Ainbhioth mac Aodha
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Bás | 882 |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | monarc  |
| Teaghlach | |
| Páiste | Fiachna mac Ainbhith |
Rí Ulad de Dhál Fhiatach ba ea Ainbhioth mac Aodha (Sean-Ghaeilge Ainbíth mac Áedo) (bás 882). Eochaidh mac Fiachna (bás 810), iar-rí Ulad, ba ea a sheanathair.[1][2] Bhí sé i réim ón mbliain 873 go dtí 882.[3]
Mharaigh Aodh athair Ainbhith (bás 839) a dheartháir féin, Muireadhach (bás 839), rí Ulad. Maraíodh Aodh an bhliain chéanna, ámh, ag a nia, Madadán mac Muireadhaigh (bás 857), a d'éirigh ansin ina rí Ulad. Tháinig ansin Leathlobhar mac Loingsigh (bás 873) de Dhál iomaíochta Araí i gcomharbacht ar Mhatadán. B'fhéidir é gur rídhamhna é Ainbhioth, óir go bhfeictear é i gceannas arm na nUlad sa bhliain 864. Sa bhliain úd, cloíodh go holc na hUlaid ag an Ardrí Aodh Fionnliath (bás 879) Uí Néill an Tuaiscirt agus a chomhghuaillí, Flann mac Conaing as Breá (bás 868).[4]
D'éirigh Ainbhioth ina rí sa bhliain 873 tar éis bhás Leathlobhair. Insítear sna hannála go ndeachaigh sé i mbun chuaigh in éadan a chomharsana. Sa bhliain 878, mharaigh na hUlaid Cumascach mac Muireadhaigh, rí Uí Criomthainn (dream na nOiriall in oirthear Fhear Manach agus tuaisceart Mhuineacháin).[5] Sa bhliain 882, tharla coimheascar idir na hUalid agus Conaille Muirtheimne (suite i gceachtar n Dhún Dealgan, Contae Lú). Maraíodh Ainbhioth i dteannta lena chomhghuaillí, Conallán mac Maoil Dúin, rí Uí Eachach Chobha.[6]
Rinneadh rí Ulad fosta dá mhac, Fiachna (bás 886).
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Corpus of Electronic Texts
- Annála Inis Faithlinn, G100004
- Annála Tiarnaigh, G100002
- Annála Uladh, cuid 1, G100001A
- Annála na gCeithre Máistrí, cuid 1, G800011A
- Leabhar Laighneach, Rig Ulad, G800011A
- Byrne, Francis John (2001), Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
- Charles-Edwards, T. M. (2000), Early Christian Ireland, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-36395-0
Naisc sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Byrne, Tábla 6
- ↑ Charles-Edwards, Aguisín XXI
- ↑ Tugtar réimeas 10 mbliana dó sa Leabhar Laighneach
- ↑ Annála Uladh, AU 864.3
- ↑ AU 878.4
- ↑ AU 882.4