Franklin D. Roosevelt

Franklin D. Roosevelt
	;
Beathaisnéis
Breith	(en) Franklin Delano Roosevelt ; 30 Eanáir 1882; Hyde Park, New York
Bás	12 Aibreán 1945 ; 63 bliana d'aois; Little White House, Georgia (en)
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Rith fola ceirbreach)
Áit adhlactha	Franklin Delano and Anna Eleanor Roosevelt tomb (en)
32 Uachtarán na Stát Aontaithe
	4 Márta 1933 – 12 Aibreán 1945 (bás in oifig) ; ← Herbert C. Hoover – Harry S. Truman → ; Toghadh i: 1932 United States presidential election (en) , 1936 United States presidential election (en) , 1940 United States presidential election (en) , 1944 United States presidential election (en)
26 Uachtarán tofa na Stát Aontaithe
	8 Samhain 1932 – 4 Márta 1933 ; ← Herbert C. Hoover – Dwight D. Eisenhower → ; Toghadh i: 1932 United States presidential election (en)
44 Gobharnóir Nua Eabhrac
	1 Eanáir 1929 – 31 Nollaig 1932 ; ← Al Smith – Herbert Henry Lehman →
Rúnaí Cúnta an Chabhlaigh
	17 Márta 1913 – 26 Lúnasa 1920 ; ← Beekman Winthrop – Gordon Woodbury →
Ball de Sheanad Stáit Nua-Eabhrac
	1 Eanáir 1911 – 17 Márta 1913
Ard-Ghobharnóir na nOileán Filipíneach
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Eaglais Easpagóideach agus an Protastúnachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Scoil Dlí Columbia (1904–1907); Coláiste Harvard ; Groton School (en) (–1900)
Áit chónaithe	Nua-Eabhrac
Teanga dhúchais	Béarla Meiriceánach
Airde	189 cm
Lámhcheannas	Deasógacht
Gníomhaíocht
Suíomh oibre	Washington, D.C.
Gairm	státaire
Ball de pháirtí polaitíochta	an Páirtí Daonlathach
Teangacha	Béarla, an Ghearmáinis agus an Fhraincis
Gairm mhíleata
Géillsine	Stáit Aontaithe Mheiriceá
Brainse míleata	Fórsaí Armtha na Stát Aontaithe
Coinbhleacht	An Chéad Chogadh Domhanda agus an Dara Cogadh Domhanda
Spórt	galf
Saothar
Suíomh a chartlainne	Franklin D. Roosevelt Presidential Library and Museum (en) ;
Teaghlach
Teaghlach	Roosevelt family (en)
Céile	Eleanor Roosevelt (1903–1945), bás an duine
Páiste	Elliott Roosevelt, Anna Roosevelt Halsted, James Roosevelt, John Aspinwall Roosevelt, Franklin Delano Roosevelt Jr., Franklin Delano Roosevelt
Athair	James Roosevelt agus Sara Roosevelt
Siblín	James Roosevelt Roosevelt
Duine muinteartha	Theodore Roosevelt (fifth cousin (en) )
	Gradam a fuarthas (15 Aibreán 1948) Knight Grand Cross of the Military Order of William (en) ; (1945) American Philatelic Society Hall of Fame (en) ; (1941) Duine na Bliana ón irisleabhar Time; (1941) Bonn Albert; (1934) Duine na Bliana ón irisleabhar Time; (1932) Duine na Bliana ón irisleabhar Time; Order of Willem (en) ; Grand Cross of the Order of the Legion of Honour (Philippines) (en) ; Médaille militaire; Philippine Legion of Honor (en) ;
	Ainmnithe do (1945) Duais Nobel na Síochána; (1939) Duais Nobel na Síochána; (1938) Duais Nobel na Síochána; (1934) Duais Nobel na Síochána;
	Síniú

B'é Franklin Delano Roosevelt (30 Eanáir, 1882 – 12 Aibreán, 1945) an 32ú hUachtarán ar na Stáit Aontaithe ó 1933 go dtí a bhás i 1945. Bhí sé ina bhall den pháirtí Daonlathach. Bhí ceithre théarma Uachtaránachta ag Roosevelt i ndiaidh a chéile, níos mó ná ag aon uachtarán eile.

Dúirt Roosevelt - agus é ag seasamh don Uachtaránacht sa bhliain 1932 - go dtairgfeadh sé 'New Dea!' do mhuintir Mheiriceá. Dá dtoghfaí é, chuirfeadh an Rialtas scéimeanna ar bun (tógáil bóithre agus dambaí, mar shampla) chun obair a chur ar fáil, a gheall sé ag an am. Thug móramh na Meiriceánach a vóta dó i ngeall ar a pholasaithei Samhain 1932. Cheap a lán de lucht an rachmais i Meiriceá gur bheag ná gur Chumannachas a bhí i gceist agus chuir siad ina choinne^[1]

Sa bhliain 1933, ní go furasta a d'áitigh Roosevelt ar an gComhdháil tacaíocht a thabhairt dó, ach mheall a chéad óráid ina láthair a lán díobh ar a thaobh ar an 4 Márta 1933. Is éard a dúirt sé leo, go bunúsach, ná go n-éireodh go breá le Meiriceá arís dá mbeadh daoine ciallmhar agus glacadh leis an saol mar a bhí i ndáiríre. Dúirt Roosevelt

“Is é an t-aon rud ar chóir dúinn eagla a bheith orainn roimhe ná an eagla féin ... Tá na mílte dár saoránaigh dífhostaithe agus fadhb mhór rompu amach .. , gan aon toradh ar a gcuid iarrachtaí ... Ach ní easpa acmhainní is cúis lenár n-ainnise. Tá flúirse i mbéal an dorais againn ach tá ag teip orainn leas a bhaint aisti ...”.

Ceann de scéimeanna Roosevelt ná damba millteanach mór a thógáil ar abhainn na Tennessee chun leictreachas a sholáthar. Tugadh an Tennessee Valley Authority (T.V.A.) ar an dream ar cuireadh cúram a thógála agus a reáchtála orthu.

Tagairtí

↑ Cowman, Des (1991). Fianaise na Staire Iml. 3 : Gnéithe de Stair an 20ú hAois, Ar dTuiscint ar an Domhan Nua-Aoiseach, leathanach 67 (An Gúm).

[1] Cowman, Des (1991). Fianaise na Staire Iml. 3 : Gnéithe de Stair an 20ú hAois, Ar dTuiscint ar an Domhan Nua-Aoiseach, leathanach 67 (An Gúm).

[1]