Ní raibh an oiread cumhachta ag Gorbachev agus a bhíodh. Cuireadh ar ais in oifig é. Ach laistigh de cheithre mhí, eisreachtaíodh an Páirtí Cumannach sa Rúis. Roimh deireadh na mbliana, bhí a neamhspleáchas fógartha ag gach ceann de na 15 poblacht san APSS. Chruthaigh triúr de na stáit ba mhó, an Rúis, an Úcráin agus an Bhealarúis aontas nua darb ainm Comhlathas na Stát Neamhspleách.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ ""Míchail Gorbaitseov"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-08-19.
↑ Diarmuid Ua Bruadair, St Mary's Béal Feirste. "An Cogadh Fuar". Dáta rochtana: 2020.
↑ "Fall of the Berlin Wall: It was thanks to Soviet leader Mikhail" (en). The Independent (2014-10-30). Dáta rochtana: 2020-08-19.

Ceannairí na Rúise
Impireacht na Rúise (1721–1917)
Peadar I \| Caitríona I \| Peadar II \| Áine \| Ivan VI \| Éilís \| Peadar III \| Caitríona II \| Pól I \| Alastair I \| Nioclás I \| Alastair II \| Alastair III \| Nioclás II
An tAontas Sóivéadach (1917–1991)
Vlaidímír Léinín \| Iósaf Stailín \| Georgy Malenkov \| Nicíte Cruistsiof \| Leonid Brezhnev \| Yuri Andropov \| Konstantin Chernenko \| Míchail Gorbaitsov
Cónaidhm na Rúise (1991-inniu)
Boris Yeltsin \| Vladímír Pútín \| Dmitry Medvedev

[1] ""Míchail Gorbaitseov"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-08-19.

[2] Diarmuid Ua Bruadair, St Mary's Béal Feirste. "An Cogadh Fuar". Dáta rochtana: 2020.

[3] "Fall of the Berlin Wall: It was thanks to Soviet leader Mikhail" (en). The Independent (2014-10-30). Dáta rochtana: 2020-08-19.

[1]

[2]

[3]

Míchail Gorbaitseov

Clár ábhair

Teacht i réim[cuir in eagar | athraigh foinse]

Leasuithe[cuir in eagar | athraigh foinse]

Deireadh leis an gCogadh Fuar[cuir in eagar | athraigh foinse]

Titim an rialtais Sóivéadach[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Roghchlár nascleanúna

Míchail Gorbaitseov

Teacht i réim[cuir in eagar | athraigh foinse]

Leasuithe[cuir in eagar | athraigh foinse]

Deireadh leis an gCogadh Fuar[cuir in eagar | athraigh foinse]

Titim an rialtais Sóivéadach[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Roghchlár nascleanúna

Cuardaigh