Jump to content

An Mheánmhuir

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Tíreolaíocht FhisiceachAn Mheánmhuir
Radharc aerga
Íomhá
CineálAdjacent sea (en) Aistrigh, muir intíre agus abhantrach draenála Cuir in eagar ar Wikidata
Cuid deAigéan an Atlantaigh Thuaidh
ceantar na Meánmhara Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Tír abhantraían Ailgéir, Maracó, an Túinéis, an Libia, an Éigipt, Iosrael, an Liobáin, an Tuirc, an Ghréig, an Albáin, an Bhoisnia-Heirseagaivéin, an Chróit, an tSlóivéin, an Iodáil, an Fhrainc, an Spáinn, an Chipir, Málta, an tSiria, Montainéagró, an Ríocht Aontaithe agus an Chipir Thuaidh Cuir in eagar ar Wikidata
Map
 38° N, 17° E / 38°N,17°E / 38; 17
Teorainneacha leAlmanzora basin (en) Aistrigh
Cordillera Penibética (en) Aistrigh
an Afraic Thuaidh Cuir in eagar ar Wikidata
Codanna
Abhantrach draenálaMediterranean Sea drainage basin (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Tréithe
Airde os cionn na farraige0 m Cuir in eagar ar Wikidata
Doimhneacht ingearachuasmhéid: 5,267 m
mód, meán, airmheán: 1,541 m Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is ísleCalypso Deep (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata  (−17,280 ft Cuir in eagar ar Wikidata)
Achar2,500,000 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh Ramsar
Mar Menor
Aitheantóir706
Cuir in eagar ar Wikidata
Bearta agus táscairí
Salandacht37.75 ‰ Cuir in eagar ar Wikidata
Toirt3,839,000 km³ Cuir in eagar ar Wikidata
Stair
Croineolaíocht
5,330,000 bliain RCh Zanclean flood (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
An Mheánmhuir

Is muir idir an Eoraip, an Afraic agus iarthar na hÁise í an Mheánmhuir. Tá achar de timpeall 2.5 milliún km² aici. Tugtar Caolas Giobráltar ar an áit a cheanglaíonn sí leis an Aigéan Atlantach san iarthar. Níl ach bearna de 14 km idir an Afraic agus an Eoraip ag an bpointe seo. Tugtar na An Dardainéil ar an bhearna a cheanglaíonn an Meánmhuir leis an Muir Dhubh. Nascann Canáil Suais an Meánmhuir leis an Muir Dhearg. Is canáil í seo a tógadh in 1869 le taisteal idir an Eoraip agus an Áis a éascú (bhíodh ar bháid dul timpeall na hAfraice).

Aeráid agus athrú aeráide

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is í an aeráid tipiciúil a bhíonn ag tíortha na Meánmhara ná geimhrí fliucha agus samhraí te, tirime. Mealann sé seo an t-uafás turasóirí ó ar fud na hEorpa go cóstaí na Meánmhara sa samhradh.

Ach le linn an 21ú haois, d'éirigh uisce na Meánmhara níos teo. Tá níos mó uisce á ghalú dá bharr agus tá tuairteanna báistí sa réigiún níos troime ná mar a bhí riamh mar thoradh air sin, dar leis na meitéareolaithe.[1]