William Gladstone

William Gladstone
Vice-President of the Board of Trade (en) Rúnaí Stáit Cogaidh agus Coilíneachtaí ← Edward Smith-Stanley - Henry Grey, 3ú hIarla Grey → Ball de Chomhairle Dhlíthiúil na Ríochta Aontaithe ball den 11ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Nollaig 10, 1832 - Nollaig 29, 1834 Dúiche: Newark (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1832 ball den 12ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Eanáir 6, 1835 - Iúil 17, 1837 Dúiche: Newark (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1835 Ball den 13ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Iúil 24, 1837 - Meitheamh 23, 1841 Dúiche: Newark (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1837 Ball den 14ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Meitheamh 29, 1841 - Nollaig 23, 1845 Dúiche: Newark (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1841 Uachtarán an Bhoird Trádála Bealtaine 15, 1843 - Feabhra 5, 1845 ← Frederick John Robinson - James Broun-Ramsay, 1st Marquess of Dalhousie (en) → Ball den 15ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Iúil 29, 1847 - Iúil 1, 1852 Dúiche: Ollscoil Oxford Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1847 Ball de 16ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Iúil 7, 1852 - Márta 21, 1857 Dúiche: Ollscoil Oxford Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1852 Ball de 17ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Márta 27, 1857 - Aibreán 23, 1859 Dúiche: Ollscoil Oxford Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1857 Lord High Commissioner of the Ionian Islands (en) Eanáir 25, 1859 - Feabhra 17, 1859 ← John Young, 1st Baron Lisgar (en) - Henry Knight Storks (en) → Ball de 18ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Aibreán 28, 1859 - Iúil 6, 1865 Dúiche: Ollscoil Oxford Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1859 Ball de 19ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Iúil 11, 1865 - Samhain 11, 1868 Dúiche: South Lancashire (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1865 Ceannaire Theach na dTeachtaí Deireadh Fómhair 1865 - Meitheamh 26, 1866 ← Henry John Temple - Benjamin Disraeli, an Chéad Iarla Beaconsfield → 18. uachtarán ar an gCumann Staidrimh Ríoga 1867 - 1869 ← Richard Monckton Milnes, 1st Baron Houghton (en) - William Newmarch (en) → ball den 20ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Samhain 17, 1868 - Eanáir 26, 1874 Dúiche: Greenwich (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1868 Ceannaire Theach na dTeachtaí Nollaig 3, 1868 - Feabhra 17, 1874 ← Benjamin Disraeli, an Chéad Iarla Beaconsfield - Benjamin Disraeli, an Chéad Iarla Beaconsfield → Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe Nollaig 3, 1868 - Feabhra 17, 1874 ← Benjamin Disraeli, an Chéad Iarla Beaconsfield - Benjamin Disraeli, an Chéad Iarla Beaconsfield → Ball den 21ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Eanáir 31, 1874 - Márta 24, 1880 Dúiche: Greenwich (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1874 Ball den 22ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Márta 31, 1880 - Bealtaine 3, 1880 Dúiche: Leeds (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1880 Ball den 22ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Márta 31, 1880 - Samhain 18, 1885 Dúiche: Midlothian (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1880 Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe Aibreán 23, 1880 - Meitheamh 9, 1885 ← Benjamin Disraeli, an Chéad Iarla Beaconsfield - Robert Gascoyne-Cecil → Ceannaire Theach na dTeachtaí Aibreán 23, 1880 - Meitheamh 9, 1885 ← Stafford Northcote, 1st Earl of Iddesleigh (en) - Michael Hicks Beach, 1st Earl St Aldwyn (en) → Seansailéir an Státchiste Aibreán 28, 1880 - Nollaig 16, 1882 ← Stafford Northcote, 1st Earl of Iddesleigh (en) - Hugh Childers (en) → Ball den 23ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Samhain 24, 1885 - Meitheamh 26, 1886 Dúiche: Midlothian (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1885 Ceannaire Theach na dTeachtaí Feabhra 1, 1886 - Iúil 2, 1886 ← Michael Hicks Beach, 1st Earl St Aldwyn (en) - Lord Randolph Churchill (en) → Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe Feabhra 1, 1886 - Iúil 20, 1886 ← Robert Gascoyne-Cecil - Robert Gascoyne-Cecil → Tiarna shéala stáit Feabhra 17, 1886 - Iúil 20, 1886 ← Dudley Ryder - George Cadogan, 5th Earl Cadogan (en) → Ball den 24ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Iúil 1, 1886 - Meitheamh 28, 1892 Dúiche: Midlothian (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1886 Ball den 24ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Iúil 2, 1886 - Lúnasa 9, 1886 Dúiche: Leith Burghs (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1886 Ceannaire an Fhreasúra Iúil 20, 1886 - Lúnasa 11, 1892 Ball den 25ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe Iúil 4, 1892 - Iúil 8, 1895 Dúiche: Midlothian (en) Toghchán: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1892 Tiarna shéala stáit Lúnasa 15, 1892 - Márta 2, 1894 ← George Cadogan, 5th Earl Cadogan (en) - Edward Marjoribanks, 2nd Baron Tweedmouth (en) → Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe Lúnasa 15, 1892 - Márta 2, 1894 ← Robert Gascoyne-Cecil - Archibald Primrose → Ceannaire Theach na dTeachtaí Lúnasa 15, 1892 - Márta 2, 1894 ← Arthur Balfour - William Vernon Harcourt (en) → Tiarna shéala stáit Lúnasa 20, 1892 - Márta 10, 1894 ← George Cadogan, 5th Earl Cadogan (en) - Edward Marjoribanks, 2nd Baron Tweedmouth (en) →
Saol
Eolas breithe	Learpholl agus 62 Rodney Street, Liverpool (en) , 29 Nollaig 1809, 1809
Náisiúntacht	Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann An Ríocht Aontaithe
Bás	Hawarden Castle (en) , 19 Bealtaine 1898, 1898
Áit adhlactha	Abtheach Westminster
Muintir
Athair	Sir John Gladstone, 1st Baronet
Máthair	Anne MacKenzie Robertson
Céile/Céilí	Catherine Gladstone (en)  (Iúil 25, 1839 -  luach anaithnid)
Páistí	liosta iomláin William Henry Gladstone Mary Gladstone Henry Gladstone, 1st Baron Gladstone of Hawarden (en) Herbert Gladstone, 1ú Bhíocunta Gladstone Helen Gladstone Agnes Gladstone Stephen Edward Gladstone Catherine Jessy Gladstone
Siblíní	liosta iomláin John Gladstone
Oideachas
Alma mater	Christ Church (en) Coláiste Eton (1821 - 1827)
Teangacha	an Béarla
Gairm
Gairm	polaiteoir, taidhleoir, staitisteoir agus scríbhneoir
Áit oibre	Londain
Fostóirí	Ollscoil Dhún Éideann
Duaiseanna	Comhalta den Chumann Ríoga  (1881)
Ballraíocht	Cumann Ríoga Acadamh Eolaíochtaí na hUngáire Hellenic Philological Society of Constantinople (en) Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá Accademia dei Lincei American Antiquarian Society (en) Cumann Léinn na Seirbia Acadamh Eolaíochtaí agus Ealaíon na Seirbia Historic Society of Lancashire and Cheshire (en) Accademia della Crusca
Cleamhnú
Reiligiúin	Anglacánachas
Páirtithe polaitíochta	An Páirtí Coimeádach Páirtí na dTóraithe An Páirtí Liobrálach

