Peadar Lamb
Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 1930 Gaillimh, Éire |
Bás | 1 Meán Fómhair 2017 86/87 bliana d'aois Dún Laoghaire-Ráth an Dúin, Éire |
Gníomhaíocht | |
Gairm | aisteoir, aisteoir teilifíse |
Teaghlach | |
Athair | Charles Lamb |
Ba dhuine de mhóraisteoirí na hÉireann é Peadar Lamb (24 Nollaig 1929 - 1 Meán Fómhair 2017). Bhí Peadar Lamb ar dhuine de na haisteoirí Éireannacha ab aitheanta agus ba chruógaí dá raibh – ar stáitse, ar teilifís agus i scannáin.[1][2]
Saol
[cuir in eagar | athraigh foinse]B'as an mBóthar Buí, An Cheathrú Rua, i gConamara ó dhúchás é. Mac leis an ealaíontóir mór le rá Charles Lamb ba ea é.[3] B’iníon le Ford Madox Ford, úrscéalaí agus file Sasanach, ar de bhunadh na Gearmáine í, máthair Pheadair, Katharine. D’oibrigh sí mar thréidlia ar feadh tamaill i gConamara, neamhchoitianta ag an am.
Oileadh Peadar Lamb sna 1950idí mar bhunmhúinteoir i gColáiste Phádraig i nDroim Conrach. Bhí Earnán de Blaghd ina bhainisteoir ann ag an am agus é ag earcú aisteoirí a bheadh chomh líofa i nGaeilge agus a bheidís i mBéarla.
Ar stáitse
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ba é Micheál Mac Liammóir a thug a chéad pháirt do Lamb ar stáitse na Taibhdheirce i nGaillimh agus a dhráma féin Diarmaid agus Gráinne á léiriú. Chuaigh Lamb le hAmharclann na Mainistreach, ó bhí a chéad pháirt aige i ndráma ansin sa bhliain 1954.
Ba leis an amharclann náisiúnta a dhaingnigh Lamb a cháil mar aisteoir den scoth.[4] Bhí sé sna drámaí An Giall, The Shadow of a Gunman, The Shaughran, The Sanctuary Lamp, The Quare Fella, agus Philadelphia Here I Come.
Chuaigh Lamb timpeall Mheiriceá Thuaidh le The Playboy of the Western World sa bhliain 1990.
Teilifís agus scannáin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí aithne mhór ar Pheadar Lamb i saol na Gaeilge agus na Gaeltachta. Ba mhinic é ag aisteoireacht ina theanga dhúchais, i saothair ar nós Ros na Rún, Cré na Cille, , In Ainm an Athar, agus Níor Mhaith Liom do Thrioblóid.
Bhí Lamb le feiceáil agus le cloisteáil go minic freisin ar RTÉ i gcaitheamh na mblianta.
Bhí páirteanna aige i Fair City, Father Ted, The Field, Far and Away and Michael Collins ar an scáileán mór.
Saol pearsanta
[cuir in eagar | athraigh foinse]Chaith Lamb cuid mhór dá shaol i mBaile Átha Cliath. Bhí sé pósta (sa bhliain 1965) leis an aisteoir cáiliúil Geraldine Plunkett agus cúigear clainne aige.[5]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ "LAMB, Peadar (1929–2017)" (ga). ainm.ie. Dáta rochtana: 2020-09-02.
- ↑ "RTÉ News on Facebook Watch" (as ga) .
- ↑ "An t-aisteoir clúiteach Peadar Lamb tar éis bháis" (as ga) (2017-09-02).
- ↑ "Duine de mhóraisteoirí na hÉireann ar shlí na fírinne agus Peadar Lamb as an gCeathrú Rua tar éis bháis" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2020-09-02.
- ↑ "Celebrated actor Peadar Lamb dies at the age of 87" (as en) (2017-09-02).