Jump to content

An Ísiltír

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó An Ollainn)
Bosca Geografaíocht PholaitiúilAn Ísiltír
Nederland (nl) Cuir in eagar ar Wikidata
Bratach Armas
Bratach Armas

Cuir in eagar ar Wikidata

AintiúnWilhelmus (10 Bealtaine 1932) Cuir in eagar ar Wikidata

Mana«Je maintiendrai» Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Map
 52° 19′ N, 5° 33′ E / 52.32°N,5.55°E / 52.32; 5.55
Stát ceannasachRíocht na hÍsiltíre Cuir in eagar ar Wikidata

PríomhchathairAmstardam Cuir in eagar ar Wikidata
Daonra
Iomlán17,942,942 (2024) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús480.04 hab./km²
DéamainmOllannach Cuir in eagar ar Wikidata
Teanga oifigiúilan Ollainnis Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Cuid deRíocht na hÍsiltíre
Benelux
Aontas Eorpach
Iarthar na hEorpa Cuir in eagar ar Wikidata
Achar dromchla37,378 km² Cuir in eagar ar Wikidata
• Uisce18.7 % Cuir in eagar ar Wikidata
Suite i nó in aice le limistéar uiscean Mhuir Thuaidh, IJsselmeer (en) Aistrigh, Markermeer (en) Aistrigh, Muir Wadden, Muir Chairib agus Gooimeer (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is airdeMount Scenery (en) Aistrigh (887 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is ísleZuidplaspolder (−6.76 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Ar theorainn le
Sonraí stairiúla
Leanann sé/síRíocht Aontaithe na hÍsiltíre Cuir in eagar ar Wikidata
Cruthú19 Eanáir 1795
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtaismonarcacht pharlaiminteach agus monarcacht bhunreachtúil Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht feidhmiúcháinRialtas na hÍsiltíre Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht reachtachStates General (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
• Rí na hÍsiltíre Cuir in eagar ar WikidataLiam I na hÍsiltíre (1815–1840) Cuir in eagar ar Wikidata
• Príomh-Aire na hÍsiltíre Cuir in eagar ar WikidataDick Schoof (2024–) Cuir in eagar ar Wikidata
Údarás breithiúnach is airdeCúirt Uachtarach na hÍsiltíre Cuir in eagar ar Wikidata
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil1,011,798,853,062 $ (2021) Cuir in eagar ar Wikidata
AirgeadraEuro Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama
Fearann Idirlín barrleibhéil.nl agus .frl Cuir in eagar ar Wikidata
Glaochód+31 agus +599 Cuir in eagar ar Wikidata
Uimhir theileafóin éigeandála112 agus 911 Cuir in eagar ar Wikidata
Cód NUTSNL Cuir in eagar ar Wikidata
Eile

Suíomh gréasáinrijksoverheid.nl Cuir in eagar ar Wikidata
Pinterest: visitholland Cuir in eagar ar Wikidata

Is tír í an Ísiltír (Ísiltíris: Nederland, Freaslainnis: Nederlân, An Phaipeamaintis: Hulanda), go hoifigiúil Ríocht na hÍsiltíre (Ísiltíris: Koninkrijk der Nederlanden), atá suite in iarthuaisceart mhórthír na hEorpa. Tá teorainn aici leis an mBeilg agus leis an nGearmáin. Is monarcacht bhunreachtúil í. Is é Rí Willem-Alexander na hÍsiltíre an Ceann Stáit. Tá an rialtas suite sa Háig ach tá Amstardam ina phríomhchathair chomh maith. Tá cónaí ar 16,318,199 duine san Ísiltír (meastachán as Iúil 2004). Tá an Ísiltír deighilte ina 12 cúige. Úsáidtear an euro. Is iad Ollainnis agus Freaslainnis na teangacha oifigiúla. Is é “Wilhelmus van Nassouwen” amhrán náisiúnta (bhí sé scríofa chun clú a chur ar Liam Oráiste). Is ball den Aontas Eorpach í.

Tá 12 cúige san Ísiltír:

Bratach Cúige Príomhchathair Cathair is mó Achar (km²) Daonra[1] Dlús
(/km²)
Groningen Groningen Groningen 2,333 573,614 246
an Fhreaslainn Leeuwarden Leeuwarden 3,341 642,209 192
Drenthe Assen Assen 2,641 486,197 184
Overijssel Zwolle Enschede 3,325 1,116,374 336
Flevoland Lelystad Almere 1,417 374,424 264
Gelderland Arnhem Nijmegen 4,971 1,979,059 398
Utrecht Utrecht Utrecht 1,385 1,190,604 860
An Ollainn Thuaidh Haarlem Amstardam 2,671 2,613,070 978
An Ollainn Theas An Háig Rotterdam 2,814 3,455,097 1228
Zeeland Middelburg Middelburg 1,787 380,497 213
Brabant Thuaidh Den Bosch Eindhoven 4,916 2,419,042 492
Limburg Maastricht Maastricht 2,150 1,127,805 525

Úsáidtear an euro mar airgeadra san Ísiltír. Dar le tuairisc na bliana 2017 ón gCiste Airgeadúil Idirnáisiúnta, is é geilleagar na hÍsiltíre an 27ú ceann is mó ar domhan de réir olltáirgeacht intíre (OTI) paireachta cumhacht cheannaigh (PCC), agus an 18ú ceann de réir OTI ainmniúla. De réir OTI PCC de réir chónaithigh, is an 15ú geilleagar is mó ar domhan atá ag an Ísiltír, é ar $53,582 don chónaitheach.

Dar le hInnéacs Forbartha Daonna Socraithe don Éagothroime na Náisiún Aontaithe, a thomhaiseann caighdeán an tsaoil i dtíortha éagsúla de réir gnéithe eacnamaíochta agus neamh-eacnamaíochta, is í an Ísiltír an 10ú tír is forbartha ar domhan, as 151 ceann a tomhaiseadh, agus an ceathrú tír is forbartha san Aontas Eorpach, as 28 ceann.[2] I dTuarascáil Sonais Domhanda 2018 na Náisiún Aontaithe, meastar gurb í an Ísiltír an 6ú tír is sona, as 156 thír.

I Mí Dheireadh Fómhair 2019, bhí ráta dífhostaithe na tíre ag 3.5%, an comh-cúigiú leibhéal is ísle san Aontas Eorpach.[3]

  1. "Bevolking per regio naar leeftijd, geslacht en burgerlijke staat" (Ollainnis). Statistics Netherlands (2007).
  2. "| Human Development Reports". hdr.undp.org. Dáta rochtana: 2019-01-27.
  3. "Unemployment statistics - Statistics Explained". ec.europa.eu. Dáta rochtana: 2019-01-26.