Lucsamburg
Ní mór an t-alt seo a ghlanadh, ionas go mbeidh caighdeán níos fearr ann. |
| Lëtzebuerg (lb) Luxembourg (fr) Luxemburg (de) | |||||
|
|||||
| Aintiún | Ons Heemecht | ||||
| Ainmnithe in ómós | Lucsamburg | ||||
| Suíomh | |||||
| |||||
| Príomhchathair | Lucsamburg | ||||
| Daonra | |||||
| Iomlán | 681,987 (2025) | ||||
| • Dlús | 263.69 hab./km² | ||||
| Déamainm | Lucsamburgach | ||||
| Teanga oifigiúil | an Lucsambuirgis an Fhraincis an Ghearmáinis | ||||
| Tíreolaíocht | |||||
| Cuid de | an tAontas Eorpach Iarthar na hEorpa an Limistéar Eorpach Eacnamaíoch Benelux | ||||
| Achar dromchla | 2,586.36 km² | ||||
| Pointe is airde | Kneiff (en) | ||||
| Pointe is ísle | Moselle (133 m) | ||||
| Ar theorainn le | |||||
| Sonraí stairiúla | |||||
| Leanann sé/sí | Cónaidhm na Gearmáine | ||||
| Cruthú | 1815 | ||||
| Eachtra thábhachtach | |||||
| Eagraíocht pholaitiúil | |||||
| Córas rialtais | monarcacht bhunreachtúil | ||||
| Comhlacht feidhmiúcháin | Rialtas Lucsamburg | ||||
| Comhlacht reachtach | Chamber of Deputies (en) | ||||
| • Grand Duke of Luxembourg (en) | Henri, Grand Duke of Luxembourg (en) | ||||
| • Príomh-Aire Lucsamburg | Luc Frieden (2023–) | ||||
| Údarás breithiúnach is airde | Uaschúirt Bhreithiúnais Ard-Diúcacht Lucsamburg | ||||
| Eacnamaíocht | |||||
| OTI ainmniúil | 85,506,243,834 $ (2021) | ||||
| Buiséad | 27,300,000,000 € (2023) | ||||
| Airgeadra | Euro | ||||
| Aitheantóir tuairisciúil | |||||
| Lonnaithe i gcrios ama | |||||
| Fearann Idirlín barrleibhéil | .lu | ||||
| Glaochód | +352 | ||||
| Uimhir theileafóin éigeandála | 112 agus 113 | ||||
| Cód tíre | LU | ||||
| Cód NUTS | LU | ||||
| Eile | |||||
| Suíomh gréasáin | luxembourg.public.lu | ||||
Is tír bheag thalamhiata í Lucsamburg (Lucsamburgais: Lëtzebuerg, Fraincis: Luxembourg, Gearmáinis: Luxemburg), go hoifigiúil Ard-Diúcacht Lucsamburg (Lucsamburgais: Groussherzogtum Lëtzebuerg, Fraincis: Grand-Duché de Luxembourg, Gearmáinis: Großherzogtum Luxemburg) atá suite in iarthar na hEorpa. Tá teorainn aici leis an bhFrainc, an Ghearmáin, agus an Bheilg. Is ball den Aontas Eorpach í Lucsamburg ó bhunú na heagraíochta.
Teangacha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá a dteanga dhúchais féin ag muintir Lucsamburg, Lucsambuirgis, atá an-ghar don Ghearmáinis ach a bhfuil rian den Fhraincis agus den Ollainnis le brath freisin uirthi. Mar sin féin, is í an Fhraincis an teanga a bhfuil ardmheas aici sa tír agus tá reachtaíocht go léir i bhFraincis.
Tá trí theanga oifigiúil ann: Fraincis, Gearmáinis agus Lucsambuirgis. De ghnáth, úsáideann muintir Lucsamburg
- Lucsambuirgis le labhairt eatarthu féin,
- Fraincis i gcóir gnó scríofa agus
- Gearmáinis i gcóir na meáin chumarsáide.
Úsáideann rialtas Lucsamburg Fraincis don chuid is mó. Tá 60% de dhaonra Lucsamburg ábalta Béarla a labhairt freisin.
Úsáidtear an Fhraincis agus an Ghearmáinis mar theangacha scríofa sa tír, ach le déanaí, tá an Lucsambuirgis ag éirí níos tábhachtaí mar theanga liteartha.
Institiúidí an Aontais Eorpaigh
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá an Cúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh lonnaithe i Lucsamburg. Chomh maith le sin, tá Comhairle an Aontais Eorpaigh lonnaithe i Lucsambarg gach Deireadh Fómhair freisin.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]]
| Is síol tíreolaíochta é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |
