Copar
![]() ![]() | |
Substaint cheimiceach | dúil cheimiceach, homonuclear species (en) ![]() |
---|---|
Copar sa tábla peiriadach | |
Siombail cheimiceach | Cu |
Uimhir adamhach | 29 |
Mais adamhach | 63.546 |
Peiriad, Grúpa | copper proteins (en) ![]() peiread 4 Dúil Ghrúpa 11 |
Airíonna fisiceacha | |
Dath | copar |
Dlús | 8.94 kg/m⁻³ |
Leáphointe | 1,981 agus 1,083 |
Fiuchphointe | 4,703 agus 2,595 |
Leictridhiúltacht | 1.9 |
Ga ianach | 0.46, 0.6, 0.77, 0.57 agus 0.73 |
Stair | |
Fionnachtain | 7 millennium "BCE" |
Eapainm | An Chipir |
![]() |
Is dúil cheimiceach é an copar. Is é an ceann is éadroime de na miotail lómhara. Is í an uimhir adamhach atá aige ná 29, agus is é Cu an tsiombail cheimiceach. Miotal insínte é agus é ina sheoltóir maith leictreachais agus teasa. Tá dath ruadhearg ann, nó fiú pinc, má tá sé nuaghearrtha. Ó tá sé chomh maith sin ag iompar teasa agus leictreachais, úsáidtear mar sheoltóir leictreach agus teirmeach é. Comhábhar tábhachtach é ina lán cóimhiotal freisin - is cóimhiotal copair agus stáin é an cré-umha, agus mar is eol dúinn, bhí an cré-umha chomh tábhachtach lena linn is gur bhaist na staraithe a ainm ar aois iomlán i stair an duine - an Chré-umhaois.
Maidir leis an gcopar féin, fuair sé a ainm ó oileán na Cipire, ós ansin a bhí na poill mhianaigh ba mhó a tháirg copar sa tseanársaíocht.
Is iad na huimhreacha ocsaídiúcháin a bhíonn ag an gcopar sna comhdhúile ná +II (na comhdhúile copracha) agus +I (na comhdhúile coprúla), agus is é +II an ceann is coitianta agus is cobhsaí. Bíonn dath gorm nó uaine sna comhdhúile copracha. Is féidir leis an bhfluairín an copar a ocsaídiú go +III nó +IV, ach bíonn a leithéidí de chomhdhúile an-éagobhsaí.
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
![]() |
Is síol faoin substaint cheimiceach é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |