Jump to content

Neamh

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Neamh sa Choiméide Dhiaga

I gcúrsaí creidimh, is áit osnádúrtha tharchéimnitheach é Neamh (nó na flaithis) ina bhfuil neacha ar nós déithe, aingil, anamacha, naoimh, nó sinsir urramacha ina gcónaí, nó is í an áit as a dtagann siad. I reiligiúin áirithe, is féidir le neacha neamhaí teacht anuas as neamh go dtí an domhan i gcolainn dhaonna, agus is féidir le neacha saolta dul suas chun na bhflaitheas tar éis a mbáis, nó, i gcásanna eisceachtúla, dul isteach ar neamh fós beo.

Is minic a dhéantar cur síos ar neamh mar “an áit is airde”, “an áit is naofa”, nó mar “pharthas”, i gcodarsnacht le hifreann nó an domhan thíos nó na “háiteanna ísle”. Creideann daoine áirithe gur féidir le gach duine neamh a shroichint, ach uaireanta creidtear go gcaithfear caighdeáin nó coinníollacha éagsúla ó thaobh diagachta, maitheasa, cráifeachta, nó creidimh, a bhaint amach, nó b'fhéidir nach bhfuil i gceist ach toil . Creideann daoine áirithe go bhféadfadh neamh a bheith ar an domhan i saol atá le teacht.

Creideamh eile atá ann ná axis mundi nó crann domhanda a cheanglaíonn na flaithis, an saol daonna, agus an domhan thíos. I reiligiúin Indiacha, meastar gur cosúil le neamh é Svarga loka, agus athshaolaítear an t-anam i bhfoirmeacha éagsúla de réir a karma. Is féidir an timthriall seo a bhriseadh tar éis don anam MokshaNirbheána a bhaint amach. Tugtar “an domhan eile” ar aon áit taobh amuigh den domhan seo (neamh, ifreann, nó eile) ina bhfuil daoine, anamacha nó déithe.

Ar a laghad sna creidimh Abrahámacha (an Chríostaíocht, Ioslam, agus roinnt scoileanna de chuid an Ghiúdachais), is é neamh an áit a gcúitíonn Dia le daoine a gcuid dea-ghníomhartha sa saol ar feadh na síoraíochta (agus is é ifreann an áit a gcuireann Dia pionós ar dhaoine faoina ndroch-iompar).