Camarún

Camarún
République du Cameroun (fr)
Flag of Cameroon (en) Coat of arms of Cameroon (en)
Aintiún	O Cameroon, Cradle of Our Forefathers (en)
Mana	«Paix – Travail – Patrie» «Peace – Work – Fatherland» «Мир - труд - Родина» «All of Africa in one country»
Suíomh
7°N 12°E / 7; 12
Príomhchathair	Yaoundé
Daonra
Iomlán	24,053,727 (2017)
Teanga, nó leagan teanga	An Fhraincis An Béarla
Tíreolaíocht
Cuid de	Middle Africa (en)
Achar dromchla	475,442 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	Lake Chad (en) agus Murascaill Guine
Pointe is airde	Mount Cameroon (en) (4,095 m)
Pointe is ísle	Bight of Biafra (en) (0 m)
Ar theorainn le	Poblacht na hAfraice Láir Sead Poblacht an Chongó An Ghuine Mheánchriosach An Ghabúin An Nigéir
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	United Republic of Cameroon (en) agus Cameroon (en)
Cruthú	Eanáir 1, 1960
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	poblacht
Comhlacht feidhmiúcháin	Government of Cameroon (en)
Comhlacht reachtach	Parliament of Cameroon (en)
• President of Cameroon (en)	Paul Biya (1982)
• Prime Minister of Cameroon (en)	Joseph Ngute (Eanáir 4, 2019)
Eacnamaíocht
Airgeadra	Central African CFA franc (en)
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	West Africa Time (en) UTC+01:00
Fearann Idirlín barrleibhéil	.cm (en)
Glaochód	+237
Uimhir theileafóin éigeandála	112
Eile
Láithreán gréasáin	prc.cm…

Is tír san Afraic í Camarún. Is í Yaoundé an phríomhchathair.

Stair

Is iar-choilíneacht de chuid na Gearmáine í. Ar an 5 Iúil 1884, ghlac an Ghearmáin seilbh ar Chamarún.

Cuireadh tús le trádáil sa tír ag an am céanna; cheannaigh na hEorpaigh eabhar agus rubar ó na hAfaicigh, a cheannaigh iarann agus éadaigh ó na hEorpaigh.

Cuireadh smacht na nGearmánach ar an tír ar ceal le linn an Chéad Chogadh Domhanda. Thóg saighdiúirí ón mBeilg seilbh ar an tír le linn an chogaidh agus ina dhiaidh sin tugadh rialú an chuid de Chamarún ina bhfuil Yaoundé do na Francaigh. Mar sin, scoilteadh Camarún tar éis an Chéad Chogadh Domhanda. Tugadh an tuaisceart don Bhreatain agus an deisceart don Fhrainc.

Rinne na Francaigh príomhchathair Chamarún de Yaoundé sa bhliain 1922.

D'fhan Douala ní ba thábhachtaí go dtí 1957, ach chuaigh Yaoundé chun tosaí ar Douala as sin amach mar gheall ar fhadhbanna eacnamaíochta (géarchéim an chócó) agus ar mhíshuaimhneas polaitiúil faoin gcósta.

Bhain an chuid Fhrancach neamhspleáchas amach di féin sa bhliain 1960.

Ardeaglais, Yaoundé

Geilleagar

Tá earraí ann ar nós chaife, chócó, chopra, siúcra cána, agus rubar.