Jorge Luis Borges

Jorge Luis Borges
	; (1951)
Beathaisnéis
Breith	(es) Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo; 24 Lúnasa 1899; Buenos Aires, An Airgintín
Bás	14 Meitheamh 1986 ; 86 bliana d'aois; An Ghinéiv, Eilvéis
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Ailse an ae)
Áit adhlactha	Cemetery of Kings (en) , D6 - 735 46°12′05″N 6°08′09″E / 46.2014°N 6.1358°E
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Collège Calvin (–1918)
Teanga dhúchais	An Spáinnis
Gníomhaíocht
Gairm	aistritheoir, scríbhneoir, file, iriseoir tuairime, scríbhneoir scripte, leabharlannaí, léirmheastóir liteartha, scríbhneoir aistí
Fostóir	Ollscoil Buenos Aires ; Ollscoil Náisiúnta La Plata ; National Library of the Argentine Republic (en)
Ball de	Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá ; Acadamh Mínealaíon na Baváire ; Acadamh Ealaíon agus Litríochta Mheiriceá
Seánra	Filíocht, gearrscéal agus aiste
Faoi thionchar	Veirgil, Joseph Conrad, Edgar Allan Poe, Oscar Wilde, Platón, Rudyard Kipling, H. G. Wells, Lewis Carroll, James Joyce, Hóiméar, Robert Louis Stevenson, Macedonio Fernández, Marcel Schwob (en) agus Hans Vaihinger
Ainm cleite	B. Suarez Lynch ; H. Bustos Domecq
Teangacha	An Fhraincis, Béarla, Gearmáinis agus An Spáinnis
Ealaíontóirí gaolmhara	Adolfo Bioy Casares: Honorio Bustos Domecq (en)
Saothar
	Saothar suntasach (1941) La Biblioteca de Babel ;
Suíomh a chartlainne	Ionad Harry Ransom [ MS-0453]; Hesburgh Libraries Rare Books & Special Collections (en) ;
Teaghlach
Céile	Elsa Astete Millán (1967–1970); María Kodama (1986–1986)
Páirtí	Concepción Guerrero
Athair	Jorge Guillermo Borges Haslam agus Leonor Acevedo Suárez
Siblín	Norah Borges
	Gradam a fuarthas (1985) dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Murcia; (30 Deireadh Fómhair 1984) Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic (en) ; (1984) diamond Konex award (en) ; (1984) Grand Officer of the Military Order of Saint James of the Sword (en) ; (1983) Grand Cross of the Civil Order of Alfonso X the Wise (en) ; (1983) Chevalier de la Légion d'honneur‎; (1980) Duais Balzan; (1980) Prix mondial Cino Del Duca; (1979) Grand Knights with Star of the Order of the Falcon (en) ; (1979) World Fantasy Award for Life Achievement (en) ; (1979) Commander's Cross of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany (en) ; (1979) Duais Miguel de Cervantes; (1976) Gradam Edgar; (1976) commander of the Order of Bernardo O'Higgins (en) ; (1973) Alfonso Reyes International Prize (en) ; (1971) Duais Iarúsailéim; (27 Nollaig 1967) Grand Officer of the Order of Merit of the Italian Republic (en) ; (1965) Knight Commander of the Order of the British Empire (en) ; (1965) Commander of the Order of the Sun of Peru‎ (en) ; (1962) Commandeur des Arts et des Lettres; (1961) Prix Formentor; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Náisiúnta San Marcos; honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru (en) ;
	Ainmnithe do (1966) Duais Nobel sa Litríocht; (1965) Duais Nobel sa Litríocht; (1964) Duais Nobel sa Litríocht; (1963) Duais Nobel sa Litríocht; (1962) Duais Nobel sa Litríocht; (1956) Duais Nobel sa Litríocht;
	Síniú
	Veu de Jorge Luis Borges (An Spáinnis)

Scríbhneoir scéalta fantaisíochta ón Airgintín ab ea Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo, nó Jorge Luis Borges ( audio), mar a shínigh sé a chuid scéalta. Tháinig sé chun saoil i mBuenos Aires ar an 24 Lúnasa 1899, agus cailleadh sa Ghinéiv é ar an 14 Meitheamh 1986. Tógadh go dátheangach é le Béarla agus le Spáinnis araon. Sa bhliain 1914, d'aistrigh an teaghlach go dtí an Eilvéis, agus chuaigh sé ar scoil ansin. Ina dhiaidh sin, thug siad turas ar fud na Spáinne. D'fhill Borges go dtí an Airgintín sa bhliain 1921, agus ansin, thosaigh sé ag scríobh. Tháinig an chéad chúpla scéal leis i gcló ar irisí de chuid lucht leanúna an osréalachais. Chuaigh sé le leabharlannaíocht mar shlí bheatha. Nuair a tháinig Juan Perón i gcumhacht san Airgintín, b'éigean do Borges post an leabharlannaí a fhágáil agus cur suas le géarleanúint pholaitiúil. Bhí sé ábalta, áfach, léachtanna a thabhairt go poiblí.

Nuair a bhí sé ag druidim chun cnagaoise, chaill sé radharc a shúl de dheasca galar oidhreachtúil. Sa bhliain 1955, ceapadh ina stiúrthóir ar Leabharlann Náisiúnta na hAirgintíne é, agus rinneadh Ollamh le Litríocht de in Ollscoil Buenos Aires. Sa bhliain 1961, bhain sé amach clú agus cáil ar fud an domhain, nuair a bronnadh Prix Formentor, duais idirnáisiúnta na bhfoilsitheoirí, air. Ansin, cuireadh a lán teangacha ar a chuid saothar, agus foilsíodh iad sna Stáit Aontaithe agus ar fud na hEorpa.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]