Sherlock Holmes

Sherlock Holmes

Cineál	duine ficseanúil carachtar liteartha bleachtaire ficseanúil crime film character (en) carachtar teilifíse
Cruthaithe ag	Arthur Conan Doyle
Léirithe ag	Christopher Lee, Alan Wheatley, Basil Rathbone, Peter Cushing, William Gillette, Eille Norwood, Benedict Cumberbatch, Jonny Lee Miller, Vasily Livanov, Matt Frewer, Igor Petrenko, Ian McKellen, Robert Downey, Jeremy Brett, John Barrymore, Arthur Wontner, Nikolay Volkov, Roger Moore, Algimantas Masiulis, Christopher Plummer, Douglas Wilmer, Michael Caine, Patrick Macnee, Richard Roxburgh, Rupert Everett, Viggo Larsen, Einar Zangenberg, Otto Lagoni, Henry Cavill, Ian Richardson agus Hero Fiennes-Tiffin
Dáta cruthaithe	1887
Comhthéacs
I saothar	canon of Sherlock Holmes (en) , Sherlock, Cú na mBaskerville, The Treasures of Agra (en) , The Adventure of the Speckled Band, The Adventure of the Red-Headed League, The Sign of Four, The Engineer's Thumb (en) agus The Adventure of the Three Students
Cruinne	Sherlock Holmes universe (en)
Dáta
Inscne	fireann
Slí bheatha	bleachtaire príobháideach
Riocht leighis	cocaine dependence (en) agus tobacco use disorder (en)
Náisiúntacht	Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann
Cónaithe	221B Baker Street (en)
Breith	6 Eanáir 1854
Muintir
Siblíní	Mycroft Holmes agus Enola Holmes
Eile
Úinéir de	Toby

Sherlock Holmes le Sidney Paget (1904)

Is bleachtaire ficseanúil é Sherlock Holmes a chruthaigh Arthur Conan Doyle. Cónaíonn sé i Londain agus tá de cháil air a bheith loighciúil agus eolaíochtúil.

Scríobh Conan Doyle faoi Holmes i gceithre leabar agus caoga sé gearrscéal. An chéad scéal ná A Study in Scarlet i rith na bliana 1887. Chomh maith leis sin, scríobh an t-údar The Sign of Four, A Scandal in Bohemia agus The Valley of Fear.

Carachtar eile is ea Dr. John Watson, lóistéir a chónaíonn le Holmes, agus is é atá ag insint na scéalta i roinnt cásanna.

Beathaisnéis

Rugadh é sa bhliain 1854 agus is as Londain do Holmes. D’fhreastail sé ar ollscoil agus shocraigh sé go mbeadh sé ina bhleachtaire mar bhí scileanna tátal air. Bhí deartháir amháin ar Holmes – Mycroft. Is stáitseirbhíseach é don rialtas i Sasana.

D’aistrigh sé chuig 221B Baker Street, i Londain, leis an Dr. John Watson. Nuair a tháinig Watson isteach ina shaol, thosaigh siad ag obair le chéile. Cabhraíonn Watson leis a chuid oibre Holmes agus a chuid imscrúdaithe. Breacainn sé síos a chuid nótaí agus a achoimrí.

Fiosríonn Holmes cásanna do na políní agus maireann sé a shaol thart ar a oibre. Úsáideann sé tátal leis cruthú agus eolaíocht. Bhí clú agus cáil mar a loighic. Is féidir leis sracfhéachaint a thabhairt ar rud is an anailís chruinn a dhéanamh beo.

Nuair a bíonn sé ag oibre úsáideann sé modhanna eile, mar shampla, ceil, arma agus ealaín oscartha. Chomh mhaith le sin, bíonn eolas fairsing ag Holmes.

Aistriúcháin

• Cú na mBaskerville (The Hound of the Baskervilles), aistrithe ag Nioclás Tóibín, le léaráidí ag Sidney Paget, is curtha ineagar ag Aibhistín Ó Duibh foilsithe sa bhliain 2012 ag Evertype. Foilsíodh sa bhliain 1934 an t-aistriúchán Gaeilge seo de a rinne Nioclás Tóibín. Tá Sir Charles Baskerville, mionuasal de chuid Devon Shasana, tar éis bás a fháil gan choinne agus dealraíonn sé gurb é an scanradh a chuir cú ábhalmhór scáfar air a thug a bhás. Creideann roinnt dá chomharsana seanscéal a deir nach ainmhí saolta an madra céanna, ach cú diabhlaí aníos ó ifreann a thaithíonn riasc sceirdiúil contúirteach na dúiche agus atá ar tí dhíobháil mhuintir Baskerville le fada. Faoi Sherlock Holmes agus an Dochtúir Watson atá sé a thaispeáint cén sórt ainmhí go fírinneach an cú agus féachaint chuige san am céanna nach ndéantar aon díobháil do Sir Henry Baskerville, mac dearthár agus oidhre Sir Charles, atá tagtha chun cónaithe in Halla Baskerville chun a oidhreacht a éileamh. Dar le go leor léirmheastóirí go bhfuil Cú na mBasker­ville ar an scéal is fearr de scéalta Sherlock Holmes agus níl aon amhras ach go bhfuil sé ar cheann de na scéalta bleachtaireachta is iomráití dár scríobhadh riamh.

• Eachtraí Sherlock Holmes, (The Adventures of Sherlock Holmes.) 1936, aistrithe ag Proinnsias Ó Brógáin (1905–1997)