Leonid Brezhnev

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Leonid Brezhnev
Staatshoofden, portretten, Bestanddeelnr 925-6564.jpg
ball den Sóivéid Uachtarach den Phoblacht Shóisialach Chónaidhmitheach Shóivéadach na Rúise


4. Cathaoirleach an Phraesaidiam d'Ard-Shóivéadach den an APSS

Bealtaine 7, 1960 - Iúil 15, 1964
Kliment Voroshilov (en) Aistrigh - Anastas Mikoyan (en) Aistrigh
Ard-Rúnaí Pháirtí Cumannach an Aontais Shóivéadaigh

Deireadh Fómhair 14, 1964 - Samhain 10, 1982
Nikita Khrushchev - Yuri Andropov
7. Cathaoirleach an Phraesaidiam d'Ard-Shóivéadach den an APSS

Meitheamh 16, 1977 - Samhain 10, 1982
Mykola Pidhornyi (en) Aistrigh - Yuri Andropov
Saol
Eolas breitheKamianske (en) Aistrigh, 19 Nollaig 1906 (sa féilire Iúil), 1ú Eanáir 1907, 19 Nollaig 1906
NáisiúntachtImpireacht na Rúise
Russian Socialist Federative Soviet Republic (en) Aistrigh
An tAontas Sóivéadach
Áit chónaitheMoscó
BásZareche (en) Aistrigh, 10 Samhain 1982
Áit adhlacthaKremlin Wall Necropolis (en) Aistrigh
Cúis bháisbás nádúrtha (ionfharchtadh miócairdiach)
Muintir
AthairIlya Yakovlevich Brezhnev
MáthairNatalia Denisovna Brezhneva
Céile/CéilíViktoria Brezhneva  (1928 -  Samhain 10, 1982)
Páistí
Oideachas
Alma materDniprovsky State Technical University (en) Aistrigh
(1931 - 1935)
TeangachaAn Rúisis
Gairm
Gairmpolaiteoir, innealtóir, saighdiúir agus suirbhéir talún
Saothar iomráiteachBrezhnev's trilogy (en) Aistrigh
Duaiseanna
Laoch an Aontais Shóivéidigh  (Nollaig 18, 1966)
enllaç= Ord Leinín  (Nollaig 18, 1966)
enllaç= Medal "For the Victory over Germany in the Great Patriotic War 1941–1945"  (1945)
enllaç= Order of the Red Banner  (Márta 12, 1942)
enllaç= Order of the Red Star  (Márta 16, 1943)
enllaç= Order of the October Revolution  (Márta 14, 1979)
enllaç= Order of Karl Marx  (Deireadh Fómhair 1974)
enllaç= Order of the White Lion  (1946)
enllaç= Order of Klement Gottwald  (Bealtaine 5, 1970)
enllaç= Order of the Patriotic War 1st class  (Meán Fómhair 18, 1943)
enllaç= Order of Victory  (Feabhra 20, 1978)
enllaç= Order of Bogdan Khmelnitsky, 2nd class  (Bealtaine 23, 1945)
enllaç= Medal "For the Defence of Odessa"  (1942)
enllaç= Medal "For Battle Merit"
enllaç= Medal "For the Defence of the Caucasus"  (1944)
enllaç= Medal "For the Liberation of Warsaw"
enllaç= Medal "For the Liberation of Prague"
enllaç= Medal "For the Restoration of the Black Metallurgy Enterprises of the South"
enllaç= Medal "For Strengthening of Brotherhood in Arms"
enllaç= Medal "For the Development of Virgin Lands"
Gold medal of Karl Marx  (Samhain 16, 1977)
Lenin Peace Prize  (Meitheamh 12, 1973)
Gold Star medal  (Nollaig 18, 1966)
Laoch an Aontais Shóivéidigh  (Nollaig 18, 1976)
enllaç= Ord Leinín  (Nollaig 18, 1976)
Gold Star medal  (Nollaig 18, 1976)
Laoch an Aontais Shóivéidigh  (Nollaig 19, 1978)
enllaç= Ord Leinín  (Nollaig 19, 1978)
Gold Star medal  (Nollaig 19, 1978)
Laoch an Aontais Shóivéidigh  (Nollaig 18, 1981)
enllaç= Ord Leinín  (Nollaig 18, 1981)
Gold Star medal  (Nollaig 18, 1981)
Hero of Socialist Labour  (Meitheamh 17, 1961)
enllaç= Ord Leinín  (Meitheamh 17, 1961)
"Hammer and Sickle" gold medal  (Meitheamh 17, 1961)
enllaç= Ord Leinín  (Nollaig 2, 1947)
enllaç= Ord Leinín  (Nollaig 18, 1956)
enllaç= Ord Leinín  (Deireadh Fómhair 2, 1971)
enllaç= Order of the October Revolution  (Nollaig 18, 1980)
enllaç= Order of the Red Banner  (Bealtaine 29, 1944)
enllaç= Medal "For Valiant Labour in the Great Patriotic War 1941–1945"
enllaç= Medal "In Commemoration of the 250th Anniversary of Leningrad"
enllaç= Medal "In Commemoration of the 1500th Anniversary of Kyiv"
enllaç= Jubilee Medal "40 Years of the Armed Forces of the USSR"
enllaç= Jubilee Medal "50 Years of the Armed Forces of the USSR"
enllaç= Jubilee Medal "60 Years of the Armed Forces of the USSR"
enllaç= Jubilee Medal "Twenty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941–1945"
enllaç= Jubilee Medal "Thirty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941–1945"
enllaç= Jubilee Medal "In Commemoration of the 100th Anniversary of the Birth of Vladimir Ilyich Lenin"
[[]]  (Nollaig 18, 1976)
enllaç= Order of May  (1974)
