Liath Luachra
| Cineál | carachtar i miotaseolaíocht na nGael  |
|---|---|
| Dáta | |
| Inscne | fireann |
| Muintir | |
| Leanaí | Conán mac Lia |
I Miotaseolaíocht na nGael, is ainm beirt charachtar san Fhiannaíocht é Liath Luachra. Faightear iad beirt sa seanscéal Macgnímartha Finn, faoi eachtraí an laoich, Fionn mac Cumhaill, agus é óg.
Máthair altrama Fhionn
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ba í an chéad Liath Luachra ar cheann de mháithreacha altrama Fhionn, a thóg é tar éis bás a athar, Cumall, maraithe ag Goll mac Morna. Ba bhanghaiscíoch mór í, agus comrádaí an bhandraoi, Bodhmall, aintín Fhionn. Thóg siad faoi rún é sa choill ar Shliabh Bladhma. Sa deireadh agus cáil Fhionn ag leathadh ar fud na tíre, bhí baol ann go dtarraingeofaí aird mharfóirí a athar. Faoin am seo, bhí gach a raibh ar eolas acu múinte dó chun maireachtáil ar a thoil féin, agus d'imigh sé leis faoi réir rí Bheanntraí.
Namhaid Chumhaill
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ba ghaiscíoch ard gránna na bhFiann é an dara Liath Luachra. Ba namhaid Chumhaill é, agus an chéad a bhuail é le linn an catha inár éag sé. Níos déanaí, thug Goll mac Morna taiscí Chumhaill dó, agus cheap sé é ina chisteoir oifigiúil na bhFiann. Ba é a chorrbolg ar cheann de mhór-chistí na buíne.
Mharaigh Liath gaiscíoch óg lá darbh ainm Glonda. Chonaic Fionn máthair an fhir ag caoineadh fola de bharr a bháis, agus shocraigh sé díoltas a bhaint as. Mharaigh sé Liath go héasca agus bhain de a thaisce.
Bhí mac ag an Liath seo, Conán mac Lia, a d'éirigh ina thiarna Luchra[1] agus foghlaí in éadan Fhionn agus na bhFiann. Sa deireadh thiar, rinneadh síocháin eatarthu agus chuaigh sé ina bhall leo.
Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- MacKillop, James James MacKillop (1998). Dictionary of Celtic Mythology. Oxford. ISBN 0-19-860967-1.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ An Luachair ar logainm.ie