An tSaimbia
An tSaimbia | |||||
---|---|---|---|---|---|
Republic of Zambia (en) | |||||
|
|||||
Aintiún | Stand and Sing of Zambia, Proud and Free | ||||
Mana | «One Zambia, One Nation» «Една Замбия, една нация» «Una Zàmbia, una nació» «Un Sambia, Un Genedl» | ||||
Suíomh | |||||
| |||||
Príomhchathair | Lusaka | ||||
Daonra | |||||
Iomlán | 17,094,130 (2017) | ||||
• Dlús | 22.71 hab./km² | ||||
Teanga oifigiúil | Béarla | ||||
Tíreolaíocht | |||||
Cuid de | Lár na hAfraice Deisceart na hAfraice an Afraic Thoir | ||||
Achar dromchla | 752,618 km² | ||||
Pointe is airde | Mafinga Central (en) (2,339 m) | ||||
Pointe is ísle | An tSaimbéis (329 m) | ||||
Ar theorainn le | |||||
Sonraí stairiúla | |||||
Leanann sé/sí | Northern Rhodesia (en) | ||||
Cruthú | 24 Deireadh Fómhair 1964 | ||||
Eagraíocht pholaitiúil | |||||
Córas rialtais | córas uachtaránachta agus representative democracy (en) | ||||
Comhlacht feidhmiúcháin | Cabinet of Zambia (en) | ||||
Comhlacht reachtach | National Assembly (en) | ||||
• Uachtarán na Saimbia | Kenneth Kaunda (1964–1991) | ||||
• Uachtarán na Saimbia | Edgar Lungu | ||||
Eacnamaíocht | |||||
OTI ainmniúil | 22,147,649,569 $ (2021) | ||||
Airgeadra | kwacha na Saimbia | ||||
Aitheantóir tuairisciúil | |||||
Lonnaithe i gcrios ama | |||||
Fearann Idirlín barrleibhéil | .zm | ||||
Glaochód | +260 | ||||
Uimhir theileafóin éigeandála | 999, 911, 112, 991, 992 agus 993 | ||||
Cód tíre | ZM | ||||
Eile | |||||
Suíomh gréasáin | statehouse.gov.zm |
Is tír thalamhiata atá suite i ndeisceart na hAfraice í Poblacht na Saimbia, nó an tSaimbia de ghnáth. Tá sí ag críochantaíocht le Poblacht Dhaonlathach an Chongó ó thuaidh, le hAngóla san iarthar, leis an mBotsuáin (ag pointe amháin), leis an tSiombáib agus leis an bPoblacht Mhósaimbíc ó dheas, agus leis an Maláiv san oirthear. Tá teorainn leis an Tansáin san oirthuaisceart. B'é Rhodesia Tuaisceartach an t-ainm a thugadh uirthi i ré riail an Ríocht Aontaithe. Tagann an t-ainm nua-aimseartha ón abhainn Zambezi. Is í Lusaka an phríomhchathair, agus an chathair is mó. Tá formhór an daonra bailithe timpeall na príomhchathrach i lár na tíre, chun deiscirt, nó i gCrios an Chopair, san iarthuaisceart.
Rannáin riaracháin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá an tSaimbia roinnte ina dheich gcúigí, atá roinnte a thuilleadh ina 117 ceantar, 156 toghcheantar agus 1,281 barda. Zambia is divided into ten provinces, which are further divided into 117 districts, 156 constituencies and 1,281 wards.
- Cúigí
- An Cúige Lárnach
- Chrios an Chopair
- Cúige an Oirthir
- Luapula
- Lusaka
- Muchinga
- Cúige an Iarthuaiscirt
- Cúige an Tuaiscirt
- Cúige an Deiscirt
- Cúige an Iarthair
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |