An Éigipt
 An Éigipt | |||||
|---|---|---|---|---|---|
جُمهورِيّةُ مِصرَ العَرَبيّةِ (ar)  | |||||
|
|||||
|
| |||||
| Aintiún |
Bilady, Bilady, Bilady (en)  | ||||
|
| |||||
| Ainmnithe in ómós |
Ptah (en) agus Mizraim (en) | ||||
| Suíomh | |||||
| |||||
|
| |||||
| Príomhchathair |
Caireo | ||||
| Daonra | |||||
| Iomlán |
94,798,827 (2017) | ||||
| Teanga, nó leagan teanga |
An Araibis | ||||
| Tíreolaíocht | |||||
| Cuid de |
An Afraic Thuaidh, An Meánoirthear agus Western Asia (en) | ||||
| Achar dromchla |
1,010,407.87 km² | ||||
| Suite i nó in aice le limistéar uisce |
An Mheánmhuir agus An Níl | ||||
| Pointe is airde |
Mount Catherine (en) (2,629 m) | ||||
| Pointe is ísle |
Logán Qattara (−133 m) | ||||
| Ar theorainn le |
| ||||
| Sonraí stairiúla | |||||
| Leanann sé/sí |
Ríocht na hÉigipte agus All-Palestine Government (en) | ||||
| Cruthú |
Feabhra 28, 1922: Ríocht na hÉigipte 3150 "BCE" | ||||
| Eagraíocht pholaitiúil | |||||
| Córas rialtais |
poblacht | ||||
| Comhlacht reachtach |
House of Representatives (en) | ||||
| • Uachtarán na hÉigipte |
Abdel Fattah el-Sisi (Meitheamh 8, 2014) | ||||
| • Príomh-Aire na hÉigipte |
Moustafa Madbouly (Meitheamh 14, 2018) | ||||
| Eacnamaíocht | |||||
| Airgeadra |
Barqawi dinar (en) | ||||
| Aitheantóir tuairisciúil | |||||
| Lonnaithe i gcrios ama | |||||
| Fearann Idirlín barrleibhéil |
.eg (en) agus .مصر (en) | ||||
| Glaochód |
+20 | ||||
| Uimhir theileafóin éigeandála |
122 (en) , 123 (en) agus 180 (en) | ||||
| Eile | |||||
|
| |||||
| Suíomh gréasáin |
egypt.travel | ||||
.svg)
Is tír í an Éigipt, nó Poblacht Arabach na hÉigipte (Araibis:مصر) atá suite in oirthuaisceart na hAfraice agus giota beag den Áise. Tagann an ainm Gaeilge An Éigipt ón ainm Gréigis Aígyptos (Αἴγυπτος), agus Egypte asFraincís agus Egypt as Béarla.
Tá teorainn ag an an Éigipt leis an Libia, an tSúdáin, agus le hIosrael. Tá 80.6 milliún daoine ina gcónaí ann. Is í Caireo an phríomhchathair.
Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]
Sean-Éigipt[cuir in eagar | athraigh foinse]
Léigh an t-alt, an Sean-Éigipt agus Catagóir:Stair na hÉigipte.
Suais[cuir in eagar | athraigh foinse]
Osclaíodh Canáil Suaise (Suez) ar an 7 Márta 1869, agus de bharr sin, d'éirigh Caireo tábhachtach ó thaobh cúrsaí geopholaitíochta.
Deachtóireacht mhíleata, 1952[cuir in eagar | athraigh foinse]
Ar an 23 Iúil 1952, tharla coup d'état; cuireadh deachtóireacht mhíleata in ionad monarcachta bunreachtúla. Tugtar "Lá na Réabhlóide" ar an 23 Iúil san Éigipt inniu agus is lá saoire é.
Géarchéim Shuais, 1956[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tharla an ghéarchéim Shuais (Suez) sa bhliain 1956, idirghabháil mhíleata mhí-ámharach. Mar leithscéal, dúirt rialtas na Fraince go raibh an tUachtarán Nasser ag tabhairt cabhrach don FLN. Ach eachtra mhíleata mhí-ámharach a bhí ann; rinne an Fhrainc agus an Ríocht Aontaithe praiseach dá dheis. Lagaigh an géarchéim seo an Fhrainc agus an Ríocht Aontaithe ar thaobh idirnáisiúnta.
Cogadh na Sé Lá[cuir in eagar | athraigh foinse]
Ar an 5 Meitheamh 1967, rinne an Iosrael ionsaí ar an Éigipt. Cuireadh tús le “Cogadh na Sé Lá”. Cuireadh tús le “Cogadh na Sé Lá” ar an 5 Meitheamh 1967 nuair a rinne an Iosrael ionsaí ar an Éigipt. Tháinig deireadh le Cogadh na Sé Lá, ar an 10 Meitheamh 1967 nuair a ghlac Fórsaí cosanta Iosraeil (IDF / Israel Defense Forces) seilbh ar Oirthear Iarúsailéim.
