William Gladstone

An Ró-Onórach William Ewart Gladstone

Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe
I bhfeidhmeannas	Nollaig, 1868 – Feabhra, 1874 Aibreán, 1880 – Meitheamh, 1885 Feabhra, 1886 – Lúnasa, 1886 Lúnasa, 1892 – Feabhra, 1894
Réamhtheachta(í)	Benjamin Disraeli The Earl of Beaconsfield The Marquess of Salisbury
Comharba(í)	Benjamin Disraeli The Marquess of Salisbury The Earl of Rosebery
Dáta breithe	29 Nollaig 1809
Dáta báis:	19 Bealtaine 1898
Áit bhreithe	Learpholl, Sasana
Áit bháis:	Flintshire, Sasana
Páirtí polaitíochta	Páirtí Coimeádach agus Páirtí Liobrálach
Toghcheanta(i)r	Newark
Síniú

Polaiteoir Briotanach ab ea William Ewart Gladstone, (29 Nollaig, 1809 – 19 Bealtaine, 1898).

Thosaigh sé leis an bPáirtí Coimeádach, ach chuaigh sé isteach sa Pháirtí Liobrálach sa bhliain1859.

Clú

Ba chuid de na príomh-airí is láidre riamh é Gladstone. Bhí tionchar mór aige ar pholaiteoirí níos déanaí freisin, mar shampla Winston Churchill.

Portráid Gladstone (1874) le Franz von Lenbach

Ba é Benjamin Disraeli a phríomh-namhaid i bpolaitíocht ag an am.

Thug Charles Stewart Parnell agus an Páirtí Parlaiminteach na hÉireann tacaíocht do Gladstone agus dá pháirtí Liobrálach ar feadh tamaill. Ach sa bhliain 1885, tháinig an scannal "Maamtrasna" chun solais; dhiúltaigh Rialtas na Breataine fiosrúchán poiblí a ghairm, rud a chur dlús le turnamh Rialtas Liobrálach Gladstone, nuair a thacaigh Parnell agus na feisirí Éireannacha leis na Caomhaigh. Tugtar an ‘Maamtrasna Alliance’ ar an chomhghuaillíocht neamhghnách seo.

1891

Bhí Gladstone i gcumhacht arís sa bhliain 1886, Ritheadh An Chéad Bhille um Rialtas Dúchais na hÉireann ar 8 Aibreán 1886., Ach ní bhfuair sé faomhadh Theach na dTeachtaí.

Bás

Thug sé saol fada leis agus an tseanaois a mharaigh é ar 19 Bealtaine, 1898. Tugadh sochraid mhór bhreá dó, a thaisteal chuig Mainistir Westminister ar an Underground (District Line).

8 Aibreán 1886: Gladstone i mbun, ach dhiúltaigh Teach na dTeachtaí an chéad Bhille um Rialtas Dúchais na hÉireann