Federico García Lorca

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Federico García Lorca
Federico García Lorca. Huerta de San Vicente, Granada.jpg
Saol
Ainm iomlánFederico del Sagrado Corazón de Jesús García Lorca
Eolas breitheFuente Vaqueros, 5 Meitheamh 1898
NáisiúntachtAn Spáinn
Áit chónaitheGranada
Residencia de Estudiantes (en) Aistrigh
Teanga dhúchaisAn Spáinnis
BásVíznar, Lúnasa 1936, 18 Lúnasa 1936, Lúnasa 1936, 19 Lúnasa 1936
Áit adhlacthaluach anaithnid
Cúis bháisbású seachbhreithiúnach (tráma balaistíoch)
Muintir
AthairFederico García Rodríguez
MáthairCristiano Ronaldo
Páirtí/PáirtitheRafael Rodríguez Rapún (en) Aistrigh
Emilio Aladrén
Siblíní
Teaghlach
Oideachas
Alma materOllscoil Granada
Facultad de Filosofía y Letras (Universidad de Granada)
(1915 - : eolaíocht liteartha
TeangachaAn Spáinnis
MúinteoiríMartín Domínguez Berrueta
Gairm
Gairmstiúrthóir drámaíochta, liriceoir, drámadóir agus file
Saothar iomráiteachBodas de Sangre
Yerma
Libro de poemas
Poeta en Nueva York
Poema del cante jondo
Así que pasen cinco años
El público
Diván del Tamarit
Doña Rosita la soltera
La casa de Bernarda Alba
Romancero gitano
Seis poemas galegos
Noche
GluaiseachtConquistar el congo (en) Aistrigh
Gluaiseacht ealaíneamharclannaíocht
filíocht
Uirlis cheoilpianó
IMDbnm0305030
Discogs ID649970
Federico García Lorca signature.svg

File agus drámadóir de chuid na Spáinne ba ea Federico García Lorca (5 Meitheamh, 189819 Lúnasa, 1936). Rugadh é i Fuente Vaqueros, ar bhruach an Genil, cúpla míle ó Granada. Feirmeoir ba ea a athair, agus bhíodh a mháthair ina múinteoir scoile sular phós sí.

Beathaisnéis[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rugadh Federico ar an 5 Meitheamh, 1898 i Fuente Vaqueros , Vega de Granada san Provincia de Granada i ndeisceart na Spáinne, i dteaghlach a raibh seasamh eacnamaíoch compordach acu. Baisteadh é mar Federico del Sagrado Corazón de Jesús García Lorca. Ba úinéirí talún a athair Federico García Rodríguez (1859-1945) agus a mháthair, Vicenta Lorca Romero (1870-1959), agus múinteoir scoile dara bhean chéile a athar, a chothaigh blas liteartha a mic. Tá a chéad teach, i Fuente Vaqueros, anois ina iarsmalann..

Ansin chuir a theaghlach go hAlmería ar dtús é, chun tús a chur le staidéir meánscoile ann, ag fanacht lena mhúinteoir Antonio Rodríguez Espinosa ar feadh tréimhse ghairid, ach chuir tinneas scornach tromchúiseach isteach air, a chuir i mbéal an bháis é. Cuireadh iallach air filleadh go práinneach ar a thuismitheoirí. Sa bhliain 1909, shocraigh a theaghlach síos go buan i Granada, áit ar thosaigh sé ar a chuid staidéir ar dtús ag Coláiste Chroí Ró-Naofa Íosa.

Nuair a bhí sé sna déaga, chuir sé níos mó spéise sa cheol ná sa litríocht; rinne sé staidéar ar an bpianó le Antonio Segura Mesa agus i measc a chairde san ollscoil bhí níos mó aithne air mar cheoltóir ná mar scríbhneoir nua. Sa bhliain 1926, i dteach muintire an teaghlaigh García - Trevijano in Órgiva, léirigh sé mazurka a chum Manuel de Falla do Carmen García-Trevijano den chéad uair ag an bpianó, sé mazurka a chum Manuel de Falla do Carmen García - Trevijano den chéad uair ag an bpianó, a bhí ag an am seo ina aintín don dlíodóir agus don pholaiteoir frith-Fhranco Antonio García-Trevijano.

