Impireacht na Gearmáine
 Impireacht na Gearmáine | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Deutsches Reich (de)  | |||||
|
|||||
 | |||||
| Aintiún | Heil dir im Siegerkranz | ||||
| Mana | «Gott mit uns» | ||||
| Suíomh | |||||
-de.svg) | |||||
| |||||
| Príomhchathair | Beirlín | ||||
| Daonra | |||||
| Iomlán | 41,058,792 (1871) | ||||
| • Dlús | 75.91 hab./km² | ||||
| Teanga oifigiúil | an Ghearmáinis | ||||
| Reiligiún | an Protastúnachas | ||||
| Tíreolaíocht | |||||
| Cuid de | Na Cumhachtaí Láir | ||||
| Achar dromchla | 540,858 km² | ||||
| Ar theorainn le | |||||
| Sonraí stairiúla | |||||
| Leanann sé/sí | North German Confederation (en)  | ||||
| Cruthú | 1 Eanáir 1871 | ||||
| Díscaoileadh | 9 Samhain 1918 | ||||
| Á leanúint ag | Poblacht Weimar | ||||
| Eagraíocht pholaitiúil | |||||
| Córas rialtais | monarcacht fheidearálach agus monarcacht bhunreachtúil | ||||
| Comhlacht reachtach | Reichstag | ||||
| • Rí na Prúise | Wilhelm I, Impire na Gearmáine (1871–1888) | ||||
| Eacnamaíocht | |||||
| Airgeadra | marg na Gearmáine | ||||
.svg)
Bhí Impireacht na Gearmáine (Gearmáinis: Deutsches Kaiserreich), i réim ó aontú na Gearmáine i 1871 agus tháinig deireadh leis nuair a d'éirigh Kaiser Wilhelm II as i mí na Samhna 1918. Tháinig Poblacht Cónaidhme na Gearmáine ina náit.
Bhí Impireacht na Gearmáine comhdhéanta de 27 gcríocha comhábhair, an chuid is mó acu faoi riail teaghlaigh ríoga. Cé go raibh breis is 50% de daonáireamh na tíre suite i Ríocht na Prúise agus an chuid is mó de thalamh na hImpireachta chomh maith, is beag cumhacht a bhí an an Phrúise taobh istigh den Impireacht. Mar a dúirt Dwyer (2005), "bhí tionchar polaitiúil agus cultúrtha na Prúise laghdaithe go mór" tríd na 1890dí. Bhí trí mhórchomharsana Impireacht na Gearmáine in iomaíocht leis: Impireacht na Rúise ar an taobh thoir, an Fhrainc ar an taobh thiar, agus an Ostair-Ungáir ó dheas.
Coilíneachtaí na Gearmáine
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ba é Impireacht Colonial na Gearmáine na críocha thar lear ag Impireacht na Gearmáine. Tharla iarrachtaí gearr-tréimhseach ar coilíniú ag stáit aonair na Gearmáine na céadta bliain roimhe seo, ach iarrachtaí colonial ríthábhachtach thosaigh ach amháin i 1884 leis an 'Scramble for Africa'.
na nGearmánach san Afraic Thiar Theas/An Namaib (Tugadh don Afraic Theas), Tógalainn na Gearmáine/Tóga (Roinnte ag an mBreatain agus an Fhrainc), Kamerun na Gearmáine/Camarún (Roinnte ag an mBreatain agus an Fhrainc), Gearmáinis Oirthear na hAfraice/An Tansáin (Chuaigh a bhformhór go dtí an Bhreatain ach cuid acu go dtí an Bheilg agus an Phortaingéil), Nua-Ghuine na Gearmáine/Nua-Ghuine Phapua (Tugadh don Astráil), Samó na Gearmáine/Samó (Tugadh don Nua-Shéalainn) agus eile
Díscaoileadh
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí an Impireacht na Gearmáine tuaslagtha go hoifigiúil ar 10 Lúnasa 1919 agus in ionad an stát daonlathach, Poblacht Weimar. Tógadh coilíneachtaí na Gearmáine ar láimh ag an Bhreatain Mhór, an Fhrainc, an tSeapáin, an Nua-Shéalainn agus an Astráil.
Cogadh Franco-Prúise
[cuir in eagar | athraigh foinse]Cuireadh Impireacht na Gearmáine le chéile i bPálás Versailles tar éis dóibh an Fhrainc a ruaigeadh i gCogadh na Fraince-na Prúise, le Cónaidhm na Gearmáine Thuaidh faoi stiúir na Prúise, An Bhaváir, Baden, agus An tSacsain ag aontú. Chiallaigh an cogadh freisin gur tugadh Alsace-Lorraine don Ghearmáin.
Aintiún
[cuir in eagar | athraigh foinse]Aintiún: