Pápa Pius XII
![]() ![]() | |
Ainm sa teanga dhúchais | (la) Pius PP. XII |
---|---|
Beathaisnéis | |
Breith | (it) Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli 2 Márta 1876 An Róimh, An Iodáil ![]() |
Bás | 9 Deireadh Fómhair 1958 82 bliana d'aois Castel Gandolfo, An Iodáil ![]() |
Siocair bháis | Bás nádúrtha (Cliseadh croí) |
Áit adhlactha | uaimh na Vatacáine Baisleac Pheadair ![]() |
![]() | |
2 Márta 1939 – 9 Deireadh Fómhair 1958 ← Pápa Pius XI – Pápa Eoin XXIII → | |
Camerarius de Choláiste Naofa na gCairdinéal | |
13 Nollaig 1937 – 2 Márta 1939 ← Lorenzo Lauri (en) ![]() | |
Chamberlain of the Apostolic Chamber (en) ![]() | |
1 Aibreán 1935 – 2 Márta 1939 ← Pietro Gasparri (en) ![]() ![]() | |
Archpriest of the Basilica di San Pietro in Vaticano (en) ![]() | |
25 Márta 1930 – 2 Márta 1939 ← Rafael Merry del Val – Federico Tedeschini → | |
Cardinal Secretary of State (en) ![]() | |
7 Feabhra 1930 – 2 Márta 1939 ← Pietro Gasparri (en) ![]() ![]() | |
Cairdinéal | |
16 Nollaig 1929 – | |
Apostolic Nuncio to Prussia (en) ![]() | |
22 Meitheamh 1926 – 19 Lúnasa 1929 ← luach ar iarraidh – Cesare Orsenigo (en) ![]() | |
Nuinteas Aspalda go dtí an Ghearmáin | |
22 Meitheamh 1920 – 16 Nollaig 1929 ← luach ar iarraidh – Cesare Orsenigo (en) ![]() | |
Ardeaspag teidealach | |
23 Aibreán 1917 – Deoise: See of Sardis (en) ![]() | |
Apostolic Nuncio to Bavaria (en) ![]() | |
20 Aibreán 1917 – 8 Meitheamh 1925 ← Giuseppe Aversa (en) ![]() ![]() | |
Faisnéis phearsanta | |
Reiligiún | Eaglais Chaitliceach Rómhánach |
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Sapienza na Róimhe (1895–1896) Ollscoil Phontaifiúil Ghréagóra (1894–1895) L.G.S Ennio Quirino Visconti (en) ![]() Pontifical Roman Seminary (en) ![]() ![]() |
Céim acadúil | laurea (en) ![]() |
Gníomhaíocht | |
Suíomh oibre | An Róimh Cathair na Vatacáine ![]() |
Gairm | easpag Caitliceach (1917–), sagart Caitliceach Rómhánach (1899–) ![]() |
Ball de | |
Teangacha | An Iodáilis, Gearmáinis, An Laidin, Béarla agus An Phortaingéilis |
Coisreacan | Pápa Beinidict XV ![]() |
Ardú | |
| |
Lá féile | 9 Deireadh Fómhair ![]() |
Siombail íocónagrafach | Papal symbols (en) ![]() |
Ghlac sé/sí páirt i | |
1 Márta 1939 | 1939 papal conclave (en) ![]() ![]() |
Teaghlach | |
Teaghlach | Pacelli Family (en) ![]() ![]() |
Céile | luach ar iarraidh ![]() |
Athair | Filippo Pacelli |
Siblín | Francesco Pacelli |
Gradam a fuarthas | |
Ainmnithe do
| |
(la) Opus Justitiae Pax | |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Bhí Pius XII ina cheannaire ar an Eaglais Chaitliceach ó 1938 tar éis bháis Pius XI go dtí 1958. Chaith sé a shaol i seirbhís lárnach na hEaglaise, ag caitheamh tréimhsí mar Nuinteas don Bhaváir i München, don Ghearmáin i mBeirlín agus ina Chairdinéal Rúnaí Stáit ('príomh-aire na hEaglaise').
Luathshaol[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rugadh Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli sa Róimh ar 2 Márta 1876 de shíol uasail. Ba é an Rómhánach deireanach a toghadh mar Easpag na Róimhe. Oirníodh ina shagart é sa bhliain 1899 agus fuair sé dochtúireacht sa bhliain 1901. Bhí sé ag obair sa Rúnaíocht Stáit ó shin amach tar éis dó staidéar agus taighde a dhéanamh ar Eaglais agus Stáit.
Coinscríobhadh ina easpag é ar 13 Deireadh Fómhair 1917 agus seoladh é chun München mar Nuntius Aspalda an Phápa don Bhaváir. Ag an am, bhíodh Nuntius faoi leith ag an mBaváir agus é scartha ón Nuntius i mBeirlín. Cuireadh chun Beirlín é sa bhliain 1925. Cé go raibh an Iodáil i gcoinne na Gearmáine sa Chéad Chogadh Domhanda nuair a cuireadh an Ardeaspag Pacelli chun na Baváire sa bhliain 1917, d'fhás mórchaidreamh idir é agus muintir na Gearmáine agus ba ghnách leis Gearmáinis a labhairt go príobháideach go dtí deireadh a shaoil.

Cairdinéal[cuir in eagar | athraigh foinse]
Rinneadh cairdinéal de sa bhliain 1929 agus cheap Pius XI ina Rúnaí Stáit é sa bhliain 1930. Bhí lámh mhór aige sa Choncordat idir an Vatacáin agus an Ghearmáin sa bhliain 1933, tar éis teacht i gcumhacht Adolf Hitler.

An Concordat sínithe, bhí an-chuid scéalta ag an Eaglais faoi shárú an Choncordat ag na Naitsithe. Sheol Pius XI an tréadlitir Mit brennender Sorge chuig muintir na Gearmáine agus é ag cur i gcoinne gníomhartha agus fealsúnachta na Naitsithe. Bhí lámh ag an Cairdinéal Pacelli i scríobh na tréadlitreach sin.
Pápa[cuir in eagar | athraigh foinse]
Toghadh mar Phápa é ar 2 Márta 1938 agus bhí sé ina Phápa le linn an Dara Cogadh Domhanda.
Cé go bhfuil an-chuid scríobtha i gcoinne polasaithe Pius i leith na Gearmáine, ag an am aithníodh é mar an t-aon guth amháin a bhí le cloisteáil ar fud na hEorpa. Ar ndóigh, cheap roinnt daoine gur imigh sé thar fóir.
Tar éis an Chogaidh chuir sé go géar i gcoinne an chumannachais agus ghéaraigh na hionsaithe air ó shin i leith.
Bhí dúil aige sa diagacht riamh agus scríobh sé tréadlitreacha tábhachtacha tar éis an Chogaidh: Humani Generis, mar shampla, a chuir síos ar theoiricí Darwin sa bhliain 1950. Sa bhliain 1950 d'fhógair sé Deasghabháil Mhuire ar neamh mar dhogma de chuid na hEaglaise.
Bhí dhrochshláinte ag Pius XII ar feadh i bhfad agus fuair sé bás i gCastel Gandolfo ar 9 Deireadh Fómhair 1958.
Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
