Jump to content

Deamán mac Cairill

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó Demmán mac Cairill)
Infotaula de personaDeamán mac Cairill
Beathaisnéis
Bás572
Cúige Uladh
Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairm Cuir in eagar ar Wikidata
Teaghlach
PáisteFiachna mac Deamáin Cuir in eagar ar Wikidata
AthairCairell mac Muiredaig Muinderg
SiblínBáetán mac Cairill

Dhál Fiatach agus fosta Rí na nUladh ba ea Deatmán mac Cairill (Sean-Ghaeilge Demmán mac Cairill) (bás 572). Caireall mac Muireadaigh Muindhearg (bás 532), iar-rí Ulad, ba ea a athair, agus Baotán mac Cairill (bás 581) a dheartháir.[1][2][3] Bhí sé i gcoróin ó 557 go 572.[4]

De réir na nginealach, cuireadh amach ar altramas é le Domangart mac Predai éigin, Domangart Réti, rí Dhál Riada, b'fhéidir.[5] Tháinig sé i gcoróin na nUlad agus Feargna mac Aonghasa Iobhdaigh maraithe aige ag Cath Dhroim Cléithe (Cill Chléithe, Contae an Dúin), le tacaíocht ó Uí Echach Arda.[6][7][8] “[B]achlachaibh Boirne” (aoirí Boirne) a mharaigh é féin.[9]

Pósta le Garbae ingine Néilléne den Cineál Eoghain a bhí sé. Bhí cúigear mac aige, ina measc Fiachnae mac Demmáin (bás 627), rí Ulad nua deireanaí. Bhí a mhuintir, Clann Deamáin, i gceannas ina dhiaidh ar ríogacht an Dáil Fhiatach. Bhí a dhún, Ráth Deamáin, suite taobh thiar den Chrois Ghearr i bparóiste na Cille Móire, Contae an Dúin.

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Corpus of Electronic Texts
  • Byrne, Francis John (2001), Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
  • Charles-Edwards, T. M. (2000), Early Christian Ireland, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-36395-0
  • Gearoid Mac Niocaill (1972), Ireland before the Vikings, Baile Átha Cliath: Gill and Macmillan
  • Dáibhí Ó Cróinín (2005), A New History of Ireland, Imleabhar 1, Oxford: Oxford University Press
  1. Byrne, Tábla 6
  2. Charles-Edwards, aguisín XXI
  3. Mac Niocaill, lch. 74
  4. Sa Leabhar Laighneach, insítear go raibh réimse 11 bliain aige; sna Sioncronachtaí Laud, 14 bliain.
  5. Ó Cróinín, lch. 216
  6. Annála Uladh, AU 557.1
  7. Annála Tiarnaigh, AT 556.2
  8. Ó Cróinín, lch. 216-217
  9. Annála na gCeithre Máistrí, M565.2: Deman, mac Cairill, ricch Uladh, mic Muireadhoigh Muindeircc, do marbhadh la bachlachaibh Boirne.