Cruicéad

Cruicéad

Cineál	spórt foirne, cluiche liathróide agus cluiche slacán-agus-liathróid
Údarás spóirt	Comhairle Idirnáisiúnta an Chruicéid
Cruthú	1909
Tír dhúchais	Sasana

Is spórt foirne é cruicéad. Bíonn aon imreoir déag ar an bhfoireann.

Don Bradman, 1930

Stair

Tugadh ‘Cluiche na nUasal’ ar an gcruicéad ón am ar ceapadh é ar dtús in iardheisceart Shasana timpeall na bliana 1611. Luadh an t-ainm sin leis mar go mba iad an aicme sin ba mhó a chleacht é, ach ba mhian leo siúd a mb’ansa leo é a thabhairt le fios go raibh ionracas ag baint leis nach raibh le cluichí eile.

Bodyline cricket

Ní i gcónaí a bhí sin fíor fiú sa gcomórtas is measúla dá bhfuil ann. Ba iad na Sasanaigh a bhí ceannasach sa gcruicéad go dtáinig aimsir an Chogaidh Mhóir, ach as sin go dtí 1925 níor bhuaigh siad ach ceann amháin de na 15 Teist a imríodh.

Ach faoin mbliain 1930 ba ag na hAstrálaigh a bhí an t-imreoir ab fhearr ar domhan – Don Bradman. As féin, ba nós le Bradman pé foireann a bhí ag imirt ina choinne a chéasadh. Scóráil sé 974 rith in aghaidh Shasana i Sraith 1930 – curiarracht a mhaireann go dtí an lá atá inniu ann. Sa tSraith a lean shocraigh na Sasanaigh seift a tharraingt chucu féin faoina ndíreodh siad caitheamh na liathróide ar fhear an bhata féin, seachas ar an ngeata. D’fhágfadh sin go mbeadh seisean ag díriú air é féin a chosaint agus gan de thriail aige a bheith ar thóir scóranna. ‘Bodyline’ a tugadh air.

Cé gur áitigh siad go diongbháilte nach raibh siad ag sárú aon riail, tharraing a mbeartas clampar, fiú tarraingíodh anuas é i bparlaimintí na dtíortha a bhí i gceist. Níos deireanaí cuireadh athrú ar na rialacha lena leithéid a sheachaint.

Céad bliain dár gcionn meastar ‘Bodyline’ a bheith chomh tábhachtach go bhfuil cláracha teilifíse á ndéanamh fós faoi.

Cluiche cruicéid

Maoiniú

Is gaire cruicéad an lae inniu don chluiche cúirtéiseach, dea-bhéasach a bhí i gceist acu siúd a chéadcheap é, agus tá a rian féin fágtha ar an airgead air.

Cuirfidh sé iontas ort gur i gcruicéad na hIndia atá an pá is gaire dó sin á íoc – meánteacht isteach $5.3m ag imreoirí i bPríomhroinn Chruicéid na tíre sin.

Bíonn cuid d’imreoirí Shasana agus na hAstráile páirteach ansiúd agus saothraíonn a mbunáite idir €1m agus €2m as sin le cur leis an €1m a íoctar sa mbaile leo.

Cruicéad in Éirinn

Tá an spórt seo ag éirí níos coitianta in Éirinn le déanaí agus bhuaigh an fhoireann náisiúnta i gcoinne na Pacastáine sa Chorn Domhanda ar Lá Fhéile Pádraig sa bhliain 2007.

Féach freisin

• The Ashes

Naisc Sheachtracha

• Suíomh gréasáin Aontas Cruicéid na hÉireann Curtha i gcartlann 2008-10-29 ar an Wayback Machine