An Mhalaeisia

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Bosca Geografaíocht PholaitiúilAn Mhalaeisia
Malaysia (ms)
ماليزيا (ar)
Malezja (pl) Cuir in eagar ar Wikidata
Bratach Armas
Bratach Armas
View on Petronas Towers.JPG
Cuir in eagar ar Wikidata

AintiúnNegaraku Cuir in eagar ar Wikidata

Mana«Bersekutu Bertambah Mutu»
«برسکوتو برتمبه موتو» Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Malaysia (orthographic projection).svg Map
 3°46′50″N 102°18′52″E / 3.7805111°N 102.31436167°E / 3.7805111; 102.31436167

PríomhchathairKuala Lumpur Cuir in eagar ar Wikidata
Daonra
Iomlán32,447,385 (2020) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús98.24 hab./km²
Teanga oifigiúilAn Mhalaeis Cuir in eagar ar Wikidata
ReiligiúnAn tIoslam Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Achar dromchla330,290 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is airdeMount Kinabalu (en) Aistrigh (4,096 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is ísleAn tAigéan Indiach (0 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Ar theorainn le
Sonraí stairiúla
CruthúMeán Fómhair 16, 1963
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtaismonarcacht bhunreachtúil, federal monarchy (en) Aistrigh, monarcacht thoghaí agus monarcacht pharlaiminteach Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht feidhmiúcháinGovernment of Malaysia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht reachtachParliament of Malaysia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
• Yang di-Pertuan Agong (en) Aistrigh Cuir in eagar ar WikidataAbdul Halim of Kedah (en) Aistrigh (2011–2016) Cuir in eagar ar Wikidata
• Prime Minister of Malaysia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar WikidataAnwar Ibrahim (2022–) Cuir in eagar ar Wikidata
Údarás breithiúnach is airdeFederal Court of Malaysia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Eacnamaíocht
AirgeadraMalaysian ringgit (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama
Fearann Idirlín barrleibhéil.my Cuir in eagar ar Wikidata
Glaochód+60 Cuir in eagar ar Wikidata
Uimhir theileafóin éigeandála999 Cuir in eagar ar Wikidata
Cód tíreMY Cuir in eagar ar Wikidata
Eile

Suíomh gréasáinmalaysia.travel… Cuir in eagar ar Wikidata
Twitter: TourismMalaysia

Tír in oirdheisceart na hÁise í an Mhalaeisia. Tá teorainneacha aici leis An Téalainn, Singeapór, Brúiné agus An Indinéis. Is í an Mhalaeis (Bahasa Melayu nó بهاس ملاي) an teanga náisiúnta. Is é Kuala Lumpur an phríomhchathair.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Éigeandáil na Malaeisia[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí bunadh na Malaeisia ag cur in aghaidh an choilíneachais Bhriotanaigh ón mbliain 1948 ar aghaidh. Géarchéim eile a bhí ann a fuair Churchill mar oidhreacht ón rialtas a bhí ann roimhe, agus rinne sé mar a rinne sa Chéinia: thairg sé an lámh láidir do na treallchogaithe agus lámh an chara dóibh siúd nach raibh sáite sa chogaíocht. Thug sé a fhaomhadh do thógáil na sráidbhailte daignithe, fosta. Ba chleas oirbheartaíochta é seo a d'éirigh coitianta i gcogaí coilíneacha nó iarchoilíneacha na nEorpach is na Meiriceánach i ndiaidh a lae féin.

Dream eitneach a bhí ag cur an chogaidh sa Mhalaeisia, agus cuidiú ag teacht ón Aontas Sóivéadach. Mar sin, bhí i bhfad níos mó tacaíochta ar fáil don Bhreatain Mhór anseo ná sa Chéinia nó san Iaráin. Nuair a shroich an cogadh a bhuaicphointe, bhí 35,500 saighdiúir de chuid na Breataine Móire ar garastún sa Mhalaeisia. Agus na reibiliúnaithe ag cailleadh an fhóid, bhí siad ag cailleadh thacaíocht na ndaoine chomh maith.

Siúd is go bhfuarthas an lámh in uachtar ar na treallchogaithe, bhí an chuma ag teacht ar an scéal go soiléir nach raibh sé indéanta a thuilleadh an Mhalaeisia a choinneáil faoi smacht na Breataine Móire. Sa bhliain 1953, leagadh amach treoirlínte an neamhspleáchais do Singeapór agus do na coilíneachtaí eile sa chearn seo den domhan. Bhí an chéad toghchán ann, sa bhliain 1955, cúpla lá sular éirigh Winston Churchill as Príomh-Aireacht an Bhreatain Mhór, agus sa bhliain 1957, i ndiaidh d'Antony Eden teacht i gcomharbas ar Churchill mar Phríomh-Aire, bronnadh an neamhspleáchas ar an Malaeisia.

Foroinneacha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is cónaidhm de 13 stát agus 3 críoch cónaidhme é Malaeisia.


Comhlathas na Náisiún
Flag of Antigua and Barbuda.svg Antigua agus BarbúdaFlag of Australia.svg An Astráil

Flag of the Bahamas.svg Na BahámaíFlag of Bangladesh.svg An BhanglaidéisFlag of Barbados.svg BarbadósFlag of Belize.svg An BheilísFlag of Botswana.svg An BhotsuáinFlag of Brunei.svg BrúinéFlag of Cameroon.svg CamarúnFlag of Canada.svg CeanadaFlag of Cyprus.svg An ChipirFlag of Dominica.svg DoiminiceFlag of Fiji.svg FidsíFlag of Eswatini.svg EsuaitíníFlag of Ghana.svg GánaFlag of Grenada.svg GrenadaFlag of Guyana.svg an GhuáinFlag of India.svg IndiaFlag of Jamaica.svg IamáiceFlag of Kenya.svg An ChéiniaFlag of Kiribati.svg CireabaitíFlag of Lesotho.svg LeosótaFlag of Malawi.svg An MhaláivFlag of Malaysia.svg An MhalaeisiaFlag of Maldives.svg Oileáin MhaildíveFlag of Malta.svg MáltaFlag of Mauritius.svg Oileán MhuirísFlag of Mozambique.svg MósaimbícFlag of Namibia.svg An NamaibFlag of Nauru.svg NárúFlag of New Zealand.svg Nua-ShéalainnFlag of Nigeria.svg An NigéirFlag of Pakistan.svg An PhacastáinFlag of Papua New Guinea.svg Nua-Ghuine PhapuaFlag of Rwanda.svg RuandaFlag of Saint Kitts and Nevis.svg San Críostóir-NimheasFlag of Saint Lucia.svg San LuciaFlag of Saint Vincent and the Grenadines.svg San Uinseann agus na GreanáidíníFlag of Samoa.svg SamóFlag of Seychelles.svg Na SéiséilFlag of Sierra Leone.svg Siarra LeonFlag of Singapore.svg SingeapórFlag of the Solomon Islands.svg Oileáin SholamónFlag of South Africa.svg An Afraic TheasFlag of Sri Lanka.svg Srí LancaFlag of Tanzania.svg An TansáinFlag of Tonga.svg TongaFlag of Trinidad and Tobago.svg Oileán na Tríonóide agus TobágaFlag of Tuvalu.svg TuvaluFlag of Uganda.svg UgandaFlag of Vanuatu.svg VanuatúFlag of Zambia.svg An tSaimbia