Jump to content

Pápa Pius IX

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaPápa Pius IX

(1875) Cuir in eagar ar Wikidata
Ainm sa teanga dhúchais(la) Pius PP. IX Cuir in eagar ar Wikidata
Beathaisnéis
Breith(it) Giovanni Maria Battista Pietro Pellegrino Isidoro Mastai-Ferretti Cuir in eagar ar Wikidata
13 Bealtaine 1792
Senigallia (Stáit an Phápa)
Bás7 Feabhra 1878
85 bliana d'aois
an Pálás Aspalda (Ríocht na hIodáile)
Siocair bháisBás nádúrtha (Ionfharchtadh miócairdiach)
Áit adhlacthaTomb of Pius IX (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
255 Pápa
16 Meitheamh 1846 – 7 Feabhra 1878
← Pápa Greagóir XVIPápa Leo XIII →
Cairdinéal-sagart Santi Marcellino e Pietro (en) Aistrigh
14 Nollaig 1840 – 7 Feabhra 1878
← Giacomo Giustiniani (en) AistrighGaetano Baluffi (en) Aistrigh →
Roman Catholic Bishop of Imola (en) Aistrigh
17 Nollaig 1832 – 21 Meán Fómhair 1846
← Giacomo Giustiniani (en) AistrighGaetano Baluffi (en) Aistrigh →
Ard-Easpag Spoleto
3 Meitheamh 1827 –
← Mario Ancaiani (en) AistrighIgnazio Giovanni Cadolini (en) Aistrigh →
Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
ReiligiúnAn Eaglais Chaitliceach Rómhánach
Scoil a d'fhreastail sé/síOllscoil Phontaifiúil Ghréagóra Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Suíomh oibre An Róimh
Stáit an Phápa Cuir in eagar ar Wikidata
Gairmsagart Caitliceach (1819–), taidhleoir Cuir in eagar ar Wikidata
TeangachaAn Iodáilis agus an Laidin
Ord crábhaidhProinsiasaigh
CoisreacanPápa Pius VIII Cuir in eagar ar Wikidata
Ardú
Lá féile7 Feabhra Cuir in eagar ar Wikidata
Ghlac sé/sí páirt i
8 Nollaig 1869An Chéad Comhairle Vatacáine
1846comhthionól cairdinéal 1846 Cuir in eagar ar Wikidata
Eile
Teideal uasalCunta Cuir in eagar ar Wikidata
TeaghlachMastai family (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Céileluach ar iarraidh Cuir in eagar ar Wikidata
AthairConte Girolamo Mastai Ferretti  agus Caterina Solazzi
Síniú


Musicbrainz: edaa6e47-ca7c-4287-89a3-1fd2ebd95ce6 Find a Grave: 8806690 Cuir in eagar ar Wikidata

Bhí Pius IX Beannaithe (Iodáilis: Pio Nono) mar dhuine de na pápaí ar an Eaglais Chaitliceach is conspóidí riamh (13 Bealtaine 17927 Feabhra 1878). Chaill sé Stáit an Phápa nuair a ghabh Giuseppe Garibaldi an Iodáil sa bhliain 1870.

D'fhógair an Chéad Comhairle Vatacáine nach ndéanfadh an Pápa faillí agus é ag labhairt ex cathedra ar ábhar creidimh.

1847

Rugadh Giovanni Maria Mastai-Ferretti i Senigallia san Iodáil in 1792. Oileadh é mar shagart agus bhí sé ag obair sa tSile agus Peiriú sular fhill sé ar ais ar an Iodáil mar Ardeaspag Spoleto in 1827. Ceapadh é mar Easpag Imola (a bhí i bhfad níos tábhachtaí ná Spoleto) agus cairdinéal in 1839.

timpeall 1878

Tógadh Mastai-Ferretti mar Phápa in 1846 tar éis bháis Ghreagóir XVI. Bhí cáil air mar liobrálaí ag an am. Ghlac sé an cairdinéal liobrálach, Gizzi, mar Rúnaí Stáit.

Nuair a rinne na náisiúnaí Iodáileacha ionsaigh ar an Róimh in 1848, bhí ar an bpápa éalú ón Róimh. Tháinig sé ar ais le mheon athraithe, agus fís fíor-choimeádach aige.

I 1860 ghabh Garibaldi mórchuid de críocha an Phápa, am a bhí aontú na hIodáile ar siúl. Ghabh an Ríocht Iodálach an Róimh agus Stáit an Phápa. Ó shin i leith, chuir Pius IX 'príosúnach na Vatacáine' air féin. Thosaigh mór-fhadhbanna ansin le Poblacht nua na Fraince agus Impireacht na Gearmáine tar éis do Bismarck an Kulturkampf a cuir i bhfeidhm. Ba léir nach raibh an meas céanna ar na mór-chumhachtaí ar an bPápa níos mó.

In 1854, d'fhógair sé go raibh Muire gan smál mar dhogma Caitliceach. In 1864, d'fhógair sé an Syllabum Errorum, a chuir síos earráidí na nua-aoise.

In 1869, ghlaoigh sé an Chéad Comhairle Vatacáine; d'fhógair a Chomhairle go mbeadh an Pápa saor ó earráide nuair a labhair sé ex cathedra (ón gcathaoir) ar ábhair chreidimh nó morálta.

Pius IX & Éire

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cheap Pius IX Pól Ó Cuilinn, Ard-easpag Átha Cliath, mar an chéad cairdinéal Éireannach i stair na heaglaise.

Scríobh Pius IX an imlitir Praedecessores nostros sa bhliain 1847.[1] Bronnadh airgead ar charthanacht in Éirinn gus an Gorta Mór faoi lán seoil.

Cháin Pius IX na "Godless colleges" (Queens) in Éirinn ag an am.[2] Scríobh sé an imlitir, Optime noscitis (Catholic University of Ireland) a tháinig amach ar 20 Márta 1854.

8 Feabhra 1878

Bás agus comharbas

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Fuair an Pápa Pius IX bás i 1878. Chaith sé níos mó ná 31 bhliain mar phápa. Tháinig Leo XIII i gcomharbacht air.

Rinne Eoin Pól II beannú ar Pius IX sa bhliain 2000, gníomh conspöideach ag an am.

Taisí agus tuama

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. "Praedecessores nostros" (as en) (2021-11-17). Wikipedia. 
  2. Aodán Ó Sé. (Meitheamh 2013 / Feasta 66 (6), lch 22.). "Dr James Good: Réabhlóidí Inmheánach Eaglaise". Dáta rochtana: 2022.