An Áise

An Áise
	;
Ainmnithe in ómós	Asia (en)
Suíomh
	43°40′52″N 87°19′52″E / 43.6811°N 87.3311°E
Daonra
Iomlán	4,164,252,000 (2011)
• Dlús	93.34 hab./km²
Tíreolaíocht
Cuid de	An Domhan ; an Afrai-Eoráise ; An Eoráise ; Ostfeste (en)
Achar dromchla	44,614,500 km²
Pointe is airde	Sliabh Everest (8,848.86 m)
Pointe is ísle	An Mhuir Mharbh (−437 m)
Ar theorainn le	An Eoraip ; Afraic
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	Nepal Standard Time (en) ; Sri Lanka Standard Time (en) ; Philippine Standard Time (en) ; Magadan Time (en) ; Armenia Time (en) ; Hong Kong Time (en) ; Indian Standard Time (en) ; Vladivostok Time (en) ; Korea Standard Time (en) ; Japan Standard Time (en) ; Asia/Thimphu (en) ; UTC+06:00 ; time in China (en) ; Am Oirthear na hEorpa ; Yekaterinburg Time (en) ; Irkutsk Time (en) ; Yakutsk Time (en) ; Azerbaijan Time (en) ; Israel time zone (en) ; Iran Standard Time Zone (en) ; Krasnoyarsk Time (en) ; Taiwan time (en) ; Indonesia Western Standard Time (en) ; Indonesia Central Standard Time (en) ; ASEAN Common Time (en) ; time in Malaysia (en) ; Pakistan Standard Time (en) ; Bangladesh Standard Time (en) ; Singapore Standard Time (en)
Fearann Idirlín barrleibhéil	.asia (en)

Is í an Áise an ilchríoch is mó ar domhan, cuid den mór-roinn Eoráise.^[1] Go geolaíoch agus go tíriúil, ní mór-roinn nó fo-mhór-roinn í an Áise. Tá thart ar 60 faoin gcéad de dhaonra an domhain ina gcónaí san Áise. Tá timpeall 30% de thalamh an domhain inti.

Teorainneacha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá sé deacair sainmhíniú cinnte a thabhairt ar na teorainneacha beachta, go háirithe idir an Áise agus an Eoraip. Idir an Áise agus an Afraic, is í an caol talún Suez an teorainn. Idir an Áise agus an Eoraip, ritheann an teorainn cois na Dardenelle, na mara Marmara, an Bhosphorus, na mara Duibhe, na droime an Caucasus (de réir daoine eile, tríd an ísliú Kuma-Manych), na mara Chaispí, na mara Ural (de réir daoine eile, na mara Emba) agus na sléibhte Ural go dtí Novaya Zemlya.

Tíortha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá timpeall 60% de mhuintir an domhain ina gcónaí san Áise. Is iad an tSín agus an India an dá thír is mó daonra ar domhan. Tá níos mó ná billiún duine ina gcónaí i ngach ceann acu.

An Meánoirthear a thugtar ar an gcuid sin den Áise atá taobh leis an Eoraip agus an Afraic araon.

Is í an Rúis an tír is mó ar domhan. San Áise atá 75% den Rúis. Tá an chuid eile di san Eoraip.^[1]

Tíortha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ ^1.0 ^1.1 forasnagaeilge.ie. "Ilchríocha an domhain". Dáta rochtana: 2023.

Mór-ranna an Domhain

An Afraic	An Aigéine	An Áise	Antartaice	An Eoraip	Meiriceá Theas	Meiriceá Thuaidh

[:0-1] 1.0 ^1.1 forasnagaeilge.ie. "Ilchríocha an domhain". Dáta rochtana: 2023.

[1]