Polaiteoir Briotanach ab ea William Ewart Gladstone, (29 Nollaig, 1809 – 19 Bealtaine, 1898).

Thosaigh sé leis an bPáirtí Coimeádach, ach chuaigh sé isteach sa Pháirtí Liobrálach sa bhliain1859.

Clú

Ba chuid de na príomh-airí is láidre riamh é Gladstone. Bhí tionchar mór aige ar pholaiteoirí níos déanaí freisin, mar shampla Winston Churchill.

Portráid Gladstone (1874) le Franz von Lenbach

Ba é Benjamin Disraeli a phríomh-namhaid i bpolaitíocht ag an am.

Thug Charles Stewart Parnell agus an Páirtí Parlaiminteach na hÉireann tacaíocht do Gladstone agus dá pháirtí Liobrálach ar feadh tamaill. Ach sa bhliain 1885, tháinig an scannal "Maamtrasna" chun solais; dhiúltaigh Rialtas na Breataine fiosrúchán poiblí a ghairm, rud a chur dlús le turnamh Rialtas Liobrálach Gladstone, nuair a thacaigh Parnell agus na feisirí Éireannacha leis na Caomhaigh. Tugtar an ‘Maamtrasna Alliance’ ar an chomhghuaillíocht neamhghnách seo.

1891

Bhí Gladstone i gcumhacht arís sa bhliain 1886, Ritheadh An Chéad Bhille um Rialtas Dúchais na hÉireann ar 8 Aibreán 1886., Ach ní bhfuair sé faomhadh Theach na dTeachtaí.

Bás

Thug sé saol fada leis agus an tseanaois a mharaigh é ar 19 Bealtaine, 1898. Tugadh sochraid mhór bhreá dó, a thaisteal chuig Mainistir Westminister ar an Underground (District Line).

8 Aibreán 1886: Gladstone i mbun, ach dhiúltaigh Teach na dTeachtaí an chéad Bhille um Rialtas Dúchais na hÉireann