Cathal Gabhán Ó Dubhthaigh

Cathal Gabhán Ó Dubhthaigh
	;
Ainm sa teanga dhúchais	(ga) Cathail Gabanaigh Uí Dubhthaigh
Beathaisnéis
Breith	12 Aibreán 1816; Muineachán
Bás	9 Feabhra 1903 ; 86 bliana d'aois; Nice, An Fhrainc
Áit adhlactha	Reilig Ghlas Naíon
Speaker of the Victorian Legislative Assembly (en)
	22 Bealtaine 1877 – 9 Feabhra 1880
Ball de Thionól Reachtach Victoria
	1 Lúnasa 1876 – 1 Feabhra 1880 ; Toghcheantar: Gippsland North (en)
8 Príomh-aire Victoria
	19 Meitheamh 1871 – 10 Meitheamh 1872 ; ← James McCulloch (en) – James Francis (en) →
Ball de Thionól Reachtach Victoria
	1 Lúnasa 1867 – 1 Márta 1874 ; Toghcheantar: Dalhousie (en)
Ball de Thionól Reachtach Victoria
	1 Samhain 1856 – 1 Lúnasa 1864 ; Toghcheantar: Villiers and Heytesbury (en)
Ball de 16ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe
	7 Iúil 1852 – 3 Márta 1856 (éirí as) ; Téarma parlaiminte: 16ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe ; Toghcheantar: Ros Mhic Thriúin ; Toghadh i: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1852
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Caitliceachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Coláiste Naomh Maolmhaodhóg
Gníomhaíocht
Suíomh oibre	Londain
Gairm	iriseoir, scríbhneoir, polaiteoir, file
Ainm cleite	Black Northern ; The Black Northern
Teangacha	Béarla
Teaghlach
Céile	Emily McLaughlin ; Susan Hughes (1847–luach anaithnid); Louise Hall (1881–luach anaithnid)
Páiste	Seoirse Gabhán Ó Dubhthaigh; ( Louise Hall); Harriet Gavan Duffy; ( Susan Hughes); Frank Gavan Duffy; ( Susan Hughes); Philip Cormac Gavan Duffy; ( Susan Hughes); Geraldine Mary Gavan Duffy; ( Susan Hughes); Bryan Gavan Duffy; ( Louise Hall); Susan Gavan Duffy; ( Susan Hughes); Anna Eva Gavan Duffy; ( Emily McLaughlin); John Gavan Duffy; ( Emily McLaughlin); Lúise Gabhánach Ní Dhufaigh; ( Louise Hall); Charles Gavan Duffy; ( Susan Hughes); Thomas Gavan Duffy; ( Louise Hall)
Athair	John Duffy agus Anne Gavan
	Gradam a fuarthas Knight Commander of the Order of St Michael and St George (en) ; Ridire Baitsiléra ;

Náisiúnach, iriseoir, file agus polaiteoir, in Éire agus san Astráil, ab ea An Ridire Séarlas Gabhánach Ó Dufaigh, Cathal Gabhán Ó Dubhthaigh, nó Charles Gavan Duffy (12 Aibreán 1816 - 9 Feabhra 1903).^[1]^[2]

Saol[cuir in eagar | athraigh foinse]

Sa bhliain 1842 bhunaigh an Dufach, in éineacht le Tomás Dáibhís agus Seán Blácach Diolúin, nuachtán seachtainiúil In Éirinn — The Nation, nuachtán na gluaiseachta ‘Éire Óg’.^[3] ba é an chéad eagarthóir ar The Nation.

Sa tríú heagrán, ar an 29 Deireadh Fómhair 1842, foilsíodh amhrán tírghrá ‘Faugh a Ballagh’ leis an Dufach, faoin ainm cleite ‘Black Northern’.^[4]

Bhí sé chun tosaigh in Éire Óg agus bhí sé ina Fheisire thar ceann Ros Mhic Thriúin (i gContae Loch Garman) ó 1852 go 1856.

Astráil[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tar éis dó dul ar eisimirce chun na hAstráile, tháinig Gabhán Ó Dufaigh chun bheith ina 8ú Príomh-aire de Victoria agus ar dhuine de na daoine ceannasacha i stair pholaitiúil Victoria.

Bhí sé ina Phríomh-aire ('Premier') ar Victoria (1871-72) agus ina Spéicéir ar an Tionól Reachtach (1877-80).^[3]

Ar scor sa Fhrainc[cuir in eagar | athraigh foinse]

In 1881, phós an Dufach Louise Hall, 23, i bPáras, in aois 65 dó. D'éag sé i Nice ar 9 Feabhra 1903.

D'eagraigh an Duffy Memorial Committee sochraid ollmhór i mBaile Áthá Cliath agus bhí go leor daoine ar an tsochraid ar an 9 Márta. Tá an Dufach curtha i Reilig Ghlas Naíon.^[5]

Clann[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí mac leis, Proinsias, a bhí ina phríomh-bhreitheamh Ard-Chúirt na hAstráile (1931-35).

Bhí mac eile, Seoirse, leathdheartháir le Proinsias, ina ghnáthbhreitheamh (1936-46) agus ina Uachtarán (1946-51) d'Ard-Chúirt na hÉireann.^[3]

B'oideachasóir agus dhíograiseoir Gaeilge í a iníon, Luíse Ghabhánach Ní Dhufaigh.

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ nó Charles Gavin Duffy
↑ Ó BROIN, Leon (1967;). "Charles Gavan Duffy, patriot and statesman: the story of Charles Gavan Duffy (1816-1903)" (ga-IE). ainm.ie. Dáta rochtana: 2023-02-09.
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 Scoil Dlí, COBÁC (2018). "An Ridire Séarlas Gabhánach (1816-1903)". Dáta rochtana: 2021.
↑ Art Ó Maolfabhail. (Feabhra 2011). "Feasta 64 (2), lch 10-12.". Dáta rochtana: 2023.
↑ "BURIAL OF SIR CHARLES GAVAN DUFFY.". Barrier Miner (Broken Hill, NSW : 1888 - 1954) 2 (10 Márta 1903). Dáta rochtana: 2021-04-12.

[1] ó Charles Gavin Duffy

[2] Ó BROIN, Leon (1967;). "Charles Gavan Duffy, patriot and statesman: the story of Charles Gavan Duffy (1816-1903)" (ga-IE). ainm.ie. Dáta rochtana: 2023-02-09.

[:0-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 Scoil Dlí, COBÁC (2018). "An Ridire Séarlas Gabhánach (1816-1903)". Dáta rochtana: 2021.

[4] Art Ó Maolfabhail. (Feabhra 2011). "Feasta 64 (2), lch 10-12.". Dáta rochtana: 2023.

[5] "BURIAL OF SIR CHARLES GAVAN DUFFY.". Barrier Miner (Broken Hill, NSW : 1888 - 1954) 2 (10 Márta 1903). Dáta rochtana: 2021-04-12.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]