Flórans

Flórans
Firenze (it)
Leasainm	Florence
Suíomh
43° 46′ 17″ N, 11° 15′ 15″ E
Tír	an Iodáil
Réigiún san Iodáil	An Tuscáin
Metropolitan city of Italy (en)	Ceannchathair Fhlórans
Príomhchathair de	An Tuscáin Signoria of Florence (en) Poblacht Fhlórans (1115–1532) Diúcacht Fhlórans (1532–1569) Ard-Diúcacht na Tuscáine (1569–1860) Ríocht Etruria (1801–1807) Arno (1808–1814) Ríocht na hIodáile (1865–1871) Cúige Fhlórans (–2014) Ceannchathair Fhlórans (2015–)
Daonra
Iomlán	360,930 (2023)
• Dlús	3,527.46 hab./km²
Teanga oifigiúil	an Iodáilis
Tíreolaíocht
Achar dromchla	102.32 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	Arnó
Airde	50 m
Ar theorainn le	Bagno a Ripoli Impruneta Scandicci Fiesole Campi Bisenzio Sesto Fiorentino
Sonraí stairiúla
Eachtra thábhachtach	Léigear Fhlórans 1966 flood of the Arno (en)
Éarlamh	Eoin Baiste
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht feidhmiúcháin	municipal executive board of Florence (en)
Comhlacht reachtach	Florence City Council (en)
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist	50100 agus 50121–50145
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+01:00 Am Lár na hEorpa UTC+02:00
Glaochód	055
Cód NUTS	ITE14
Aitheantas ISTAT	048017
Cód cadastair na hIodáile	D612
Eile
Suíomh gréasáin	comune.fi.it

Cathair chois Abhainn Arno sa Tuscáin é Flórans. Firenze an t-ainm Iodáilise inniu, agus Florentia an chéad ainm Laidine a bhí air nuair a bhunaigh Iúil Caesar mar choilíneacht d'iarshaighdiúirí Rómhánacha é sa bhliain 59 RC. Fiorenza an seanlitriú Iodáilise nach n-úsáidtear a thuilleadh.

Is é Flórans an t-ochtú cathair is mó san Iodáil agus an chathair is mó sa Tuscáin inniu, nó tá milliún go leith duine ina gcónaí sa chathair nó sa cheantar uirbeach a bhaineann léi. Is é Flórans príomhchathair an réigiúin freisin, ó thaobh na gcúrsaí riaracháin de. Bhí an-ról ag an gcathair i stair chultúrtha an Renaissance, agus d'fhág ealaíontóirí móra na linne a n-oidhreacht ar an áit. Níos déanaí, ón mbliain 1865 go dtí an bhliain 1870, ba phríomhchathair Ríocht na hIodáile é Flórans. Tarraingíonn iontais na healaíne agus na hailtireachta na mílte turasóirí go dtí an áit gach uile bhliain.

Bhí rogha ealaíontóirí clasaiceacha na hIodáile ina gcónaí i bhFlórans, agus ba ansin a rugadh cuid mhór acu. Tá baint éigin le Flórans ag Dante Alighieri (file), Giovanni Boccaccio (scríbhneoir ceannródaíoch gearrscéalta anghrácha), Leonardo da Vinci (ealaíontóir agus eolaí), Sandro Botticelli (ealaíontóir), Niccolò Macchiavelli (fealsamh agus státaire, a chuir tús leis an eolaíocht pholaitiúil mar chraobh léinn), Filippo Brunelleschi (ealaíontóir), Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni (ealaíontóir), Donatello di Niccolò di Betto Bardi (ealaíontóir), Galileo Galilei (réalteolaí), Caterina de' Medici (baintreach an rí Fhrancaigh Annraoi a Dó, agus í ag déanamh ghnó na Banríona sa Fhrainc i ndiaidh bhás a fir chéile sa séú haois déag), Antonio Meucci (innealtóir Iodálach a rinne taighde ar aistriú na fuaime sa naoú haois déag - creideann cuid mhór Iodálach gurbh eisean agus níorbh é Alexander Graham Bell a chéadcheap an teileafón), Guccio Gucci (dearthóir éadaí agus gróintín gnó), Salvatore Ferragamo (dearthóir bróg), Roberto Gavalli (dearthóir éadaí), agus Emilio Pucci (dearthóir éadaí).

Basilica di Santa Maria del Fiore, i lár chathair Fhlórans