An Stát Ioslamach

An Stát Ioslamach
	(ar) الدولة الإسلامية
	Black Standard (en)
	;
Mana	باقية وتتمدد
Ainmnithe in ómós	An tIoslam
Sonraí
Ainm gearr	ISIS, ISIL, IS, دَاعِش, EI, EII, EIIL, IS, EIIL, EIIS, IŜIL, IŜIS, ИГ, ИГИ́Л, ІД, ІДІЛ, ІД, IДIЛ, İŞİD, IŞİD, İD, EI, ИД, ИДИЛ, ISIL, ISIS, IS, ΙΚ, ISIL, ISIS, IS, EIIL, EIIS, EI, SI, PI, IPIL, ĞŞİD, ISHID, ID, דאע״ש, ԻԼԻՊ, ԴԱԻՇ, ИМ, ИШИМ, ÏM agus ÏŞÏM
Cineál	eagraíocht sceimhlitheoireachta ; self-proclaimed state (en) ; self-proclaimed monarchy (en) ; eagraíocht armtha ; stát Ioslamach ; cailifeacht (2014–)
Idé-eolaíocht pholaitíochta	Jihadism (en) ; Ioslamachas
Teanga oifigiúil	An Araibis
Foirm dlí
Téann in áit	Islamic State of Iraq (en) ; Al-Qaeda in Iraq (en) ; Mujahideen Shura Council (en) ; Jama'at al-Tawhid wal-Jihad (en)
Dáta a bunaíodh	1999: Jama'at al-Tawhid wal-Jihad (en) ; 2006: Islamic State of Iraq (en)
Bunaitheoir(í)	Abu Musab al-Zarqawi agus Abu Bakr al-Baghdadi
	Ócáid shuntasach
10 Meitheamh 2014 4 Meitheamh 2014-10 Meitheamh 2014	2014 Fall of Mosul (en)
25 Meitheamh 2014 5 Meitheamh 2014-25 Meitheamh 2014	2014 Northern Iraq offensive (en)
Lúnasa 2014	Sinjar massacre (en)
29 Meitheamh 2015 25 Meitheamh 2015-29 Meitheamh 2015	Kobanî massacre (en)
Rialachas corparáideach
Uachtaránacht	Abu Bakr al-Baghdadi (2013–2019); Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi (2019–2022); Abu al-Hasan al-Hashimi al-Qurashi (en) (2022–2022); Abu al-Hussein al-Husseini al-Qurashi (en) (2022–)
Leader of the Islamic State (en)	Abu al-Hussein al-Husseini al-Qurashi (en)
Foilsiú inmhéanach	Amaq News Agency (en)
Fochomhlacht	An Stát Ioslamach sa Libia ; Islamic State in Somalia (en) ; Islamic State in the Greater Sahara (en) ; Sheikh Omar Hadid Brigade (en) ; Jund al-Khilafah (en) ; Islamic State – Najd Province (en) ; Islamic State – Central Africa Province (en) ; Islamic State – Caucasus Province (en) ; Islamic State – Yemen Province (en) ; Islamic State – Sinai Province (en) ; Islamic State – Khorasan Province (en) ; Abu Sayyaf (en) (2014–); Boko Haram (2015–)
Cuid de	Al-Qaeda (2004–2014)

Is é atá sa Stát Ioslamach (giorraithe mar SI), nó ISIS, Daesh, Daish, srl. ná eagraíocht Silafi jiohádach a bhaineann úsáid as foréigean agus sceimhlitheoireacht chun a gcuspóirí polaitiúla agus creidimh a chur i gcrích. An Stát Ioslamach san Iaráic agus sa Leiveaint (SIIL) a thugtar air freisin i measc roinnt leaganacha eile den ainm.

I measc na n-eagraíochtaí agus na dtíortha a aithníonn an Stát Ioslamach mar ghrúpa sceimhlitheoireachta, tá na Náisiúin Aontaithe, an tAontas Eorpach, na Stáit Aontaithe, an Rúis, an Tuirc, an Indinéis, agus araile. Tá 60 tír ag troid le SI ar bhealach díreach nó indíreach. Deir SI go bhfuil údarás acu ar Mhoslamaigh ar fud an domhan, ach diúltaíonn grúpaí Moslamacha a leithéid SI mura mbíonn siad faoin smacht SI.

Tá an SI nasctha sa Nigéir agus tíortha Afraiceacha eile le Boko Haram. 'Cúige na hAfraice Thiar' an t-ainm a thugann SI ar na limistéir atá faoi smacht Boko Haram.

Raison d'être[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá SI i gcoimhlint leis an Iarthar, agus na Stáit Aontaithe go háirithe, mar gheall ar an tacaíocht a dtugtar don stát Iosrael, cúpla réimse deachtóireachta sa Mheánoirthear, agus na bunáiteanna a bhí ag na Meiriceánaigh san Araib Shádach, an tír ina bhfuil na cathracha Meice agus Medina suite.

Tá SI i gcoimhlint le Moslamacha eile chomh maith, agus an dearcadh 'liobrálach' atá acu.

Eachtraí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Mosc Ióna i Mosul na hIaráice a scrios fórsaí an SI

Sna 2010idí, thug IS go leor den Mheánoirthear faoina smacht, ... bhí smacht ag an Stát Ioslamach ar oirthear na Siria (móide codanna beaga eile den tír chéanna), cuid mhaith d’iarthar na hIaráice, agus áiteanna scaipthe sa Libia agus sa Nigéir. Bhí suas le 10 milliún duine faoina riail ar feadh tamaillín. Thug lucht SI “an Chailifeacht” ar a riail.

Sa mbliain 2014 bhí go leor cainte sna meáin faoin slad a bhí ISIS a dhéanamh ar ghrúpa beag Iasaídeach (Yazidi) a bhí ina gcónaí thart ar chathair Sinjar i dtuaisceart na hIaráice.^[1] Bhí SI á ndíbirt seo as a dtithe agus as a ngabháltais. Maraíodh breis is 3000 fear agus seanduine de na Yazidi. Díoladh breis is 6000 bean agus a bpáistí ar mhargaí sclábhaíochta is gnéis. A gcoir – gur ainchreidmhigh a bhí iontu nár ghéill d’Ioslam.^[1]

I mí Iúil na bliana 2014, ghabh fórsaí SI Mosul, cathair san Iaráic, agus scrios siad Mosc Yunus (Ióna sa traidisiún Críostaí) in éineacht le mosc eile ón 13ú céad agus scrín Chríostaí ón 14ú céad.^[2]