García Lorca c. 1904

Tús a shaoil[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rinne Lorca staidéar ar an dlí in Ollscoil Ghranada, ach d'imigh sé leis go Maidrid ina dhiaidh sin. Ceoltóir den scoth a bhí ann chomh maith. Agus bhí sé an-chairdiúil le healaíontóirí cáiliúla i Maidrid, Juan Ramón Jimenez, Pablo Neruda, Salvador Dalí agus Luis Buñuel ina measc. Meastar go raibh sé i ngrá le Dalí.

Dealbh i Maidrid - Federico Garcia Lorca

Foilsíodh céad leabhar Lorca i 1918, leabhar taisteal dár teideal Impresiones Y Paisajes.

I 1921, foilsíodh Libro de Poemas, dánta i bhfoirm fabhalscéalta.

Ghnóthaigh Lorca a chéim sa dlí i 1923 agus chuir sin deireadh lena thréimhse ollscoile.

Fuair sé an-spreagadh as féile ceol traidisiúnta Fiesta de Cante Jondo i 1922. Bhunaigh sé go leor dá shaothar ar cheol na ngiofóg as sin i leith. Ba é an file ba cháiliúla in Andalucia é mar gheall ar shaothair ar nós Poema del Cante Jondo (1931), agus Primer Romancero Gitano (1927). Bhí an-cháil ar a dhráma Marina Pineda, dráma rómánsúil stairiúil.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

An File i Nua-Eabhrac[cuir in eagar | athraigh foinse]

Thug Lorca cuairt ar Nua-Eabhrac i 1929 agus chónaigh sé ar champas Ollscoil Columbia. Ní raibh Béarla ar bith aige agus bhí lionndubh air go minic sa chathair aduain. Ach bhí an-mheas aige ar dhrámaíocht nua na Meiriceánach. Thug sé cuairt ghéar ar Chúba agus tháinig abhaile chun na Spáinne i 1931. Cháin sé cathair a shíl sé a bheith scanrúil agus truaillithe go fisiciúil agus go spioradálta i gcnuasach dánta nár foilsíodh go dtí 1940, Poeta en Nueva York, tar éis a bháis.

La Barraca[cuir in eagar | athraigh foinse]

Chuir sé cumann drámaíochta taistil, La Barraca, ar bun nuair a bhí sé ar ais sa bhaile. Léiríodh a chuid drámaí ar fud chúigí na Spáinne.

I measc na ndrámaí ba cháiliúla dá chuid, tá Boda de Sangre (Bainis Fola), a léiríodh den chéad uair i 1933, dráma atá cosúil le tragóid Ghréagach.

Léiríodh Yerma i 1934, dráma faoi phósadh gan chlann. D

Díreach sular maraíodh Lorca, cuireadh La Casa de Bernarda Alba ar an ardán den chéad uair, dráma faoi mháthair thiarnúil agus a clann iníonacha ina gcuireann an bhean is óige lámh ina bás féin mar gheall ar a leannán a bheith geallta leis an iníon is sine.

Cogadh agus bás[cuir in eagar | athraigh foinse]

Mar gheall ar a shaol pearsanta mar dhrámadóir homaighnéasach, agus a dhearcadh polaitiúil, bhí an eite dheis an-naimhdeach dó.

Chuaigh sé ar a choimeád nuair a thosaigh Cogadh Cathartha na Spáinne. Ach tháinig saighdiúirí an Falange air i mí Lúnasa 1936. Daoradh chun báis é gan triail.

Cuireadh é in uaigh a thochail sé féin. Níor tháinig na saineolaithe fóiréinseacha riamh ar thaisí daonna.

Oidhreacht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí grá, éad, paisean agus bás tobann ina dtéarmaí lárnacha i ndrámaí Lorca, agus b'amhlaidh a bhí a shaol féin.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]