An Mhaláiv

An Mhaláiv
	Republic of Malawi (en)
Bratach	Armas
	;
Aintiún	Mulungu dalitsa Malaŵi
Mana	«Unity and Freedom» ; «The warm heart of Africa»
Ainmnithe in ómós	Loch na Maláive
Suíomh
	13°S 34°E / 13°S 34°E
Príomhchathair	Lilongwe
Daonra
Iomlán	18,622,104 (2017)
• Dlús	157.17 hab./km²
Teanga oifigiúil	Béarla ; An tSiséivis
Tíreolaíocht
Cuid de	An Afraic Thoir
Achar dromchla	118,484 km²
Pointe is airde	Mulanje Massif (en) (3,002 m)
Pointe is ísle	Abhainn Shire (37 m)
Ar theorainn le	An tSaimbia ; An Tansáin ; Poblacht Mhósaimbíc
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Commonwealth realm of Malawi (en)
Cruthú	6 Iúil 1964
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht feidhmiúcháin	Cabinet of Malawi (en)
Comhlacht reachtach	National Assembly (en)
• Uachtarán na Maláive	Lazarus Chakwera (2020–)
• Uachtarán na Maláive	Lazarus Chakwera
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	12,602,334,124 $ (2021)
Airgeadra	kwacha na Maláive
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+02:00 ; Africa/Blantyre (en)
Fearann Idirlín barrleibhéil	.mw
Glaochód	+265
Uimhir theileafóin éigeandála	999, 998, 997 agus 990
Cód tíre	MW
Eile
Suíomh gréasáin	malawi.gov.mw

Is tír san Afraic í an Mhaláiv. Tá an Mhaláiv thart ar chomh mór le hÉirinn agus a leath arís.^[1]

Tíreolaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá teorainneacha aici san iarthuaiscirt leis an tSaimbia, ó thuaidh leis an Tansáin, agus soir ó dheas, agus siar le Phoblacht Mhósaimbíc. Deighleann Loch na Maláive an tír ón Tansáin agus ón Mósaimbíc. Tá méid na tíre níos mó ná 118,000 km ².

Is í Lilongwe an phríomhchathair. Is í Blantyre an chathair is mó sa tír.

Daonra[cuir in eagar | athraigh foinse]

Meastar an daonra a bheith tuairim ar Script error: The function "main" does not exist..

Béarla is ea an teanga oifigiúil. Is teanga áitiúil í an tSiséivis a labhraíonn beagnach 60% den daonra.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is iar-choilíneacht Bhriotanach í. B'é Nyasaland an seanainm a bhí uirthi. Ní fios cad as a d'eascair an t-ainm dúchasach. Tugann míniúchán amháin le fios dúinn go gciallaíonn an t-ainm "glioscarnach na Gréine agus í ag éirí thairis ar loch". Sin an fáth go bhfuil an Ghrian ar thaispeáint sa bhrat náisiúnta.

Geilleagar[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bíonn roinnt de mhuintir na Maláive ag brath go mór ar an bhfeirmeoireacht chun maireachtáil. Mar gheall ar an tionchar a imríonn imeachtaí adhaimsire arb é an t-athrú aeráide is cúis leo, cosúil le triomach agus tuilte, tá an fheirmeoireacht éirithe an-deacair; níl dóthain bia ag fás. Bíonn ganntanas ainsealach bia sa Mhaláiv.^[1]

Tá an t-ionchas saoil an-íseal, timpeall 63.7 bliain.^[2]

Éire agus an Mhaláiv[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá clár Chúnamh Éireann ag obair le rialtas na Maláive le fada chun cabhrú le feirmeoirí cur le fómhar na mbarr. Chomh maith leis sin, tacaíonn Cúnamh Éireann leis an obair a dhéanann Concern.^[1]

Litríocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Thug J.R.R. Tolkien, údar Tiarna na bhFáinní, cuairt ar an Maláiv sna 1930idí. Síleann a lán daoine gur tírdhreach na Maláive a spreag Tolkien nuair a scríobh sé faoi na ‘Hobaid’ agus faoin ‘tSír’.^[2]

Gailearaí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Loch na Maláive, ag amharc ó Oileán Likoma
Lilongwe, príomhchathair na tíre
Sliabh Mulanje, i Réigiún an Deiscirt
Bá Nkhata, i Réigiún an Tuaiscirt, ar bhruach Loch na Maláive
An bóthar M1, idir Lilongwe agus Blantyre
Párlaimint na Maláive, i Lilongwe
Ardeaglais Blantyre
Blantyre, an chathair is mó
Áirse an Neamhspleáchais, leacht i mBlantyre

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Cúnamh Éireann. "ourworldirishaidawards.ie". Dáta rochtana: 2022.
↑ ^2.0 ^2.1 Cúnamh Éireann. "ourworldirishaidawards.ie". Dáta rochtana: 2022.

[:0-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Cúnamh Éireann. "ourworldirishaidawards.ie". Dáta rochtana: 2022.

[:1-2] 2.0 ^2.1 Cúnamh Éireann. "ourworldirishaidawards.ie". Dáta rochtana: 2022.

[1]

[2]