enllaç= [[]]  (Nollaig 16, 1981)
Hero of the People's Republic of Bulgaria  (Meán Fómhair 8, 1973)
enllaç= Order of Georgi Dimitrov  (Meán Fómhair 8, 1973)
Hero of the People's Republic of Bulgaria  (Nollaig 1976)
enllaç= Order of Georgi Dimitrov  (Nollaig 1976)
Hero of the People's Republic of Bulgaria  (Nollaig 1981)
enllaç= Order of Georgi Dimitrov  (Nollaig 1981)
enllaç= Order of the Flag of the People's Republic of Hungary  (Nollaig 17, 1976)
enllaç= Order of the Flag of the People's Republic of Hungary  (Nollaig 18, 1981)
enllaç= Hero of Labor  (Nollaig 21, 1981)
enllaç= Order of Ho Chi Minh  (Nollaig 21, 1981)
enllaç= Gold Star Order  (Iúil 1980)
enllaç= Gold medal with hero rank of GDR  (Nollaig 13, 1976)
enllaç= Gold medal with hero rank of GDR  (Nollaig 18, 1979)
enllaç= Order of Karl Marx  (Nollaig 18, 1979)
enllaç= Gold medal with hero rank of GDR  (Nollaig 18, 1981)
enllaç= Order of Karl Marx  (Nollaig 18, 1981)
enllaç= Star of People's Friendship  (Nollaig 13, 1976)
enllaç= Star of the Republic of Indonesia  (1961)
enllaç= Star of the Republic of Indonesia  (1976)
enllaç= Order of the National Flag  (Lúnasa 19, 1982)
Hero of the Republic of Cuba  (Nollaig 15, 1981)
enllaç= Order of José Martí  (Eanáir 29, 1974)
enllaç= National Order of Merit Carlos Manuel de Cespedes  (Nollaig 15, 1981)
enllaç= Order of Playa Girón  (Nollaig 15, 1976)
Hero of the Mongolian People's Republic  (Nollaig 14, 1976)
enllaç= Order of Sukhbaatar  (1966)
enllaç= Order of Sukhbaatar  (1971)
enllaç= Order of Sukhbaatar  (Nollaig 14, 1976)
enllaç= Order of Sukhbaatar  (Nollaig 1981)
enllaç= Jubilee Medal "30 years of the Victory in Khalkhin-Gol"  (1969)
enllaç= Jubilee Medal "50 Years of the Mongolian People's Revolution"  (1971)
enllaç= Jubilee Medal "50 Years of the Mongolian People's Army"  (1971)
enllaç= Grand Cross of the Order of the Sun of Peru‎  (Meitheamh 1978)
enllaç= Grand Cross with Star of the Virtuti Militari  (Iúil 21, 1974)
enllaç= Grand Cross of the Order of Polonia Restituta  (1976)
enllaç= Grand Cross of the Order of Merit of the Polish People's Republic  (Nollaig 1981)
enllaç= Order of the Cross of Grunwald, 2nd class  (1946)
enllaç= Medal of Victory and Freedom 1945  (1946)
enllaç= Star of the Socialist Republic of Romania  (Samhain 24, 1976)
enllaç= Order of the Victory of Socialism  (Nollaig 1981)
enllaç= Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland  (Nollaig 16, 1976)
enllaç= Hero of the Czechoslovak Socialist Republic  (Bealtaine 5, 1970)
enllaç= Hero of the Czechoslovak Socialist Republic  (Deireadh Fómhair 29, 1976)
enllaç= Order of Klement Gottwald  (Deireadh Fómhair 29, 1976)
enllaç= Order of Klement Gottwald  (Meitheamh 2, 1978)
enllaç= Hero of the Czechoslovak Socialist Republic  (Nollaig 16, 1981)
enllaç= Order of Klement Gottwald  (Nollaig 16, 1981)
Collar of the Order of the White Lion  (Feabhra 1973)
enllaç= Czechoslovak War Cross 1939–1945  (1945)
enllaç= Czechoslovak War Cross 1939–1945  (1947)
enllaç= Medal "For Bravery Before the Enemy"  (1945)
enllaç= Commemorative medals of the Czechoslovak army abroad  (1946)
enllaç= Medal "For the strengthening of friendship in arms"  (1980)
enllaç= Order of the Yugoslavian Great Star  (1962)
enllaç= Order of Freedom (Yugoslavia)  (1976)
Dimitrov Prize medal  (Samhain 23, 1978)
Gold Mercury International Award  (Deireadh Fómhair 13, 1980)
[[]]  (1981)
Lenin Prize
United Nations Peace Medal  (1977)
enllaç= Medal "For Oder, Nysa and the Baltic"
Daoine le tionchar air/uirthiVlaidímír Leinín
BallraíochtPolitburo of the Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union (en) Aistrigh
Seirbhís mhíleata
Brainse míleataSoviet Army (en) Aistrigh
CéimMarshal of the Soviet Union (en) Aistrigh
Brigadier Commissioner (en) Aistrigh
coirnéal
maorghinearál
leifteanant-ghinearál
General of the army (en) Aistrigh
Throid sé/sí agEastern Front (World War II) (en) Aistrigh
Barvinkove-Losowaja Operation (en) Aistrigh
Novorossiysk landing operation (en) Aistrigh
An Dara Cogadh Domhanda
Cleamhnú
ReiligiúinAn tAindiachas
Páirtithe polaitíochtaPáirtí Cumannach an Aontais Shóivéidigh
IMDbnm0108348
Leonid Brezhnev Signature.svg

Bhí Leonid Ilyich Brezhnev (Rúisis: Леони́д Ильи́ч Бре́жнев, Leonid Il'ič Brežnev; 19 Nollaig 190610 Samhain 1982) ina cheannaire ar an Aontas Sóivéadach idir an 14 Deireadh Fómhair 1964 agus lá a bháis sa bhliain 1982. Is é an ceannaire a chaith an tréimhse is faide sa phost seo, ach amháin Iósaf Stailín.

Tús a shaoil[cuir in eagar | athraigh foinse]

Pas Brezhnev, 1947

Rugadh Brezhnev i gKamenskoe (inniu: Dniprodzerzhyns'k) san Úcráin, agus b'iad a thuismitheoirí Illya Yakovlevich Brezhnev, fear oibre i dteilgcheárta cruach, agus a bhean Natalia Denisovna. Rúiseach ab ea Illya Brezhnev, agus Úcráineach a bhí i Natalia Denisovna. Bhí blas na hÚcráinise ar chaint Leonid Brezhnev riamh, agus go dtí an bhliain 1952, chláraigh sé é féin mar Úcráineach (ina dhiaidh sin, mhothaigh sé é féin ina Rúiseach, de réir cosúlachta). Ar nós a lán daoine óga a raibh cúlra an lucht oibre acu san am san Aontas Sóivéadach, fuair Leonid oideachas innealtóireachta agus teicneolaíochta. Ar dtús, rinne sé staidéar ar bhainistíocht úsáide talún, agus ina dhiaidh sin, ar an miotalóireacht. Bhain sé amach a chéim ó Scoil Theicneolaíoch na Miotalóireachta i nDniprodzerzhyns'k, agus é ag dul le hinnealtóireacht i dtionsclaíocht iarainn agus cruach na hÚcráine Thoir. Chuaigh sé sna Cumannaigh Óga sa bhliain 1923, agus sna Cumannaigh féin sa bhliain 1931.

Sna blianta 1935-36, bhí Brezhnev sna saighdiúirí ina choinscríofach. Rinne sé cúrsa foghlama i scoil tancanna, agus ina dhiaidh sin, chaith sé seal ina choimeasár polaitiúil i monarcha tancanna. Sa bhliain 1936, cuireadh ag obair in Dnepropetrovsk é, agus sa bhliain 1939, rinneadh Rúnaí Páirtí in Dnepropetrovsk de. Ansin, chuaigh sé i gceannas ar thionsclaíocht armálacha na cathrach.

Bhain Brezhnev leis an chéad ghlúin de Chumannaigh Shóivéadacha nár choinnigh cuimhne ar bith ar na laethanta roimh an Réabhlóid agus a bhí ró-óg le páirt a ghlacadh sa troid faoi cheannasaíocht an pháirtí i ndiaidh bhás Léinín sa bhliain 1924. Nuair a chuaigh Brezhnev sa Pháirtí, b'é Stailín a bhí ina cheannaire agus ina dheachtóir air chomh maith leis an tír go léir. Is iomaí Cumannach cosúil le Brezhnev a tógadh le Stailíneachas agus nach rithfeadh leo tuairimí Stailín a cheistiú ar aon nós. Iad siúd a tháinig slán as an bPurgú Mór sna blianta 1937-1939, d'fhéadfaidís dul chun cinn a dhéanamh go sciobtha, nó is iomaí folúntas a bhí le líonadh go hard i gcóras an Pháirtí agus sa státseirbhís féin.

San arm[cuir in eagar | athraigh foinse]

Chaith Brezhnev blianta an chogaidh ar fad ina choimeasár - is é sin, ina aoire polaitiúil - seachas ina cheannasaí míleata.

Sa bhliain 1941, d'ionsaigh na Naitsithe an tAontas Sóivéadach. Cosúil lena lán feidhmeannach meánleibhéil eile, preasáladh Brezhnev féin san arm. Chuidigh sé leis na monarchana a aistriú ó Dnepropetrovsk go hOirthear an Aontais Shóivéadaigh sula dtitfeadh an chathair leis na Gearmánaigh (rud a tharla ar an 26 Lúnasa 1941), agus ina dhiaidh sin, bhí sé ag obair ina choimeasár polaitiúil.

Brezhnev - 1942

I Mí Dheireadh Fómhair sa bhliain chéanna, rinneadh leas-cheannasaí an riaracháin pholaitiúil ar an bhfronta theas de Bhrezhnev, agus is é an chéim a bronnadh air ná Coimeasár Briogáide.

Sa bhliain 1942, nuair a bhí an Úcráin forghafa ag na Gearmánaigh, cuireadh Brezhnev go dtí na Sléibhte Cugasacha mar leas-cheannasaí an riaracháin pholaitiúil ar an bhfronta Tras-Chugasach.

I Mí Aibreáin 1943, cuireadh i gceannas ar riarachán polaitiúil an ochtú harm déag é. Níos deireanaí sa bhliain chéanna, chuaigh an t-arm sin le Fronta na hÚcráine, agus an tArm Dearg ag fáil an lámh in uachtar arís agus ag ascnamh anoir tríd an Úcráin.

B'é Nikita Khrushchev an coimeasár polaitiúil ab airde céim ar an bhFronta, agus bhí sé ag cabhrú le Brezhnev dul chun cinn a dhéanamh sa pháirtí. Nuair a tháinig deireadh leis an Dara Cogadh Domhanda san Eoraip, bhí Brezhnev ina Ard-Choimeasár Polaitiúil ar Cheathrú Fronta na hÚcráine. B'iad saighdiúirí an Fhronta seo ba thúisce a shealbhaigh Prág i ndiaidh ghéilleadh na nGearmánach.

Dul chun cinn sa pholaitíocht, 1946-1962[cuir in eagar | athraigh foinse]

I Mí Lúnasa 1946, d'fhág Brezhnev slán ag an Arm Dearg, agus é ina Mhaor-Ghinearál faoin am seo. I ndiaidh dó seal a chaitheamh ag atógáil na hÚcráine, rinneadh an Chéad Rúnaí in Dnepropetrovsk de arís. Sa bhliain 1950, bhain sé amach suíochán sa tSóivéid Uachtarach, is é sin, i bparlaimint an Aontais Shóivéadaigh. Sa bhliain 1952, bhain sé amach ballraíocht ar Lárchoiste an Pháirtí Chumannaigh, agus é ina iarrthóir don Phraesaidiam (sin é an t-ainm a bhí ar Bhiúró Polaitiúil an Pháirtí san am).

amharclann phuipéad a bhliain 1975 le Nixon agus Brezhnev

Casadh Brezhnev agus Khrushchev ar a chéile an chéad uair sa bhliain 1931, go gairid tar éis do Bhrezhnev dul sa Pháirtí. Roimh i bhfad, bhí sé ina dhalta coimirce ag Khrushchev, agus é ag déanamh a bhealaigh suas i gcóras an Pháirtí.

Bhí Brezhnev ina Chéad Rúnaí Páirtí i bPoblacht Shóivéadach na Moldóive ón 3 Samhain 1950 go dtí an 16 Aibreán 1952.

le Edmund S. Valtan sa bhliain 1968

Fuair Stailín bás i Márta 1953. Nuair a rinneadh atheagrú ar an bPáirtí ina dhiaidh sin, cuireadh deireadh leis an bPraesaidiam agus tháinig an sean-Bhiúró Polaitiúil ar an bhfód arís. Cé nach bhfuair Brezhnev suíochán sa Bhiúró Polaitiúil nua, cuireadh i gceannas ar riarachán polaitiúil an Airm agus an Chabhlaigh é, agus bronnadh céimíocht an Leifteanant-Ghinearáil air. Is dócha gurbh é Khrushchev a shocraigh an chéim suas seo dó. Faoin am seo, bhí Khrushchev ina Ard-Rúnaí ar an bPáirtí cheana féin.

Ar an 7 Bealtaine 1955, rinneadh Chéad Rúnaí an Pháirtí i bPoblacht Shóivéadach na Casacstáine de Bhrezhnev.

1974

I Mí Feabhra 1956 fuair Brezhnev ordú filleadh go Moscó. Anois, bhí sé ina iarrthóir le haghaidh ballraíocht sa Bhiúró Polaitiúil, agus cuireadh i gceannas na n-armálacha, thionscadal an spáis agus na tionsclaíochta troime.

Bhí Brezhnev ar dhuine de na cúlaistíní ba tábhachtaí a bhí ag Khrushchev, agus i Meitheamh 1957, thacaigh sé le Khrushchev nuair a bhí seisean ag cur catha ar na sean-Stailínigh, an "faicsean frith-Pháirtí", a raibh daoine ar nós Vyacheslav Molotov, Georgy Malenkov agus Lazar Kaganovich i gceannas air. Nuair a bhí an drong seo cloíte, bhain Brezhnev amach ballraíocht iomlán sa Bhiúró Polaitiúil.

Shah Mohammad Reza Pahlavi, Farah Pahlavi, Leonid Brezhnev, Moscó 1970

Sa bhliain 1952, bronnadh céim Dhara Rúnaí an Lárchoiste ar Bhrezhnev, agus, i Mí Bealtaine 1960, rinneadh Uachtarán Phraesaidiam na Sóivéide Uachtaraí, is é sin, bhí sé ina cheann stáit anois, ó thaobh an ainm de. Cé go raibh an fhíorchumhacht dílsithe do Khrushchev, mar Rúnaí Páirtí, chuir an chéim seo ar chumas Bhrezhnev taisteal a dhéanamh thar lear. San am seo a thug sé taithneamh d'éadaí galánta agus ghluaisteáin an Iarthair, rud a thabhaigh cuid mhór míchlú dó sna laethanta a bhí le teacht.

Teacht i gcumhacht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Go dtí an bhliain 1962, a bheag nó a mhór, bhí Khrushchev ina shuí go socair mar cheannaire ar an bPáirtí, ach ag dul anonn sna blianta dó d'éirigh sé cineál taomach, agus thosaigh sé ag cur isteach ar na ceannairí eile. Thairis sin, bhí fadhbanna eacnamaíochta an stáit Shóivéadaigh ag dul chun donais go sciobtha, rud a chuir tuilleadh brú ar Khrushchev mar cheannaire.

Bhí Brezhnev ag cur na cuma air féin leis an saol mór go raibh sé dílis do Khrushchev i gcónaí, ach, sa bhliain 1963, chuaigh sé i gcomhcheilg le ceannairí áirithe eile le Khrushchev a chur as cumhacht. Tá sé tuairiscithe ag Gennadiy Voronov, ar a laghad, go raibh Brezhnev ina cheann feadhna ar an gcomhcheilg. I measc na gcomhcheilgeoirí, bhí Alexey Kosygin, Nikolay Podgornyi, Aleksandr Shelepin agus ardfheidhmeannaigh eile.

Le linn na bliiana 1962, tháinig Brezhnev chun comharbais ar Frol Kozlov mar Rúnaí an Lárchoiste. Bhí Kozlov faoi choimirce ag Khrushchev le fada, ach anois, bhí sé ag dul ar an drabhlás le druncaeireacht, agus mar sin bhí sé nádúrtha go leor fear nua a chur ina áit. Anois, áfach, bhí an chosúlacht ar na cúrsaí cibé scéal é go mbeadh Brezhnev ar an chéad Ard-Rúnaí eile.

Ar an 14 Deireadh Fómhair, agus Khrushchev ar saoire, d'imir na comhcheilgeoirí a gcleas. Chuaigh Brezhnev agus Podgornyi i bhfianaise an Lárchoiste ag lochtú Khrushchev faoi dhrocheacnamaíocht, thíorántacht (is é an téarma a cheap siad le tagairt d'ansmacht Khrushchev ná voluntarizm) agus dhrochbhéasaíocht. Ceapadh Brezhnev ina Chéad Rúnaí ar an bPáirtí, b'é Kosygin a d'iompaigh ina Phríomh-Aire, agus rinneadh Uachtarán d'Anastas Mikoyan. (Sa bhliain 1965, d'éirigh Mikoyan as, agus tháinig Podgornyi ina áit).

Ceannaire[cuir in eagar | athraigh foinse]

Nuair a bhí Khrushchev ina neart, bhí Brezhnev ag tacú leis an bpolasaí a bhí aige tíorántacht Stailín a nochtadh agus a phoibliú, éiric a mbrise a thabhairt do na hiar-phríosúnaigh agus an saol cultúrtha agus intleachtúil a thabhairt chun liobrálachais.

Ag dul i gceannas ar an stát dó, áfach, chuir Brezhnev deireadh leis an bhforbairt agus thosaigh sé ag casadh an chloig ar ais. D'éirigh sé an-choimeádach ina dhearcadh. In óráid a thug sé i Mí Bealtaine 1965, agus fichiú cothrom lae an bhua ar an nGearmáin sa Dara Cogadh Domhanda á cheiliúradh, rinne sé an chéad tagairt chairdiúil do Stailín.

I Mí Aibreáin 1966, ghlac sé air céim an Rúnaí Ghinearálta, an chéim a bhí ag Stailín go dtí an bhliain 1952. Sa bhliain 1966, freisin, gearradh príosúnacht fhada don bheirt scríbhneoirí úd Yuli Daniel agus Andrey Sinyavskiy. B'é seo an chéad mhórthriail taispeántais den chineál seo i ndiaidh bhás Stailín, agus is é an chiall a baineadh aisti go raibh an tAontas Sóivéadach ag cromadh ar ais ar an gcineál ansmacht a bhí á imirt ar na scríbhneoirí agus ar na hintleachtóirí faoi Stailín.

Faoi cheannas Yuri Andropov, fuair na seirbhísí rúnda - Coiste na Slándála Stáit, nó KGB - ar ais cuid mhór den chumhacht a bhí acu faoi Stailín, ach, míle buíochas le Dia, níor tháinig purguithe móra na dtríochaidí agus na ndaichidí ar ais.

Le Gerald Ford - 1974

Earrach Phrág[cuir in eagar | athraigh foinse]

Sa bhliain 1968, bhuail an chéad ghéarchéim rialtas Bhrezhnev. Ansin, bhí ceannairí Cumannacha na Seicshlóvaice, faoi cheannas Alexander Dubček, ag iarraidh an córas Cumannach a liobrálú ("Earrach Phrág"). I Mí Iúil, chuir Brezhnev i leith na Seiceach go raibh siad ag féachaint leis an gCumannachas a "athbhreithniú", go raibh siad ag dul le "frith-Shóivéadachas", agus, i Mí Lúnasa, chuir sé gairm shlógtha ar thíortha Chonradh Vársá an tSeicshlóvaic a ionsaí agus rialtas Dubček a chloí. Chuaigh na heasaontóirí ag agóidíocht sna sráideanna i gcathracha Sóivéadacha. B'é an freagra a thug Brezhnev go raibh an tAontas Sóivéadach i dteideal ladar a chur i gcúrsaí inmheánacha na dtíortha Sóisialacha eile le tarrtháil a thabhairt don tSóisialachas.

Dúnghaois Brezhnev[cuir in eagar | athraigh foinse]

I Samhain, chosain Brezhnev na gníomhaíochtaí a chuir se i gcrích sa tSeicslóvaic. Mhaígh sé go raibh sé de dhualgas ar thíortha cumannacha gníomhú le chéile le cosc a chur ar thír chumannach eile tiontú ar an chaipitleachas. Tugadh Dúnghaois Brezhnev ar an pholasaí seo, nó sin a bhaist na hiriseoirí Iartharacha air. Ach le fírinne, ní raibh ann ach seanpholasaí Sóivéadach, nó bhí ceannairc eile den chineál chéanna cloíte ag Khrushchev san Ungáir sa bhliain 1956.[1]

Cogadh na hAfganastáine, tobchliseadh an gheilleagair agus treascairt[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cuimhneachán

Ba é an cogadh san Afganastáin a rinne a aimhleas. Rinne an tAontas Sóivéadach ionradh ar an Afganastáin ar an 24/25 Nollaig 1979. Ba mhian le Brezhnev rialtas a chur in áit arís a bheadh báúil don Rúis; Ina theannta sin, chreid Brezhnev mura dtabharfaí aghaidh ar imeachtaí na hAfganastáine go dtosódh stáit chumannacha eile a chreidiúint nach raibh an tAontas Sóivéadach toilteanach a thuilleadh cur in éadan chumhacht SAM.[1]

Ag an am céanna, thit geilleagar na Rúise as a chéile ar fad. Ina theannta sin, bhí Moscó ag iarraidh fanacht cab ar chab le dul chun cinn teicneolaíoch SAM, agus chosain an t-armrás na billiúin rúbal.

Bhuail stróc agus ansin taom croí Brezhnev le linn na bliana 1982, agus d'éag 10 Samhain 1982, in aois 75 bliain dó. Strus ba bhun lena dhrochshláinte; ba é údar a threascartha féin.

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. 1.0 1.1 St Mary's Belfast. "An Cogadh Fuar". Dáta rochtana: 2021.



Ceannairí na Rúise
Flag of the Russian Empire (black-yellow-white).svg Flag of Russia.svg Impireacht na Rúise (1721–1917)

Peadar I | Caitríona I | Peadar II | Áine | Ivan VI | Éilís | Peadar III | Caitríona II | Pól I | Alastair I | Nioclás I | Alastair II | Alastair III | Nioclás II

Flag of the USSR (1936-1955).svg Flag of the Soviet Union (dark version).svg Flag of the Soviet Union.svg An tAontas Sóivéadach (1917–1991)

Vlaidímír Léinín | Iósaf Stailín | Georgy Malenkov | Nicíte Cruistsiof | Leonid Brezhnev | Yuri Andropov | Konstantin Chernenko | Míchail Gorbaitsov

Flag of Russia.svg Cónaidhm na Rúise (1991-inniu)

Boris Yeltsin | Vladímír Pútín | Dmitry Medvedev