Jump to content

Barack Obama

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó Barac Ó Bama)
Infotaula de personaBarack Obama

(2012) Cuir in eagar ar Wikidata
Beathaisnéis
Breith(en) Barack Hussein Obama II Cuir in eagar ar Wikidata
4 Lúnasa 1961
63 bliana d'aois
Kapiolani Medical Center for Women and Children, Hawaii (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
44 Uachtarán na Stát Aontaithe
20 Eanáir 2009 – 20 Eanáir 2017
← George W. BushDonald Trump →
35 Uachtarán tofa na Stát Aontaithe
4 Samhain 2008 – 20 Eanáir 2009
← George W. BushDonald Trump →
Seanadóir na Stát Aontaithe
3 Eanáir 2007 – 16 Samhain 2008 (éirí as)Roland Burris →

Toghcheantar: Illinois Class 3 senate seat (en) Aistrigh

Seanadóir na Stát Aontaithe
3 Eanáir 2005 – 3 Eanáir 2007
← Peter Fitzgerald

Toghcheantar: Illinois Class 3 senate seat (en) Aistrigh

Ball de Sheanad Stáit Illinois
8 Eanáir 1997 – 4 Samhain 2004
← Alice PalmerKwame Raoul →
Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
Grúpa eitneachMeiriceánaigh Afracacha
Idé-eolaíocht pholaitíochtaFeimineachas agus rialú gunnaí
ReiligiúnAn Protastúnachas, An Eaglais Chomhthionólach, Polaití Comhthionólaí agus United Church of Christ (en) Aistrigh
Scoil a d'fhreastail sé/síScoil Dlí Ollscoil Chicago - dlí (1997–2002)
Scoil Dlí Harvard - dochtúireacht sa dlí-eolaíocht (1988–1991)
Ollscoil Harvard - dlí (1988–1991)
Ollscoil Columbia - eolaíocht pholaitiúil, caidreamh idirnáisiúnta (1981–1983)
Coláiste Occidental (1979–1981)
Punahou School (en) Aistrigh (1971–1979)
State Elementary School Menteng 01 (en) Aistrigh (1970–1971)
Noelani Elementary School (en) Aistrigh (1966–1967)
Ardscoil Nelson
Ardscoil Centaurus
King College Prep High School (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Céim acadúilBaitsiléir Ealaíon
dochtúireacht sa dlí-eolaíocht
Áit chónaitheKalorama (en) Aistrigh
an Teach Bán
Tebet
Menteng
Honolúlú
Los Angeles
Chicago
Nua-Eabhrac
Iacárta
Teanga dhúchaisBéarla
Meáchan80 kg agus 180 lb
Airde187 cm Cuir in eagar ar Wikidata
LámhcheannasCiotógacht
Dath súileDonn
Gníomhaíocht
Réimse oibreCearta sibhialta agus dlí bunreachtúil
Suíomh oibre Washington, D.C.
Chicago Cuir in eagar ar Wikidata
Gairmscríbhneoir polaitiúil (1995–), dlíodóir (1991–), eagarthóir phobail (1985–1988), polaiteoir, podchraoltóir, saineolaí dlí, státaire, acadóir, údar cuimhní cinn Cuir in eagar ar Wikidata
FostóirSidley Austin (1991–1991)
New York Public Interest Research Group (en) Aistrigh (1985–1985)
Business International Corporation (en) Aistrigh, assistant manager (en) Aistrigh (1983–1984)
Gamaliel Foundation (en) Aistrigh
Ollscoil Chicago Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de pháirtí polaitíochtaan Páirtí Daonlathach Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de
Faoi thionchar
TeangachaBéarla agus an Indinéisis
Ghlac sé/sí páirt i
2009commencement at the University of Notre Dame (en) Aistrigh
2005commencement at the Knox College (en) Aistrigh
World Government Summit 2016 (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Saothar
Saothar suntasach
Suíomh a chartlainne
Teaghlach
TeaghlachFamily of Barack Obama (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
CéileMichelle Obama (1992–) Cuir in eagar ar Wikidata
PáisteNatasha Obama, Malia Obama Cuir in eagar ar Wikidata
AthairBarack Obama Sr.  agus Ann Dunham
SiblínAuma Obama, Maya Soetoro-Ng, Bernard Obama, George Obama, Mark Okoth Obama Ndesandjo, David Ndesandjo, Abo Obama agus Malik Abongo Obama
Duine muintearthaStanley Armour Dunham (seanathair)
Lolo Soetoro (leasathair)
Madelyn Dunham (seanmháthair) Cuir in eagar ar Wikidata
Croineolaíocht
20 Eanáir 2013second inauguration of Barack Obama (en) Aistrigh
20 Eanáir 2009first inauguration of Barack Obama (en) Aistrigh
Obama spying contra-Trump allegations (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Síniú

Suíomh gréasáinbarackobama.com Cuir in eagar ar Wikidata
IMDB: nm1682433 Allocine: 233518 Rottentomatoes: celebrity/barack_obama Allmovie: p504337 TCM: 1292877 Metacritic: person/barack-obama TV.com: people/barack-obama
Facebook: barackobama Twitter: BarackObama Instagram: barackobama LinkedIn: barackobama Youtube: UCdn86UYrf54lXfVli9CB6Aw iTunes: 1276151545 Musicbrainz: 0de4d19f-05c8-4562-a3c0-7abdc144f1d5 Songkick: 325677 Discogs: 1252891 Allmusic: mn0001011538 Cuir in eagar ar Wikidata

Ba é Barack Hussein Obama II (a rugadh ar 4 Lúnasa, 1961) 44ú hUachtarán na Stát Aontaithe.

Tháinig Obama i gcomharbacht ar George W. Bush sa bhliain 2009. Is é Obama an t-aon duine gorm a toghadh mar Uachtarán agus ba é an t-aon seanadóir gorm sa Seanad sa téarma faoi dheireadh agus an cúigiú Seanadóir gorm i stair Mheiriceá.[1]

Teastas breithe

Ar an 9 Deireadh Fómhair 2009, bronnadh Duais Nobel na Síochána air.

Físeán (Barack Obama Senior agus a mhac, srl)
Obama agus a chomhairleoir Raja Krishnamoorthi[2] sa bhliain 2002

Saolaíodh Barack Obama sa bhliain 1961 in Honolulu, Haváí (agus é ar an chéad uachtarán a tháinig chun saoil ar an oileán siúd).

Eacnamaí ón Chéinia ó dhúchas i bhí ina athair Barack Obama sinsear agus antraipeolaí Mheiriceánach a bhí ina mháthair Stanley Ann Dunham. Chuir an bheirt aithne ar a chéile den chéad uair agus iad ag staidéar na Rúisise ag Ollscoil Haváí thiar sa bhliain 1960.

1998 i Chicago

Phós siad in Maui ar an 2 Feabhra 1961 ach níorbh fhada gur bhog a mháthair soir go Meiriceá chun freastal ar Ollscoil Washington in Seattle ar feadh bliain amháin, agus a mac óg in éineacht léi. Agus céim san eacnamaíocht bainte amach ag Barack sinsear in Haváí, bronnadh scoláireacht air chun cur lena chuid oideachais in Ollscoil Harvard. Fuair na tuismitheoirí colscaradh sa bhliain 1964.

D'fhill Barack sinsear ar a thír dhúchais sa bhliain chéanna, áit inar phós sé in athuair. Níor thug sé riamh ach aon chuairt amháin ar a mhac agus é ag éirí aníos ar Haváí. Fuair sé bás tobann i dtimpiste bhóthair sa bhliain 1984.

Theastaigh Obama sa bhliain 2008 deireadh leis an gcogadh san Iaráic, laghdú i dtionchar corparáideach, nascanna níos fearr le níos mó rialtais eachtrannacha, clár gníomhaíochta comhshaoil níos fearr, seirbhís sláinte chomhchoitianta agus aontú agus deireadh le polarú polaitiúil an náisiúin uaidh.

Springfield, Illinois, in éineacht le Michelle agus a chlann

Is mór an bhéim a chuir Obama ag an am sin ar "athrú" agus "dóchas". Dúirt sé i 2008 go mbeadh sé in ann an scoilt idir stáit dhearga (Choimeádacha) agus ghorma (Liobrálacha) a réiteach.

Bhí an Géarchéim airgeadais 2007-2008 faoi lánseol nuair a toghadh Barack Obama don chéad uair mar uachtarán. Nuair a tháinig an rialtas nua ag tús na bliana 2009, cuireadh pacáiste ollmhór i bhfeidhm láithreach leis an ngeilleagar a spreagadh. Is mór idir é seo agus na polasaithe fioscacha san Eoraip ag an am, beartais déine.  

Tugadh isteadh reachtaíocht tábhachtach sa bhliain 2010, an Affordable Care Act[3] nó 'Obamacare'.[4]

Feachtas sa toghchán uachtaránachta

[cuir in eagar | athraigh foinse]
Obama ag obair ar a chéad fheachtas, i New Hampshire, 2008

Dúirt Obama go mbeadh sé ina iarrthóir don Uachtaránacht ar 10 Feabhra 2007. Ar 3 Eanáir 2008 bhuaigh Obama an chéad vótáil stáit chun an iarrthóir Daonlathach a roghnú in Iowa, le 38% den vóta, 8% níos mó ná John Edwards agus Hillary Clinton sa dara agus tríú háit. Thug an bua móiminteam dó, ach chaill sé ar 8 Eanáir i New Hampshire. Bhuaigh Clinton Nevada agus Obama Carolina Theas tar éis seo. Roinn siad na vótaí ar 6 Feabhra ach bhuaigh Obama 11 toghchán stáit as a chéile ina dhiaidh sin. Bhí an bua ag Obama faoi 3 Meitheamh.

Físeánː aitheasc tionscnaimh, 2009
Físeánː Obráid 'Iraqi Freedom', 2010

Ba iad Obama agus John McCain, rogha an Pháirtí Phoblachtaigh, na hiarrthóirí is mó sa toghchán ginearálta. Roghnaigh Obama Joe Biden mar iarrthóir an Pháirtí Dhaonlathaigh le haghaidh phost an Leas-Uachtaráin.

Físeánː "State of the Union', 2016

Toghchán 2008

[cuir in eagar | athraigh foinse]

D'fhan Obama chun cinn ar McCain sna pobalbhreitheanna suas go dtí lá an toghcháin agus ní raibh sé i bhfad tar éis dhúnadh na lárionaid vótála go raibh na meáin chumarsáíde ag fógairt bua Obama.

Toghchán 2012

[cuir in eagar | athraigh foinse]

D'fhógair Obama go raibh sé ag seasamh don dara téarma mar uachtarán ar 4 Aibreán 2011. Níor sheas aon duine eile sa Pháirtí Daonlathach ina choinne, beagnach. Fuair sé an t-ainmniúchán féin ag cruinniú náisiúnta na nDaonlathach in Charlotte, Carolina Thuaidh, in éineacht le Joe Biden mar leasuachtarán. Bill Clinton, iaruachtarán, a d'ainmnigh iad beirt go hoifigiúil. Ar an 6 Samhain 2012 fuair Obama an bua ar Mitt Romney sa toghchán náisiúnta. Thosaigh an dara théarma ar an 20 Eanáir 2013.

Saol pearsanta

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Phós Obama sa bhliain 1992 agus tá beirt iníon aige.

An leabhar, Dream from my Father[5]

leabhair mór-ráchairte scríofa ag Obama, Dreams from my Father,[5] faoina óige, agus The Audacity of Hope, faoina smaointí féin maidir leis an bpolaitíocht sna Stáit Aontaithe.

Sa bhliain 2020, foilsíodh an dírbheathaisnéis, A Promised Land.[6]

  1. "BBC News - Profile: Barack Obama". BBC.
  2. "Raja Krishnamoorthi" (as en) (2021-07-21). Wikipedia. 
  3. "Affordable Care Act" (as en) (2021-07-22). Wikipedia. 
  4. Máirtín Ó Catháin (2017). "Fear de bhunadh Chonamara ag seasamh an fhóid d’Obamacare i gcoinne Trump" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2021-08-04.
  5. 5.0 5.1 "Dreams from My Father" (as en) (2021-07-21). Wikipedia. 
  6. "A Promised Land" (as en) (2021-07-19). Wikipedia. 

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]