Grúpaí an tábla pheiriadaigh

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Tábla peiriadach simplí

Séard atá i gceist le grúpa sa chomhthéacs seo ná colún ceartingearach i dtábla peiriadach na ndúl ceimiceach. Tá ocht ngrúpa déag sa tábla peiriadach; níl uimhreacha ar na colúin f-bhloc (idir grúpaí 2 agus 3). Tá tréithe fisiciúla nó ceimiceacha comhchosúla ag na dúile i ngrúpa sna leictreonscealla is forimeallaí dá n-adamh (i.e., an croí-lucht céanna), toisc go bhfuil lámh in uachtar ag suíomh fithiseach an leictreoin is forimeallaí ar fhormhór na n-airíonna ceimiceacha.

Tá an córas uimhrithe nua-aimseartha “grúpa 1” go “grúpa 18” molta ag Aontas Idirnáisiúnta na Glan-Cheimice agus na Ceimice Feidhmí (AIGCF) ó thart ar 1990. Tagann sé in ionad dhá scéim ainmniúcháin neamh-chomhoiriúnach níos sine, a úsáideann an tSeirbhís Achomaireacht Cheimiceach (SAC), (nó CAS sa Bhéarla, ar a mbíonn níos mó éilimh sna SA air), agus ag AIGCF roimh 1990 (níos mó éilimh san Eoraip). De ghnáth glacann pobal na ceimice le córas na ɲ-ocht ngrúpa déag, ach tá easaontas éigin ann faoi bhallraíocht roinnt dúl. Den chuid is mó baineann easaontais le dúil uimhir 1 agus 2 (hidrigin agus héiliam), chomh maith le miotail thrasdultacha istigh.

Is féidir grúpaí a shainaithint freisin ag baint úsáide as an dúil is airde ̈(in uachtar̠) atá acu, nó ainm sonrach a bheith acu. Mar shampla, déantar cur síos ar ghrúpa 16 freisin mar an "grúpa ocsaigine" agus mar na "calcaiginí". Eisceacht is ea an “grúpa iarainn”, a thagraíonn de ghnáth do “ghrúpa 8”, ach sa cheimic d’fhéadfadh go gciallódh sé iarann, cóbalt, agus nicil, nó sraith de dhúile eile a bhfuil airíonna ceimiceacha comhchosúla acu. San réaltfhisic agus san fhisic núicléach, tagraíonn sé de ghnáth d’iarann, cóbalt, nicil, cróimiam, agus mangainéis.

AIGCF reatha AIGCF sean
(An Eoraip)
Córas SAC
(Meiriceá Thuaidh)
Ainm a úsáidtear Ainm de réir na dúile Nóta
Grúpa 1 IA IA Miotail alcaileacha Colún de hidrigin (nó litiam) Ní mheastar gur miotal alcaile é an hidrigin, atá sa cholún seo.
Grúpa 2 IIA IIA Miotail Chré-alcaileacha Colún de bheirilliam
Grúpa 3 IIIA IIIB miotail thearc-chré Colún de scaindiam Athraíonn comhdhéanamh an ghrúpa seo de réir na n-údar: más é an dúil den chéad dá pheiriad scaindiam agus itriam i gcónaí, is iad lúitéitiam agus láirinciam , nó lantanam agus achtainiam . na chéad dá pheiriad eile.
Grúpa 4 IVA IVB Colún de tíotáiniam
Grúpa 5 VA VB Colún de vanaidiam
Grúpa 6 VIA VIB Colún de cróimiam
Grúpa 7 VIIA VIIB Colún de mhangainéis
Grúpa 8 VIII VIIIB Colún d’iarann
Grúpa 9 VIII VIIIB Colún de chóbalt
Grúpa 10 VIII VIIIB Colún de nicil
Grúpa 11 IB IB Colún de chopar
Grúpa 12 IIB IIB Colún de shinc
Grúpa 13 IIIB IIIA Colún de bhórón
Grúpa 14 IVB IVA Colún de charbón
Grúpa 15 VB VA pnítrigine Colún de nítrigin Formheasann an AIGCF an téarma `` pnictogen ach is beag úsáid a bhaintear as
Grúpa 16 VIB VIA calcaiginí Colún d'ocsaigin Formheasann an AIGCF an téarma `` cailcogen ach is beag úsáid a bhaintear as
Grúpa 17 VIIB VIIA halaiginí Colún de fluairíní
Grúpa 18 O VIIIA triathgháis Colún de héiliam (nó neon)

Seo iad a leanas grúpaí an tábla pheiriadaigh: