Dí-armáil
Rialú arm chun sábháilteacht idirnáisiúnta a chur chun cinn, trí laghdú na bhfórsaí armtha is na n-arm, is ea dí-armáil.[1]
Aontaítear na leibhéil, agus déanann an taobh eile (nó foireann neamhspleách cigireachta) breithniú is tuairisciú ar chur i bhfeidhm na n-aontuithe.
Tá aontuithe déanta faoi choimirce na Náisiún Aontaithe maidir le hairm cheimiceacha is bhitheolaíocha agus mianaigh fhrithdhaonna. Ach ní ghlacann gach tír leo. Tá raon leathan arm eile, agus bealaí nua-aoiseacha len iad a lainseáil le naimhde, nach dtagann faoi aontú ar bith.
Stair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Rinne Conradh na Náisiún iarrachtaí i 1927 is 1934 a leithéid de chóras a chur chun cinn, ach theip ar an eagraíocht sin.
Rinne na Náisiúin Aontaithe iarracht i 1950. I rith an chogaidh fhuair, agus formhéadú sna hairm núicléacha ar an dá thaobh, is léir gur chúlaigh aon dí-armáil, ach mhéadaigh an gá léi as cuimse.
Le próiseas SALT, bhí na Stáit Aontaithe is an Rúis ag druidim go mall le blianta chun a gcuid arm núicléach a laghdú, ach tá bóthar fada fós le taisteal chun iad a dhíothú.
Agóidí
[cuir in eagar | athraigh foinse]Reáchtáladh an Lá Idirnáisiúnta in aghaidh Tástálacha Núicléacha ar an 29 Lúnasa gach bliain.[2]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ an Roinn Gnóthaí Eachtracha. "Dí-armáil - Department of Foreign Affairs" (ga). www.dfa.ie. Dáta rochtana: 2020-09-26.
- ↑ Hussey, Matt (2011). "Dí-armáil". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 210.
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |