Aerfort Bhaile Átha Cliath

WD Bosca Sonraí Foirgneamh Aerfort Bhaile Átha Cliath
IATA: DUB OACI: EIDW
Lipéad sa teanga dhúchais	(en) Dublin Airport (ga) Aerfort Bhaile Átha Cliath
Ainmnithe in ómós	Baile Átha Cliath
Sonraí
Cineál	Aerfort idirnáisiúnta, aerfort agus aeradróm tráchta tráchtála
Foirgníocht	1940
Dáta na hoscailte oifigiúla	1940
Tréith
Airde os cionn na farraige	242 ft
Rúidbhealach Ábhar foirgníochta 10/28 2,637 m 45 m asfalt 16/34 2,072 m 61 m asfalt
Suíomh geografach
Limistéar riaracháin	Fine Gall, Éire
53° 25′ 17″ N, 6° 16′ 12″ O
Codanna	Dublin Airport South Gates (en) Dublin Airport Terminal 1 (en) Dublin Airport Pier 1 (en) Dublin Airport Pier 3 (en) Dublin Airport Terminal 2 (en) Dublin Airport Pier 2 (en) Dublin Airport Pier 4 (en) Dublin Airport Gates 332-335 (en)
Gníomhaíocht
Úinéir	Rialtais na hÉireann
Oibreoir	Údarás Aerfort Bhaile Átha Cliath

Is é Aerfort Bhaile Átha Cliath an t-aerfort is mó in Éirinn. Tá Údarás Aerfort Bhaile Átha Cliath (Dublin Airport Authority nó an DAA) i bhfeighil ar an aerfort.

Tá Aerfort Bhaile Átha Cliath suite 10km ó thuaidh ó Chathair Bhaile Átha Cliath i mBaile Chóilín, Fine Gall, agus 71m os cionn leibhéal na farraige.

I 2018, chuaigh níos mó ná 31.5 milliún paisinéirí tríd an aerfort, rud a fhágann gurb é an 13ú haerfort is gnóthaí san Eoraip. Is é Aerfort Baile Átha Cliath an ceanncheathrú le Aer Lingus, Ryanair, ASL Éireannach, agus CityJet.

Aerfort Bhaile Átha Cliath

Aer Lingus DC-3, c. 1950

Airbus A320 de chuid Aer Lingus ag tuirlingt san aerfort

Airbus A320 de chuid Aer Lingus

Eitleáin Boeing 737-800 de chuid Ryanair

Conspóidí

Sna 1990idí, moladh tríú críochfort a thógáil ag an aerfort. Sa bhliain 2024, bhí an t-Údarás ag feitheamh ar bhreith ón gComhairle Contae faoin bplean a bhí curtha isteach acu.

Le taobh an aerfoirt tá an talamh atá beartaithe don bhonneagar ar an margadh gan díol le fada. Thairg Údarás an Aerfoirt €75 milliún ar an suíomh 260 acra sa bhliain 2023, ach bhí na húinéirí - muintir McEvaddy - ag lorg a thrí oiread. Bhí plean leis an gcríochfort a thógáil curtha faoi bhráid Chomhairle Chontae Fhine Gall in 2024 ag Des agus Ulick McEvaddy. Ach tá an t-Údarás ag díriú ar a bplean féin.

Stair

• 1939: Thosaigh breathnadóireachtaí sionoptacha ag Aerfort Bhaile Átha Cliath.
• 19 Eanáir 1940: D'oscail go hoifigiúil Aerfort Bhaile Átha Cliath ag 9:00am. Rinneadh an chéad eitilt tráchtála don chéad uair riamh ó Aerfort Bhaile Átha Cliath go Learpholl (Aer Lingus Lockheed 14).
• 1941: D'oscail an Teirminéil nua, ar a dtugtar anois an OCTB (Old Central Terminal Building nó an Sean-Lároifig Theirminéil). Is foirgneamh liostaithe é seo. Ba é Desmond Fitzgerald, deartháir an Iar-Thaoisigh Garret Fitzgerald, a dhear é.
• 1942 Bhog an Oifig Meitéareolaíochta óna sheancheathrú, áit a raibh aonad ospidéil de chuid an RAF le linn an Chéad Chogaidh Dhomhanda, go dtí Lároifig an Teirminéil nua. Tá an Oifig Meitéareolaíochta ann go fóill.
• 1943: Faoi dheireadh 1943, bhí an oifig réamhaisnéise ag Aerfort Bhaile Átha Cliath ag soláthar seirbhíse le heitiltí thras-chainéil agus bhain sé an freagracht as na seirbhíse don Aerchór agus d’Óglaigh na hÉireann ó Fhaing (Foynes).
• 19 Samhain 2010. D'oscail an dara críochfort. D'oscail an taoiseach, Brian Cowen, é.
• 24 Lúnasa 2022: Osclaíodh rúidbhealach nua ar taobh thuaidh an aerfoirt. Athraíodh ainm an rúidbhealaigh 10/28 go 10R/28L agus tugadh an t-ainm 10L/28R ar an gceann nua. Tá fad 3,100 méadar ar an rúidbhealach seo, níos faide ná na cinn eile.

Aerlínte agus cinn scríbe

Is féidir eitilt ó Bhaile Átha Cliath chuig an chuid is mó de phríomhaerfoirt na hEorpa, chomh maith le príomhaerfoirt Mheiriceá Thuaidh agus an Mheánoirthir.