Ciorrú ball giniúna ban

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí GalarCiorrú baill ghiniúna ban
cuir in eagar
Cineálgenital modification (en) Aistrigh agus female genital trauma (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Acmhainní seachtracha
MeSHD019093 Cuir in eagar ar Wikidata

Meastar go bhfuil 200 milliún bean ar domhan, idir chailíní agus mhná, ar ndearnadh Ciorrú ball giniúna ban[1] nó Ciorrú baill ghiniúna ban[2] orthu, de réir staitisticí na hEagraíochta Domhanda Sláinte[3]. Déantar an gníomh seo ar chailíní agus iad faoi bhun 15 bliana d’aois de ghnáth.

Modhanna[cuir in eagar | athraigh foinse]

In amanna baintear an brillín nó déantar páirtshéalú ar an labia[4]. Déantar é go minic faoi choinníollacha míshláinteacha agus de ghnáth ar chailíní in aois 5-8.

Ní bhaineann buntáiste leighis ar bith leis. D’fhéadfadh an gníomh seo a bheith ina chúis le hiarmhairtí fisiciúla nó síceolaíocha ar feadh an tsaoil.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is nós é atá níos sine ná an Chríostaíocht agus an tIoslam araon. Cé nach bhfuil baint aige leis an reiligiún, tá baint dhíreach aige leis an bpatarcacht, agus is bealach é ciorrú baill ghiniúna ban chun smacht a fháil ar choirp agus ar ghnéasacht na mban.

Inniu.déantar ciorrú ar bhaill ghiniúna ban i roinnt tíortha, san Afraic go háirithe.

Oideachas

Polaitíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

  • Chuir an rialtas Trump deireadh a chur le maoiniú i gcomhair eagraíochtaí a thacaíonn leis an gceart chun ginmhillte sa bhliain 2017[5].
  • Sa Rúis, dí-choiríodh foréigean baile sa bhliain 2017[6].
  • Ritheadh go leor rún sa Pharlaimint na Eorpa inar cáineadh ciorrú baill ghiniúna ban agus an foréigean in aghaidh na mban i gcoitinne[7]. Foilsíodh straitéis AE sa bhliain 2013 i dtaca le deireadh a chur leis an gcleachtas.
Léarscáil, UNICEF

[8]

Dlí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá an cleachtas in aghaidh an dlí san Aontas Eorpach ach déantar é ar chailíní óga ó chúlra inimirce. Meastar go ndearnadh ciorrú ar bhaill ghiniúna leathmhilliún bean san Eoraip[9].

Agóid[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ceiliúrtar an Lá  Idirnáisiúnta na Neamhfhulaingthe ar Chiorrú Ball Giniúna Ban[10] ar an 6 Feabhra gach bliain.[11]

Téama 2020ː Deis a thabhairt do chumhacht an aosa óig

Téama 2021ː Níor cheart gur thráth na faillí domhanda é: aontaítear agus gníomhaítear agus maoinítear gníomhaíocht chun deireadh a chur le ciorrú ball giniúna baineann.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. ↑ ""ciorrú ball giniúna ban"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2021-02-06.
  2. ↑ "ciorrú baill ghiniúna ban - Aistriúchán Gaeilge ar ciorrú baill ghiniúna ban (An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge)". www.focloir.ie. Dáta rochtana: 2021-02-06.
  3. ↑ Parlaimint na hEorpa, agallamh le Malin Björk, feisire AE, 6 Feabhra 2017
  4. ↑ "Rinneadh ciorrú baill ghiniúna ar leathmhilliún bean san Aontas Eorpach | Nuacht | Parlaimint na hEorpa" (ga). www.europarl.europa.eu (2018-01-25). Dáta rochtana: 2021-02-06.
  5. ↑ Sarah Wildman (2017-04-04). "Women and children last: Trump strips global family planning organization of US funds" (en). Vox. Dáta rochtana: 2021-02-06.
  6. ↑ Russia decriminalises some forms of domestic violence, 28 Eanáir 2017, Irish Times
  7. ↑ "Procedure File: 2017/2936(RSP) | Legislative Observatory | European Parliament". oeil.secure.europarl.europa.eu. Dáta rochtana: 2021-02-06.
  8. ↑ Scoil Dlí, COBÁC (2021). "Téama 2021". Dáta rochtana: 2021.
  9. ↑ "Rinneadh ciorrú baill ghiniúna ar leathmhilliún bean san Aontas Eorpach | Nuacht | Parlaimint na hEorpa" (ga). www.europarl.europa.eu (2018-01-25). Dáta rochtana: 2021-02-06.
  10. ↑ ""Lá Idirnáisiúnta na Neamhfhulaingthe ar Chiorrú Ball Giniúna Ban"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2021-02-06.
  11. ↑ AE @Europarl_GA (6 Feabhra 2019). "Físeán ar Twitter". Dáta rochtana: 2021.
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Ciorrú_ball_giniúna_ban&oldid=1130173"