Arthur Conan Doyle

Sir
Arthur Conan Doyle
	;
Ainm sa teanga dhúchais	(en) Sir Arthur Ignatius Conan Doyle
Beathaisnéis
Breith	(en) Arthur Ignatius Conan Doyle; 22 Bealtaine 1859; Dùn Èideann (Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann)
Bás	7 Iúil 1930 ; 71 bliana d'aois; Windlesham Manor, England (en)
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Stad cairdiach)
Áit adhlactha	Windlesham Manor (en) (1930–1955) ; Church of All Saints cemetery (en)
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Caitliceach neamhchleachtach agus spioradachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Scoil Leighis Ollscoil Dhún Éideann (1876–1881); Stella Matutina (1875–1876); Coláiste Stonyhurst (1870–1875); Stonyhurst Saint Mary's Hall (en) (1868–1870)
Céim acadúil	Bachelor of Medicine (en) ; Master of Surgery (en)
Teanga dhúchais	Béarla
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Coirscéal, litríocht an Bhéarla agus ficsean bleachtaireachta
Gairm	dochtúir leighis, scríbhneoir litríocht pháistí, scríbhneoir ficsean eolaíochta, scríbhneoir coirscéalta, scríbhneoir, gearrscéalaí, scríbhneoir scripte, scríbhneoir aistí, drámadóir, physician writer (en) , úrscéalaí, staraí
Ball de pháirtí polaitíochta	An Páirtí Aontachtach Liobrálach (1900–1906)
Spéis aige/aici i	Rothaíocht
Seánra	Ficsean coiriúlachta, ficsean eolaíochta agus Úrscéal stairiúil
Faoi thionchar	Robert Louis Stevenson
Teangacha	Béarla
Spórt	cruicéad ; sacar
Gníomhréim
	Foireann
Saothar
	Saothar suntasach canon of Sherlock Holmes (en) ; (1912) The Lost World ;
Suíomh a chartlainne	Ionad Harry Ransom [ MS-1207] ;
Teaghlach
Céile	Louisa Hawkins (1885–1906), bás a c(h)éile; Jean Elizabeth Leckie (1907–1930), bás a c(h)éile
Páiste	Mary Louise Conan Doyle; ( Louisa Hawkins); Alleyne Kingsley Conan Doyle; ( Louisa Hawkins); Denis Conan Doyle; ( Jean Elizabeth Leckie); Adrian Conan Doyle; ( Jean Elizabeth Leckie); Jean Conan Doyle; ( Jean Elizabeth Leckie)
Athair	Charles Altamont Doyle agus Mary Foley
Siblín	John Francis Innes Hay Doyle
Duine muinteartha	Benedict Cumberbatch (col ceathar)
	Gradam a fuarthas (1907) Order of the Medjidie (en) ; (1902) Ord Eoin; (1902) Ridire Baitsiléra; (1901) Queen's South Africa Medal (en) ; (1895) Ord Choróin na hIodáile ;
	Síniú
Suíomh gréasáin	conandoyleestate.com

Scríbhneoir agus dochtúir Albanach de phór na hÉireann a bhí in Arthur Ignatius Conan Doyle (Artúr Iognáid Conán Ó Dúill an leagan Gaeilge, ach ní úsáidtear go coitianta é). Saolaíodh Conan Doyle i nDún Éideann ar an 22 Bealtaine 1859, agus fuair sé bás i gCrowborough in Oirthear Sussex, Sasana, ar an 7 Iúil 1930.

Ba iad a chuid scéalta faoi Sherlock Holmes, an bleachtaire réasúnach, a thabhaigh clú dó ar fud an domhain, agus cuireadh teangacha móra an domhain ar na scéalta seo (an Ghaeilge san áireamh). Chuir Sherlock Holmes cuma nua ar an seánra go léir. Ba scríbhneoir bisiúil é Doyle, áfach, agus bhreac sé síos a lán scéalta eile, cosúil leis na cinn faoin Ollamh Challenger. Ba scéalta ficsin eolaíochta iad go bunúsach, agus is féidir gurbh é Challenger a chuir bun le clísé an "ollaimh ar mire" sa litríocht éadrom.

Saol[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rugadh Arthur Conan Doyle ar an 22 Bealtaine 1859 i 11 Plás Picardy, Dún Éideann, Albain. Sasanach de bhunadh Éireannach ab ea a athair, Charles Altamont Doyle, agus Éireannach ab ea a mháthair, Mary née Foley. Phós siad sa bhliain 1855, ach thit an teaghlach as a chéile sa bhliain 1864 chomh tugtha is a bhí an t-athair don bhiotáille. Fuarthas lóistín sealadach do na páistí ar fud na cathrach. Sa bhliain 1867 tháinig an teaghlach le chéile arís agus shocraigh siad síos i dtionóntán suarach ag 3 Plás Sciennes.

Tugtar "Conan Doyle" ar mo dhuine inniu, mar a bheadh sloinne dúbailte ann, ach níltear cinnte cén fáth. Cuireadh a bhaiste i rollaí Ardeaglais Mhuire i nDún Éideann, agus ansin cláraíodh "Arthur Ignatius Conan" mar ainmneacha baiste gan de shloinne ar an leanbh ach "Doyle". Ainmníonn na rollaí Michael Conan mar chara Críost.

Saothair[cuir in eagar | athraigh foinse]

I measc shaothair Arthur Conan Doyle tá:

Sa bhliain 1909, foilsíodh tuairisc eile le Arthur Conan Doyle. um ainghníomhartha na mBeilgeach sa Chongó.^[1]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ ^1.0 ^1.1 "The Crime of the Congo" (as en) (2021-03-24). Wikipedia.

[:0-1] 1.0 ^1.1 "The Crime of the Congo" (as en) (2021-03-24). Wikipedia.

[1]