Deachtóireacht ar aghaidh[cuir in eagar | athraigh foinse]
Bhí Muhammad Anwar el-Sadat ina uachtarán na hÉigipte ó 1970 go dtí an 6 Deireadh Fómhair 1981. Feallmharaíodh Sadat ar an 6 Deireadh Fómhair 1981.
Ar an 17 Meán Fómhair 1978, shínigh Sadat, agus Príomh-Aire Iosrael, Menachem Begin, conradh síocháin sa Teach Bán.
Bronnadh Duais Nobel na Síochána ar Sadat i nDeireadh Fómhair 1978.
Cúpla lá níos déanaí, ceapadh Hosni Mubarak ina uachtarán ar 14 Deireadh Fómhair 1981, an ceathrú ceann sa tír, tar éis feallmharú a réamhtheachtaithe Sadat.
Réabhlóid 2011[cuir in eagar | athraigh foinse]
Sa chéad leath den bhliain 2011 bhí réabhlóid san Éigipt agus cuireadh Hosni Mubarak as a phost i ndiaidh 30 bliain i gcumhacht. I ndeireadh na dála, theip ar an réabhlóid, agus tháinig deachtóir eile chun chinn, Mohamed Hussein Tantawi Soliman.
Geilleagar[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá geilleagar ilghnéitheach san Éigipt. Tá táirgiúlacht na turasóireachta, an tionscail, na talmhaíochta agus seirbhísí go léir inchurtha lena chéile a bheagán nó a mhórán.
Príomhchathracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Asyut, Aswan
- Beni Suef, Banha
- Fayyum
- Hurghada
- Ismailia, Idfu
- Lucsar
- Mansoura, El-Mahalla El-Kubra, al-Minya, Marsa Matruh
- Port Said
- Qena15 Best Operating Systems (OS) for an Old Laptop or PC Computer (2022) Best Operating Systems (OS) For 2GB or 3GB RAM Computer/Laptop Diet Review: Mediterranean Diet | The Nutrition Source | Harvard T.H. Chan School of Public Health In the Garden: 'Encouraging appreciation of our native plant species' - Independent.ie Irish Social History NATIVE IRISH TREES | Tree Council téarma.ie | An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge · The National Terminology Database for Irish You Started Making Sourdough Bread... Now What? | Bon Appétit Articles about Ireland Travel, Food & Hospitality Apples - In Season in Ireland in Autumn - Apples are in season in Ireland in Autumn Certified Organic Herb Seeds | Buy Online | The Herb Garden ISIS Map Planting native trees for pollinators » All-Ireland Pollinator Plan Wildflowers - to plant or not to plant? » All-Ireland Pollinator Plan Bees are in decline, but what can I do? The Dos and Don’ts of pollinator conservation – Campus Buzz How-to-guide-Seeds-2018-WEB.pdf Home - Biodiversity Maps Gardens_actions-to-help-pollinators-2018-WEB.pdf Resources » All-Ireland Pollinator Plan Top 10 Reasons to Use Vinegar in Laundry Surprising Beauty Uses for Vinegar Everyday Items That Will Help Remove Stains Green Cleaning Alternatives & Advice How to Wash Cotton Clothes Top Everyday Uses for Vinegar Can You Use Vinegar to Kill Mold? Find out the carbon footprint of any product / Carbonfact usedbikes.ie Making Roman mosaic copies: How, why and who? How to Start Cooking: Mastering the Classics This Lentil Soup Is So Good One Nurse Has Eaten It for Lunch Every Workday for 17 Years Irish Wildflowers - Index page How to Grow Centaurea Nigra (Common Knapweed) - BBC Gardeners World Magazine This Viral Spaghetti Recipe Is So Good It Doesn't Even Need Cheese | Cubby 15 Best Oils For Healthy Hair Growth & Thickness – SkinKraft Crop rotation - Wikipedia Stories - Atlas Obscura The Past, Present and Future of Winemaking in Ireland Learn How to Make Homemade Soap Irish Wildflowers Wildflowers Ireland Irish Wild Flora Wildflowers Plants Ireland
- Suais, Sohag
- Tanta
- Zagazig
Tíreolaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]
Cultúr[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Abu Simbel
- Carnac
- Eaglais Ortadocsach Choptach
- Gleann na Ríthe
- Músaem na hÉigipte
- Pirimidí na hÉigipte
- An Sfioncs Mór
- An Téibh