Feasta

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de publicacions periòdiquesFeasta
Feasta logo.gif
Cuir in eagar ar Wikidata
Cineálirisleabhar
Cárta innéacs
Teangaan Ghaeilge
Dáta foilsithe1948 Cuir in eagar ar Wikidata
Tréith
PríomhábharLitríocht na hÉireann
EagarthóirPádraig Mac Fhearghusa Cuir in eagar ar Wikidata

Suíomhfeasta.ie Cuir in eagar ar Wikidata

Iris Ghaeilge a phléigh litríocht, polaitíocht agus eolaíocht ab ea Feasta. Bunaíodh é in 1948 agus é d’aidhm aige Conradh na Gaeilge a chur chun cinn agus scríbhneoireacht nua a chothú.

Bhí Foras na Gaeilge ag tacú leis ar feadh tamaill ach rinne an Foras athchomhairle agus rún aige athrú a dhéanamh ar dháileadh na ndeontas.[1] Le tamall de bhlianta anuas tá Feasta ag seasamh ar a bhoinn féin.[2]

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí baint ag bunú Feasta le teacht chun cinn scríbhneoireacht na Gaeilge ó aimsir Athbheochan na Gaeilge. Ba é an scéal céanna ag An tUltach agus ag Comhar é. Mar a deir an tOllamh Nollaig Mac Congáil:

Chuidigh na foilseacháin sin ach go háirithe leis an Ghaeilge a thabhairt isteach sa nuaré agus dúshraith bhuan a leagan dár tharla i gcinniúint fhoilsitheoireacht agus scríbhneoireacht na Gaeilge ó shin.[3]

Is iomaí eagarthóir a bhí ag Feasta. Orthu sin bhí Seosamh Ó Duibhginn, Eoghan Ó Tuairisc, Séamas Ruiséil, Aogán Ó Muircheartaigh agus Íte Ní Chionnaith (a bhí ar an gcéad bhean a toghadh mar uachtarán Chonradh na Gaeilge). Is é Pádraig Mac Fhearghusa an t-eagarthóir a chaith an seal ab fhaide sa phost, agus is é Cormac Ó hAodha atá anois ann.[4]

Cé go bhfuil baint ag Feasta fós le Conradh na Gaeilge, tá sé neamhspleách i gcúrsaí eagarthóireachta.

Ábhar[cuir in eagar | athraigh foinse]

Foilsíonn Feasta léirmheasanna agus tráchtaireacht shóisialta agus pholaitiúil, in éineacht le tuairiscí ar imeachtaí cultúrtha a bhaineann leis an teanga. Scríobhann roinnt colúnaithe don iris go rialta. Foilsítear gearrscéalta agus filíocht, agus tá dánta le Máirtín Ó Direáin, Máire Mhac an tSaoi, Seán Ó Ríordáin, agus Nuala Ní Dhomhnaill. Tá sé de chuspóir ag Feasta scríbhneoireacht nua a spreagadh.[5] Níl drogall ar Feasta ábhar Gaeilge ó scríbhneoirí thar lear a fhoilsiú.

Feasta ar fáil le síntiús agus i roinnt siopaí, agus foilsíonn sé fógraí le foilsitheoirí Gaeilge. Tá roinnt mhaith de le léamh ar líne.

Nótaí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Ferdie Mac an Fhailigh (sean-Phríomh-Fheidhmeannach an Fhorais): “Promotion of Irish online and through publications must be strategic,” Irish Times, 2 Bealtaine 2014: http://www.irishtimes.com/culture/promotion-of-irish-online-and-through-publications-must-be-strategic-1.1780572
  2. ”Litir do Chairde Feasta,” Feasta, Meitheamh 2014, lch 27.
  3. Mac Congáil, Nollaig. Feasta, Innéacs 1948 – 2000. Feasta 2003: lch 8.
  4. Nuacht RTÉ,12 Nollaig 2019: "Cormac Ó hAodha ina eagarthóir nua ar Feasta": https://www.rte.ie/news/nuacht/2019/1209/1097958-cormac-o-haodha-ina-eagarthoir-nua-ar-feasta/
  5. Mac Congáil, ibid.: lch 10.

Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]